Qazaqstandyq eksporttaýshylardy qoldaýǵa 500 mlrd teńge bólinedi
«Otandyq kásiporyndardy qarjylaı jáne qarjylyq emes qoldaýdy nyǵaıtý úshin aldaǵy 3 jylda 500 mlrd teńge, onyń ishinde Báıterek quraldary arqyly 470 mlrd teńge baǵyttalatyn bolady. 220 mlrd teńge - bul buryn bólingen qaıtarymdy qarajatty qaıta bólý, onyń ishinde Qazaqstannyń damý banki (QDB) jáne «Damý» qoldaý qory (DAMÝ) (Holdıngtiń enshiles uıymdary) eksportqa baǵyttalǵan jobalardy qarjylandyrýǵa 2019 jyly - 138 mlrd teńge, 2020 jáne 2021 jyldary jyl saıyn 41 mlrd teńgeden», - dedi Aıdar Áriphanov QR Úkimeti otyrysynda sóz sóıleý barysynda.
Ol sonymen qatar 80 mlrd teńge - 2020-2021 jyldary QDB arqyly eksporttaýshylarǵa kredıt berýge arnalǵan jańa qarjylandyrý ekenin atap ótti. 2018 jyly eksporttaýshylarǵa qoldaý kórsetý sheńberinde QDB jalpy somasy 87,3 mlrd teńge bolatyn 12 jobany qarjylandyrdy. 2019 jyly qarjylandyrý úshin bankte somasy 105,8 mlrd teńge bolatyn 18 jobadan turatyn portfel bar.
«Damý» qory 2014 jyldan bastap 2018 jyldy qosa alǵandaǵy kezeńde ekinshi deńgeıdegi bankterde qarajatty shartty ornalastyrý sheńberinde jalpy somasy 100,3 mlrd teńgege eksportqa baǵyttalǵan 267 jobany qarjylandyrdy. 2019 jyly qarjylandyrýdy jalǵastyrý úshin qorda tamaq ónimderi, elektr jabdyqtary, hımııa jáne farmatsevtıka, qurylys materıaldary, jeńil ónerkásip salalarynda 47,8 mlrd teńge somasyna 77 jobadan turatyn portfel bar.
2018 jyldyń qorytyndysy boıynsha kapıtal 43 mlrd teńge bolǵanda «KazakhExport» eksporttyq saqtandyrý kompanııasy qoldanystaǵy saqtandyrý mindettemeleriniń kólemin 110 mlrd teńgege deıin ulǵaıtty, bul kompanııanyń menshikti kapıtalynan 2,5 ese joǵary. Aǵymdaǵy jyly kapıtaldandyrý jáne memlekettik kepildikter alý esebinen saqtandyrý kólemi aıtarlyqtaı artatyn bolady.
«Osyǵan oraı, aǵymdaǵy jyly KazakhExport keminde 95 mlrd teńge somasyna saqtandyrýdy qamtamasyz etedi, birinshi toqsanda 16 mlrd teńgeden astam somaǵa 15 joba boıynsha oń sheshim qabyldandy, onyń ishinde 11 kásiporyn buryn KazakhExport qoldaýyn paıdalanbaǵan. Búgingi tańda KazakhExport ekonomıkanyń basym sektorlarynda Qazaqstannyń barlyq óńirlerinde 80-nen astam kásiporynǵa qoldaý kórsetedi. Mysaly, eger 2018 jyly KazakhExport 90 mlrd teńge somasyna qoldaý kórsetken bolsa, onyń ishinde 49 mlrd teńge agroónerkásiptik keshen men azyq-túlik ónerkásibi kásiporyndaryna tıesili», - dedi Aıdar Áriphanov.
Onyń aıtýynsha, «Báıterek» holdıngi eksporttaýshylarǵa kórsetiletin memlekettik qoldaýdyń arqasynda ekonomıkanyń birqatar sektorlary óńdelgen ónimderdiń eksportyn aıtarlyqtaı arttyrdy. Mysaly, temirjol mashınalaryn jasaý ónimderiniń eksporty Aqtóbe rels-arqalyq zaýytyn jáne «Prommashkomplekt» JShS (temir jol dońǵalaqtaryn óndirý) qoldaýdyń arqasynda 139%-ǵa artqan. Budan basqa, akkýmýlıatorlyq batareıalardy, transformatorlardy jáne elektr jabdyqtaryn óndirýge qoldaý kórsetildi, bul osyndaı ónimderdiń eksportyn 13,4%-ǵa arttyrýǵa múmkindik berdi. Natrıı tsıanıdin, polımerli ónimderdi jáne mıneraldy tyńaıtqyshtardy óndirý boıynsha kásiporyndardy qoldaý esebinen hımııa ónerkásibiniń eksporty 10,6%-ǵa ósti. Al tamaq ónerkásibiniń eksporty sýsyndar, kondıterlik ónimder, ósimdik maıy, sút ónimderin óndirý boıynsha 20-dan astam kásiporynnyń qoldaýymen 7,3%-ǵa ósti.
«Osylaısha, eksporttaýshylarǵa qoldaý kórsetý úshin 500 mlrd. teńge bólý halyqaralyq taýar naryqtaryndaǵy qubylmalylyqqa qaramastan, jaqyn arada shıkizattyq emes eksporttyń qarqyndy ósýine yqpal etetin ýaqytyly shara bolyp tabylady» - dep sózin qorytyndylady «Báıterek holdınginiń basshysy.
