Qazaqstandyqtar úshin qandaı qarjy quraldary tabysty
«Ulttyq bank halyq arasynda eń tanymal Qazaqstan aýmaǵynda valıýtalardyń ártúrli túrlerindegi (teńgemen, AQSh dollarymen jáne eýromen, Reseı rýblimen) banktik depozıtter, altyn, sondaı-aq qolma-qol valıýtalar (AQSh dollary, eýro, Reseı rýbli jáne teńge) jáne balamaly túrde qazaqstandyq kompanııalardyń aktsııalary túrindegi ınvestıtsııalaýǵa arnalǵan qarjy quraldarynyń 2021 jylǵy nomınaldy kiristiligine taldaý júrgizdi. Taldaý aıasynda salymshylardyń jyl sońyndaǵy baǵam/baǵam belgileý boıynsha teńgege konvertatsııalaýmen 2021 jyldyń basynda jyl basyndaǵy aǵymdaǵy baǵam/baǵam belgileý boıynsha Qazaqstan ishinde ártúrli quraldarǵa 10 000 teńge somasynda qarajat salýy týraly boljam jasaldy. Salystyrý úshin aı saıynǵy kapıtaldandyrý arqyly tartý merzimi 12 aılyq depozıtter qaraldy. Teńgelik depozıtter boıynsha eń joǵary kiristilik 2021 jylǵy qańtarda 14 paıyzǵa deıin (merzimi 1 jyldyq jınaq depozıtteri boıynsha) jetti, shetel valıýtasyndaǵy depozıtter boıynsha 1 paıyz boldy», - dep atap ótedi Ulttyq bankten.
Taratylǵan aqparatta qaraǵanda, qazaqstandyq kompanııalardyń aktsııalaryna qarajat salý taýar-shıkizat naryqtarynyń (munaı jáne ýran) ósýi jáne reıtıngterdiń joǵarylaýymen qatar kompanııalar paıdasynyń ósýi aıasynda 2021 jyly 37,4% deńgeıinde barynsha joǵary kiristilik ákeldi.
Teńgelik jınaq depozıtiniń joǵary syıaqy mólsherlemeleri 14,00 paıyzdyq tartymdy kiris keltirdi. Eń joǵary kiristi jáne teńgeniń AQSh dollaryna qatysty aıyrbastaý baǵamynyń ózgerýin eskere otyryp, aqshany dollarlyq salymdarǵa ornalastyrý 3,63 paıyzdyq kiristilik berdi. Bul teńgelik jınaq depozıtiniń kiristiliginen 3,9 ese az. Investorlardyń AQSh FRJ-nyń aqsha-kredıt saıasatyn meılinshe erterek kúsheıtýin kútýinen AQSh dollarynyń jahandyq nyǵaıýy jáne ımport pen tutyný belsendiliginiń qalpyna kelýine baılanysty valıýtaǵa ishki suranystyń ósýi aıasynda teńge AQSh dollaryna qatysty 2021 jyly 420,71-den 431,67-ge deıin álsiredi.
Rýbldik salymdar 3,15 paıyzdyq kiristilik ákeldi Bul teńgelik jınaq depozıtiniń kiristiliginen 4,4 ese az. Reseıden taýarlar ımportynyń ósýi aıasynda teńge Reseı rýbline qatysty 2021 jyly 5,65-ten 5,77-ge deıin álsiredi.
Olardan keıin nomınaldy kiristilik deńgeıi boıynsha qolma-qol AQSh dollaryndaǵy jáne Reseı rýblindegi jınaqtar oryn alady.
Altynǵa salym (-)1,67 paıyzmólsherinde teris kiristilik ákeldi. Óıtkeni vaktsınalardyń ázirlenýine jáne jappaı vaktsınatsııalaýdyń iske asyrylýyna baılanysty jahandyq ósý perspektıvalarynyń belgisizdik deńgeıiniń tómendeýi aıasynda baǵaly metaldyń quny 2021 jyly bir gramm úshin 25 396,01 teńgeden 24 970,91 teńgege deıin tómendedi. Altyn ınflıatsııadan hedjırleý retinde ınvestıtsııalyq tartymdylyqty qaıtara almady. Kerisinshe aktsııalar men jyljymaıtyn múlikke suranys ósti.
QR EDB-degi eń joǵary mólsherlemeni jáne baǵamdyq ózgeristi eskere otyryp, salymdardy eýrodaǵy depozıtte saqtaý teńgeniń eýroǵa qatysty 516,13-ten 487,79-ǵa deıin nyǵaıýyna baılanysty (-) 4,55 paıyz, qolma-qol eýroda (-) 5,49 paıyz deńgeıinde teris kiristilik berdi.