Qazaqstanǵa eńbek mıgranttary qaı elderden kóp keledi
ALMATY. KAZINFORM — Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi jyl saıyn jumys berýshilerdiń qajettiligi boıynsha Qazaqstanǵa sheteldik jumys kúshin tartýǵa kvota mólsherin bekitip, bóledi.
Nápaqasyn Qazaqstannan taýyp júrgenderdiń biri — Makset Kýlımbetov. Jasy 60-qa taıap qalǵan ózbekstandyq Qonaev qalasyndaǵy qoǵamdyq ashananyń birinde kúzetshi bolyp jumys isteıdi.
Aıtýynsha, Qazaqstanda bir aıda tapqan tabysyn óz elinde jarty jyl jumys istep qana alady.
— Alǵash ret Qazaqstanǵa osydan bes jyl buryn keldim. Atyraý, Aqtaý qalalarynda jumys istedim. Keıin Qonaevqa aýystym. Qazir adam balasynyń aqshasyz kúni qarań, tirshiligi, otbasy, densaýlyǵyna deıin soǵan baılanysty boldy ǵoı. Sondyqtan kelip jumys istep jatyrmyn. Árıne, qarapaıym kúzetshi jumysyn Ózbekstannan da tabýǵa bolady. Biraq ol jaqta jalaqy az. Qazaqstanda bir aıda tapqan tabysymdy óz elimde alty aı istep alamyn. Mysaly, qazir meniń eńbekaqym — 300 myń teńge, — deıdi ol.
Sondaı-aq mıgrant zańdy túrde jumys istep jatqanyn jetkizdi.
— Qazaqstanda jumys isteý úshin sáıkes ruqsat alý kerek. Bul erejelerdi saqtaý mańyzdy, áıtpese aıyppul arqalap, elden qýylamyz. Sondyqtan, eń aldymen qujattardy jóndeımiz. Maǵan jáne eki qolǵa bir kúrek izdep kelgen otandastaryma osy jaqtaǵy Jazıra degen qaryndasym kómektesedi. Meniń Qonaevta jumys istep júrgenime 10 aıdan asty. Aldaǵy aıda elge qaıtam. Sosyn qaıtyp oralamyn. Tártip solaı. Oǵan baǵynýǵa tıispiz, — deıdi Makset Kýlımbetov.
Sheteldik mıgranttarǵa qujat jaǵynan kómektesip júrgen Jazıra esimdi kelinshekti sózge tartyp kórdik.
Aıtýynsha, olarǵa jumys taýyp, qujattaryn rásimdep beredi.
— Qazir bári elektrondy túrde júzege asady. Al bizdiń elge jumys izdep kelgenderdiń basym bóligi ony qoldana almaıdy. Sondyqtan óz qyzmetimdi usynam. ıAǵnı, tek qujattarmen jumys isteımin. EGov.kz portalyna ornalastyrýǵa kómektesem. Keıde jumys berýshilerdi taýyp berem. Maǵan kóbine Ózbekstan men Qaraqalpaqstan azamattary júginedi, — dep túsindirdi Jazıra Alıpova.
Qazaqstanǵa eńbek mıgranttary qaı elderden kóp keledi
QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrliginiń málimetinshe, bizdiń elge eńbekshi mıgranttar kóbine Qytaı, Túrkııa, Ózbekstan, Úndistan, Ulybrıtanııa, Majarstan, Serbııa, Ýkraına jáne Italııadan keledi.
Aıta keteıik, ishki eńbek naryǵyn qorǵaý maqsatynda mınıstrlik shetel mamandaryn tartýǵa jyl saıyn kvota belgileıdi jáne bóledi.
Sheteldik jumys kúshin tartýǵa arnalǵan ruqsat myna sanattar boıynsha beriledi:
- birinshi sanat — basshylar men olardyń orynbasarlary;
- ekinshi sanat — qurylymdyq bólimshelerdiń basshylary;
- úshinshi sanat — mamandar;
- tórtinshi sanat — bilikti jumysshylar.
— Bıyl birinshi sanat boıynsha 649 ruqsat (basshylar jáne olardyń orynbasarlary), ekinshi sanat — 3 254 ruqsat (qurylymdyq bólimshelerdiń basshylary). Ruqsattardyń negizgi bóligi úshinshi (mamandar) jáne tórtinshi (bilikti jumysshylar) sanattarǵa jatady — tıisinshe 5 718 jáne 1 161 birlik. Sondaı-aq maýsymdyq jumystarǵa 4 097 adamǵa deıin jumys kúshi tartylýy múmkin. 2025 jyly Qazaqstandaǵy shetelden jumysker tartýǵa kvota jumys kúshiniń 0,2%-yn quraıdy, — dep habarlady Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrliginen.
Elde shetel jumys kúshin paıdalanatyn 1710 uıym bar.
— Eńbek mıgranttary qurylys, ákimshilik jáne kómekshi salasynda, taý — ken ónerkásibi, karerlerdi qazý, óńdeý ónerkásibi, aýyl, orman jáne balyq sharýashylyǵynda jumys isteıdi. Sondaı-aq qurylys, úı, aýla tazalaý jumystaryna tartylǵan, — dep atap ótti mınıstrlikten.
Qazir Qazaqstan aýmaǵynda jergilikti atqarýshy organdardyń ruqsaty boıynsha 13 233 shetel azamaty jumys isteıdi.
Qazaqstannyń kóshi-qon zańyn buzǵan sheteldikter
Іshki ister mınıstrliginiń dereginshe, byltyr Qazaqstannyń kóshi-qon zańyn buzǵan 14 124 sheteldik elden shyǵaryldy.
Ákimshilik quqyq buzý kodeksiniń 517-babynyń 3-4 tarmaqtaryna sáıkes, sheteldiktiń nemese azamattyǵy joq tulǵa Qazaqstan zańnamasynda belgilengen merzim ótkennen keıin el aýmaǵynan shyqpasa jaýapqa tartylady. ıAǵnı, 10-25 aılyq eseptik kórsetkish mólsherinde aıyppul salynady nemese elden qýylady.
— Zańsyz júrgen eńbek mıgranttary «Zańsyz kelýshi», «Quqyq tártip», «Mıgrant», «Ýchaske» jáne taǵy basqa reıd aıasynda anyqtalady, — dep habarlady ІІM baspasóz qyzmeti.
Almaty prokýratýrasy elimizde 4 myńnan astam sheteldik taksı qyzmetimen zańsyz aınalysqanyn anyqtady.
Quzyrly mekeme 400-den astam taksoparkti anyqtady. Basym bóligi Almatyda tirkelgen. Qazirgi ýaqytta Kóshi-qon qyzmeti komıteti prokýratýranyń qadaǵalaý aktisin qarap jatyr.
Elde zańsyz qyzmetti júzege asyrǵan taksoparkter men shetel azamattaryna qatysty tıisti sharalar qabyldandy.
Ákimshilik kodekstiń 517-baby boıynsha 346 sheteldik taksıst jáne 519-babyna saı 148 adam sheteldik jumys kúshin tartqany úshin ákimshilik jaýapqa tartyldy, 112-si qamaldy, al 156 sheteldik elden shyǵaryldy.
Eske salaıyq, buǵan deıin Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda Qazaqstanǵa kórshi elderden júz myńdaǵan eńbek mıgranty jumys izdep kelip jatqanyn aıtqan bolatyn.