Qazaqstannyń tálipterge qatysty saıasaty biz úshin jańalyq bolǵan joq - AQSh-tyń Qazaqstandaǵy elshisi
Vashıngtondaǵy Kaspıı saıasaty ortalyǵynyń keńsesinde ótken dóńgelek ústel barysynda AQSh-tyń Qazaqstandaǵy elshisi Denıel Rozenblıým sońǵy jyldardaǵy AQSh pen Qazaqstan arasyndaǵy qarym-qatynas týraly aıtty, dep habarlaıdy Kazinform tilshisi.
Amerıkalyq dıplomat Qazaqstan men Ortalyq Azııanyń geografııalyq jaǵdaıy olardy avtomatty túrde AQSh-tyń syrtqy saıasattaǵy nazar aýdaratyn obektisine aınaldyratynyn atap ótti.
Turaqtylyq pen egemendik AQSh-tyń Qazaqstandaǵy basty strategııalyq maqsaty jáne oǵan qol jetkizý úshin jumsalatyn kúsh-jigerdiń tórt negizgi baǵyty bar:
Birinshiden, AQSh aımaq elderimen birge halyqaralyq deńgeıde belgili bir saıasatty qorǵaı alatyn saıası jáne dıplomatııalyq salada ortaq múddelerdi tabýǵa tyrysady. Bul úshin eń jaqsy mehanızm - C5+1 platformasy. Ortalyq Azııa elderiniń bir-birimen ıntegratsııalanýy jáne yntymaqtasa otyryp, toptasyp áreket etýi negizgi qaǵıda sanalady.
Ekinshisi – qaýipsizdik pen shekarany qorǵaý, lańkestikpen kúres, transulttyq qaýipterdi joıý jáne Ortalyq Azııa elderine, sonyń ishinde Qazaqstanǵa kómek kórsetýge qatysty.
Úshinshi baǵyt – ekonomıkalyq baǵyt. Ol saýda-ınvestıtsııalyq baılanystardy keńeıtýdi jáne úlken ekonomıkalyq tabysqa jetý úshin tehnıkalyq kómek kórsetýdi qamtıdy.
Tórtinshi – adam quqyǵy. Bul máselege AQSh-Qazaqstan qarym-qatynasynda kóp kóńil bólinedi, óıtkeni durys basqarýsyz jáne adam quqyqtaryn saqtamaı uzaq merzimdi perspektıvada turaqtylyq pen egemendik bolmaıdy.
- Biz osy tórt baǵyt boıynsha ártúrli qarqynmen, ártúrli salalarda birshama nátıjege qol jetkizdik, al tutastaı alǵanda Qazaqstanmen aıtarlyqtaı nátıjelerge qol jetkizildi, - dedi Elshi D.Rozenblıým.
Amerıka elshisine qoıylǵan suraqtardyń biri Batystyń sanktsııalaryna qatysty boldy. Atap aıtqanda, amerıkalyq aýdıtorııa Qazaqstannyń Batys sanktsııalaryn saqtaı otyryp, Reseımen tolyq ekonomıkalyq yntymaqtastyqqa umtylý áreketi bir-birimen úılesedi me ? degen suraqqa qyzyǵýshylyq tanytty.
D.Rozenblıým sanktsııalar engizilgen 2022 jyldan beri Qazaqstan olardy qatań saqtaǵanyn atap ótti. AQSh pen Qazaqstan sanktsııalanǵan taýarlardyń qaıta eksportyn boldyrmaý úshin birlesip jumys isteýge kóp kúsh saldy.
Ol Qazaqstannyń Reseımen sanktsııalardy buzbaı, ekonomıkalyq qarym-qatynasyn nyǵaıtyp jatqan basqa da kóptegen salalar bar ekenin atap ótti.
Taǵy bir qyzyq másele Astananyń tálipterdi tyıym salynǵan uıymdar tiziminen shyǵarý sheshimi Vashıngtonmen qarym-qatynasqa qalaı áser etetini boldy. Elshi bul Aq úı úshin kútpegen jaǵdaı emes ekenin atap ótti. Óıtkeni AQSh Aýǵanstan máselesi boıynsha Ortalyq Azııanyń barlyq elderimen únemi keńesip otyrady.
- Bul bizdiń ekijaqty qarym-qatynasymyzǵa túbegeıli áser etedi dep oılamaımyn, óıtkeni negizgi qaǵıdattar áli de ortaq bolyp qala beredi, - dedi D.Rozenblıým.
Elshi sondaı-aq Transkaspıı saýda dálizi nemese «Orta dáliz» Qazaqstan men AQSh úkimetteri úshin ekonomıkalyq basymdyq bolyp qala beretinin atap ótti.
- Orta dálizdi damytýdyń negizgi maqsaty – taýar qozǵalysynyń jyldamdyǵyn arttyrý jáne shyǵyndardy azaıtý, bul aımaq elderinen yntymaqtasýdy jáne taýar tasymaldaýdyń standarttary men rásimderin úılestirýdi talap etedi, - dedi D. Rozenblıým.
