Qazaqstanǵa zańsyz ákelingen jáne tirkelmegen smartfondardy buǵattaıdy – depýtattyq saýal
ASTANA. KAZINFORM – Májilis depýtaty Ekaterına Smyshlıaeva elimizde syrttan keletin mobıldi qurylǵylardy zańdy tirkeý jáne qoldaný máselelerin kóterdi.
- Tehnıka shyǵarýshylardyń málimetteri boıynsha, byltyr elimizge naryqtaǵy mobıldi qurylǵylardyń 64% zańsyz ákelingen. Osylaısha qosylǵan qun salyǵy boıynsha memleket 100 mlrd teńgeden qaǵyldy. Mobıldi qurylǵylar elge kedendik rásimdeýsiz ákelinedi nemese túpnusqanyń ornyna arzan, ıaǵnı jalǵan ónimderdi satady. Gadjetter resmı túrde ákelinýi múmkin, biraq qujatta olar baǵany tómendetedi, al qymbat smartfondar bıýdjettik model retinde resimdeledi. Alaıaqtar resmı qurylǵynyń biregeı nómirin kóshiredi jáne ony zańdy etip kórsetý úshin kontrabandalyq telefonǵa jalǵaıdy. Shekaradan ótý kezinde salyqsyz kóbirek telefondar ákelý úshin basqa bireýdiń nemese jalǵan tólqujatty paıdalanady. Sonymen qatar, uıaly baılanys qurylǵylaryn esepke alý úshin qosymsha baqylaý markerlerin oılap tabýdyń qajeti joq. Olardy óndirýshiler óz erkimen IMEI kodtary túrinde qurylǵyǵa engizedi. Ony salystyrý úshin halyqaralyq málimetter bazasy bar, - dedi Ekaterına Smyshlıaeva Úkimet basshysynyń atyna depýtattyq saýal joldaı otyryp.
Osy oraıda halyq qalaýlysy bıyl qańtarda Tsıfrlyq damý, ınnovatsııalar jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstrligi alǵashqy qadam jasaǵanyn aıtty. Atap aıtqanda, qoldanýshynyń JSN/BSN-men baılanystyra otyryp, IMEI boıynsha abonenttik qurylǵylardy tirkeıdi, al tirkelmegen qurylǵylardy buǵattaıdy jáne bastapqy qosylǵan kezde tirkeý merzimin reglamentteıtin buıryqqa qol qoıyldy.
Depýattyń aıtýynsha, zańdy qurylǵylardyń zańsyz qurylǵylardan aıyrmashylyǵyn anyqtaý tártibi joq, sonymen qatar qaıtalama naryq pen qaıta eksporttaý máseleleri qarastyrylmaǵan.
Sondaı-aq, Ekaterına Smyshlıaeva Úkimet basshysynyń nazaryna kelesi jaıttardy usyndy:
1. Importtyń zańdylyǵyn jáne salyq tóleýdi tekserý úshin IMEI júıesin kedendik derektermen biriktirýdi qamtamasyz etińiz;
2. IMEI-di zııatkerlik menshik obektileriniń kedendik tizilimimen avtomatty túrde salystyrýdy qamtamasyz etý;
3. Kedendik rásimderden resmı túrde ótken ımporttalǵan qurylǵylardyń «aq tizimin» jasańyz jáne ony satyp alý kezinde qurylǵyny tekserý úshin ár tutynýshyǵa qol jetimdi etińiz;
4. Lımıtterdi engizý, mysaly, jylyna 2 qurylǵydan artyq emes jáne jeke paıdalanýǵa arnalǵan qurylǵylardy ákelýdiń belgilengen normalarynan asqan kezde mindetti deklaratsııalaý;
5. Qurylǵylardy avtomatty túrde tekserýdi qamtamasyz etkennen keıin ǵana baılanys operatorynyń jelisindegi zańsyz telefondardyń buǵattalýyn turaqty negizde qamtamasyz etý. Bul rette erejeler shyqqanǵa deıin elge ákelingen qurylǵylar qyzmet etý merzimi aıaqtalǵanǵa deıin zańdastyrylýy jáne aınalymnan tabıǵı túrde shyǵarylýy tıis. Óıtkeni, azamattar olardy túpnusqalyǵyn teksere almaı satyp aldy;
6. Mobıldi qurylǵylardyń kóleńkeli naryǵyn baqylaýdy zańnamalyq retteý bóliginde bizdiń fraktsııanyń usynystary boıynsha úkimettiń qorytyndysyn daıyndaýdy jedeldetý.
Sondaı-aq, Májilis depýtaty Irına Smırnova elimizde sheteldik agentterge qatysty zań kerektigin aıtyp, Úkimet basshysynyń atyna depýtattyq saýal joldady.