QAZAQSTANDYQ BATYRLAR: Qanash Qamzın

None
None
ASTANA. QazAqparat - Uly Otan soǵysynda 3-shi Ýkraına maıdanynda 52-shi atqyshtar dıvızııasynyń 429-shy atqyshtar polkiniń rota komandıri bolǵan, leıtenant, Keńes Odaǵynyń Batyry Qanash Qamzın 1919 jyly 29 qarashada Pavlodar oblysy Aqsý aýdany Jolqudyq aýylynda (burynǵy Ermak) qarapaıym sharýa otbasynda dúnıege kelgen.

1931-1934 jyldar aralyǵynda ol Pavlodar qalasynyń qazaq-kommýna mektebinde oqyǵan, odan ári oqýyn Almaty qalasynda jalǵastyrdy. 1938 jyly jumysshylar fakýltetin támamdap, 1941 jyly Abaı atyndaǵy Almaty pedagogıkalyq ınstıtýtyn bitirdi. 1941 jyldyń shildesinde Almaty qalalyq voenkomaty arqyly qyzyl Armııa qataryna shaqyryldy. Onda Stalıngrad jaıaý áskerler ýchılışesiniń jedel kýrsyn aıaqtady.

1943 jyldan bastap, qan maıdanda boldy.1944 jyldyń jazyna qaraı leıtenant Qamzın 52-shi atqyshtar dıvızııasynyń 429-shy atqyshtar polkine basshylyq etti. Moldavııany jaýdan bosatýda jáne Dnestr ózeniniń mańynda ótken shaıqasta erekshe kózge tústi. 1944 jyldyń 13 sáýiriniń túninde leıtenant Qamzın rotamen birge birinshi bolyp, Dnestr ózenin Bychok aýyly mańynda jaýdan bosatty (Moldavııanyń Grıgorıopol aýdany).Platsdarmdy basyp alyp, rota qarsylastyń myqty bekingen qorǵanysyn buzyp ótedi. 1944 jyldyń 14 sáýirinde rotany shabýylǵa kóterip, ózi Gýra-Vykýlaı aýylynyń shetinde qaza tabady. Moldavııanyń Novoanensk aýdany Gýra-Vykýlaı aýylynda jerlengen.

«1944 jyldyń sáýirdiń 12-sinen 13-ine qaraǵan túni jaýdyń kúshti artıllerııalyq jáne mınomet-pýlemettik shabýylyna qaramastan, birinshi eshelonda ózi soǵysqa belsene aralasyp, Dnestr ózeniniń mańyndaǵy Moldavııa KSR-ynyń Tıraspol aýdanyndaǵy Vıchen aýylynda jaýdan Moldavııany bosatýda erekshe erlik tanytty. Ózendi bosatqannan keıin rotany aıqasqa ózi bastap aparyp, ózenniń oń jaǵalaýyndaǵy platsdarmdy basyp alyp, jaýyngerlerge erlik pen batyldyqtyń úlgisi boldy. Oń jaǵalaýdy fashısterdiń basyp alǵanyna qaramastan (eki transheıa, dottar, dzottar men basqa da bekinister) ol óziniń rotasymen transheıanyń birinshi jáne ekinshi syzyqtaryn basyp ótip, Gýra-Vysýlaı aýylynyń ońtústigine kiredi. Óziniń rotasymen Qamzın batyrlyq tanytyp, Gýra-Vykýlaı aýylynyń 65 metrlik bıiktigin basyp alyp, nemisterdi qýyp shyqty jáne 20 ofıtserin joıdy. Osy bıiktikte pýlemetterin ornatyp, Qamzın Gýra-Vykýlaı aýylynyń batys jaǵynan 1-shi jáne 2-shi rotalarǵa Gýra-Vykýlaı aýylynyń ońtústik-shyǵys jaǵyna kirýge jol ashady. Birinshi bolyp oń jaǵalaýǵa ótip, bıiktikti basyp alyp, negizgi kúshter kelip jetkenshe ony ustap turǵany úshin, platsdarmdy keńeıtkeni úshin jáne 20 ýnter-ofıtserdi joıǵany úshin Keńes Odaǵynyń Batyry ataǵyna laıyq», - delingen 429-shy atqyshtar polkiniń komandıri Azatıan usynǵan marpapattaý qaǵazynda.

1944 jyldyń jyldyń 13 qyrkúıeginde jaryq kórgen KSRO-nyń Joǵarǵy Keńesi Prezıdıýmynyń Jarlyǵymen berilgen tapsyrmalardy úlgili oryndaǵany jáne batyrlyǵy men erjúrektiligi úshin Qanash Qamzınge qaıtys bolǵannan keıin Keńes Odaǵynyń Batyry ataǵy berilip, Lenın ordenimen marapattalǵan.

Aqsý aýdanynda óziniń týǵan aýylyna Qanash Qamzın aty berildi.Sonymen qatar Pavlodar qalasyndaǵy balabaqsha , Aqsý men Pavlodar qalasyndaǵy kóshe, týǵan aýylyndaǵy orta mektep batyr atamyzdyń atymen atalǵan. Mekteptiń qasbetinde memorıaldy taqta, mektep mańynda eskertkishi ornatylyp, Pavlodarda, batyrlar alańynda barelefi bar stela Qanash Qamzınniń erliginiń aıqyn aıǵaǵy bolyp tur. Ertiste «Qanash Qamzın» atty júk teplohody júzgen. Onyń esimi Moldavııanyń astanasy Kıshınev qalasyndaǵy Jeńis arkasynda máńgige qashalyp jazylǵan.

Сейчас читают
telegram