Qazaqstannyń Ulttyq akademııalyq kitaphanasynda eston ádebıeti buryshy ashyldy
ASTANA. KAZINFORM – Qazaqstan Ulttyq akademııalyq kitaphanasynda Estonııa Prezıdenti Alar Karıstiń Qazaqstanǵa memlekettik sapary aıasynda eston ádebıeti buryshynyń saltanatty ashylýy ótti. Bul týraly Mádenıet jáne aqparat mınıstrligi habarlady.
Saltanatty rásimge Estonııa Prezıdenti Alar Karıs, Estonııanyń Birinshi hanymy Sıre Karıs, QR Mádenıet jáne aqparat mınıstri Aıda Balaeva, dıplomatııalyq korpýs ókilderi, otandyq jáne estondyq ádebıet pen óner qaıratkerleri jáne basqa da resmı tulǵalar qatysty.
– Qazaqstan da, Estonııa da óz ádebıetiniń negizin baı aýyz ádebıetinen alatyny – kóńil aýdartatyn ortaq qasıet. Aıtys sekildi dástúrli halyq óneri ádebıet pen jazba tildiń damýyna berik negiz boldy. Bir kezde baspa isiniń paıda bolýy álemdi túbegeıli ózgertken edi, búginde jasandy ıntellekt te sondaı aýqymdy ózgerister ákelip jatyr. Alaıda damý jolynda ótkenniń qundylyqtaryn saqtaý da mańyzdy. Aıtys ta, kitap ta sonyń jarqyn mysaly. Eston ádebıetiniń buryshy dostyq pen jańa ashylýlar mekenine aınalsyn dep tileımin, – dedi Estonııa basshysy quttyqtaý sózinde.
Іs-shara barysynda Aıda Balaeva Alar Karıs pen onyń jubaıy Sıre Karısti qarsy alyp, qatysýshylardy mańyzdy mádenı oqıǵamen quttyqtady.
– Búgin biz Qazaqstan men Estonııa arasyndaǵy tereń sımvoldyq mánge ıe mańyzdy oqıǵanyń kýási bolyp otyrmyz. Barshańyzdy Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq akademııalyq kitaphanasynda Eston ádebıeti buryshynyń ashylýymen shyn júrekten quttyqtaımyn! Bul – sózdiń, rýhanııattyń kúshi arqyly elder men halyqtardy jaqyndastyratyn uzaq merzimdi ári mańyzdy bastamanyń bir bóligi. Ózderińiz tabaldyryǵyn attap otyrǵan QR Ulttyq akademııalyq kitaphanasynda Estonııa ádebıeti men eston qalamgerleri týraly 100-den astam qundy basylym saqtalǵan. Olardyń qatarynda eston ádebıetiniń kórnekti ókilderi – ıÝhan Smýýl, Paýl Kýýsberg, ıAan Kross syndy qalamgerlerdiń shyǵarmalary da bar. Biz búgin Estonııanyń baı ádebı dástúrimen jaqynyraq tanysý múmkindigi týyp otyrǵanyna qýanyshtymyz, – dedi Aıda Balaeva.
Mınıstrdiń aıtýynsha, eston ádebıeti buryshynyń ashylýy Qazaqstan men Estonııa arasyndaǵy mádenı baılanysty nyǵaıtý jolyndaǵy jańa qadam bolyp, eki el halqy arasyndaǵy dostyq dıalogty damytýǵa yqpal etedi. Buryshta Estonııanyń klassıkteri men zamanaýı avtorlarynyń shyǵarmalary, balalarǵa arnalǵan ıllıýstratsııalanǵan basylymdar, qazaq shyǵarmalarynyń eston tiline aýdarmalary, sondaı-aq eston jazýshylarynyń qazaq tiline tárjimalanǵan eńbekteri qoıylǵan.
Kórmede shamamen 320 basylym usynyldy, onyń 200-den astamyn eston tarapy syıǵa bergen. Qalǵan kitap qory – QR Ulttyq akademııalyq kitaphanasynyń eston, orys jáne aǵylshyn tilderindegi eston ádebıeti men onyń avtorlaryna arnalǵan basylymdary.
Olardyń ishinde Muhtar Áýezovtiń álemge áıgili «Abaı joly» roman-epopeıasynyń eston tilindegi aýdarmasy, sondaı-aq Anton Hansen Tammsaare, ıAnn Kaplınskıı, Andrýs Kıvırıahk jáne basqa da belgili eston jazýshylarynyń shyǵarmalary bar.
Atalǵan joba Estonııanyń Qazaqstandaǵy Elshiliginiń qoldaýymen júzege asty jáne eston tilinde basylyp shyqqan alǵashqy kitaptyń 500 jyldyǵyna arnaldy. Bastamanyń maqsaty – eston mádenıetin, tilin jáne ádebı murasyn keńinen nasıhattaý.
Ádebıet buryshynyń ashylýymen qatar komıkster kórmesi de ótti. Ekspozıtsııa 12 negizgi sıýjetten turady, olardyń árqaısysy Estonııanyń ádebı dástúrindegi mańyzdy kezeńdi kórsetedi.
Kórme 2025 jyldyń 30 qarashasyna deıin ótedi.
Іs-shara aıasynda Aıda Balaeva men Estonııanyń Birinshi hanymy Sıre Karıs Óner mýzeıin aralap, ulttyq mýzykalyq aspaptar kollektsııasymen, qazaqtyń ulttyq kıimderi, bas kıimderiniń úlgilerimen tanysty.
Sıre Karıske «Joshy Qazaq National Group» mýzykalyq tobynyń kontsert-lektsııasy erekshe áser qaldyrdy. Top músheleri ulttyq aspaptardy ózderi jasap, dástúrli mýzykalyq shyǵarmalar jazyp, oryndaıdy. Odan keıin Sıre Karıs pen Aıda Balaeva K. Baıseıitova atyndaǵy Qazaq ulttyq óner ýnıversıtetinde belgili dırıjer Ramýs Pýra jetekshilik etetin Tallın Eski qala kolledjiniń (Tallinna vanalinn) ishekti aspaptar orkestriniń kontsertine qatysty.
Buǵan deıin Qazaqstan stýdentteri Estonııa ýnıversıtetterinen taǵylymdamadan ótetinin jazǵan bolatynbyz.