Qazaqstannyń Jeńiske qosqan úlesi týraly jańa jınaq jaryq kórdi
ASTANA. KAZINFORM – Bıyl Uly Otan soǵysynyń aıaqtalǵanyna 80 jyl tolady. Tarıh turǵysynan qaraǵanda bul kóp ýaqyt emes, biraq adamzat tarıhyndaǵy eń qaıǵyly jáne qandy soǵystardyń biri týraly estelikter kómeskilene túskendeı. Soǵysty kózimen kórgen, jaqynyn joǵaltqan, azaby men qıynshylyǵyn bastan ótkergen adamdar sany da sırep keledi. Osyǵan oraı tanymal jýrnalıst, derekti jobalar avtory Maııa Bekbaeva «Qazaqstan. Jeńiske qosqan úles» atty jańa jınaǵyn tanystyrdy.
Bul kitap QR Prezıdenti Teleradıokesheniniń qoldaýymen jáne «Arman PV» baspa úıimen birlesip jasaldy. Jańa jınaq batyr jaýyngerlerimiz – Mánshúk Mámetova, Álııa Moldaǵulova, Hıýaz Dospanova, Baýyrjan Momyshuly, Raqymjan Qoshqarbaev jáne basqa da qaharmandar týraly Jibek Joly telearnasyna arnalǵan fılm stsenarııleri negizinde jazylyp shyqty jáne eksklıýzıv fotosýretter, arhıv qujattary qosa berildi.
Sonymen birge, jınaqta Qazaqstandaǵy tyl eńbegi de, olardyń Jeńiske qosqan ólsheýsiz úlesi nazardan tys qalmaǵan.
− Barshaǵa málim, mıllıonnan astam jerlesimiz maıdanǵa attandy, myńdaǵan adam shaıqasta erlik kórsetip, qaharmanǵa aınaldy. Tipti tylda qalǵan áıelder, balalar, qarııalar kún saıyn 16 saǵattan tynbaı eńbek etti. Odaq boıynsha 140 zaýyt Qazaqstanǵa evakýatsııalandy. 10 oqtyń 9-y osynda óndirilgen. Qazaqstandyqtar fashızmdi jeńýge teńdessiz úles qosty, muny tek mereıtoı kezinde emes, árdaıym eske alyp otyrý kerek, − deıdi kitap avtory.
Jeńis kúni qarsańynda «Nasha ıstorııa» jobasy aıasynda qazaqtan shyqqan tuńǵysh ushqysh qyz, Ekinshi dúnıejúzilik soǵys ardageri, Halyq qaharmany Hıýaz Dospanovaǵa arnalǵan derekti fılm jaryq kóredi. «Qazaqstan. Jeńiske qosqan úles» jınaǵynda da H. Dospanovanyń buryn jarııalanbaǵan otbasylyq sýretterin kórýge bolady.
Sondaı-aq, bıyl Prezıdent Teleradıokesheni quramyndaǵy Kazinform halyqaralyq aqparat agenttigine 105 jyl tolady. Tusaýkeser aıasynda soǵys jyldary agenttik fototilshileri túsirgen, buryn-sońdy esh jerde jaryq kórmegen fotosýretter kórmege qoıyldy.
− Bıyl Prezıdent Teleradıokesheni agenttiktiń 105 jylda túsirilgen fotosýretterin jınaqtaýdy bastady. Olardyń arasynda eń erte túsirilgeni – Almaty arhıvinen tabylǵan 1929 jylǵy Túrkistandaǵy Qoja Ahmet ıAsaýı kesenesiniń fotosýret boldy. Árıne, joǵalǵan sýretter de bar, degenmen búgingi kúnge deıin arhıvterden 10 myńǵa jýyq fotosýret jınadyq. Jaqyn arada úlken fotokórme uıymdastyrylady jáne agenttik týraly derekti fılm túsiriledi, − dedi «Qazaqparat» - «Kazınform» halyqaralyq aqparat agenttigi basqarýshy dırektorynyń orynbasary - qazaq redaktsııasynyń bas redaktory Naǵashybek Aldan.
«Qazaqstan. Jeńiske qosqan úles. 1941-1945» jınaǵy kitap dúkenderinde jáne marketpleısterde satylymǵa shyǵarylady.
Ótken jyly Maııa Bekbaeva «Joshy han. Uly Ulystyń bıleýshisi» atty kitap-albomyn jaryqqa shyǵarǵan edi.
