Qazaqstandyqtar soltústik óńirlerden kóshýdi jalǵastyrýda — Eńbek mınıstrligi
ASTANA. KAZINFORM — Elimizdiń soltústik, ortalyq jáne shyǵys óńirleri búginde halyqtyń azaıýy máselesimen betpe-bet kelip otyr. Bul týraly Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý vıtse-mınıstri Oljas Anafın málim etti.
Mınıstr orynbasarynyń málimetinshe, 2050 jylǵa qaraı halyq sany 27,5 mıllıon adamǵa jetedi dep kútilýde. Alaıda ósim barlyq óńirde birkelki bolmaıdy.
— Halyq sanynyń negizgi ósimi negizinen megapolısterde baıqalady, ıaǵnı kóshi-qon esebinen. Ótken jyldyń ózinde kóshi-qon arqyly megapolısterdegi halyq sany 127 myń adamǵa artty. Al soltústik, ortalyq jáne shyǵys óńirlerde halyq sanynyń azaıý úrdisi jalǵasýda. Buǵan tabıǵı ósimniń tómen bolýy jáne kóshi-qon áser etýde, — dedi Oljas Anafın Senat qabyrǵasynda ótken is-sharada.
Onyń aıtýynsha, soltústik óńirlerde týý kórsetkishi tómen, atap aıtsaq, Soltústik Qazaqstan oblysynda 1000 adamǵa 9,7 týý, Qostanaı oblysynda — 11, al Qazaqstan boıynsha ortasha kórsetkish — 18,1 týý (2024 jyl).
Sonymen qatar soltústik óńirlerde ólim kórsetkishi joǵary, Soltústik Qazaqstan oblysynda — 1000 adamǵa 11,5, Qostanaı oblysynda — 10, al el boıynsha ortasha kórsetkish — 6,6.
Atalǵan óńirler boıynsha halyqtyń ortasha jasyna kelsek, Soltústik Qazaqstan oblysynda — 37 jas, ortalyq jáne shyǵys óńirlerde — 39 jas, al el boıynsha ortasha jas — 32.
— Kóshi-qon turǵysynan ótken jyly oń ózgeris tek Almaty jáne Mańǵystaý oblystarynda, sondaı-aq Astana, Almaty jáne Shymkent qalalarynda tirkeldi. Al soltústik óńirlerden halyq kóshýdi jalǵastyrýda. 2015 jyldan beri Soltústik Qazaqstan oblysynan 51 myń adam, Qostanaı oblysynan 52 myń adam kóship ketken. Bul úrdis soltústik óńirlerdegi halyq qurylymynyń respýblıkaǵa qaraǵanda aıtarlyqtaı ózgeshe bolýyna alyp keldi, — dep túsindirdi ol.
Zeınet jasyndaǵy halyqtyń úlesi soltústik óńirlerde 2024 jyly 17%-dy quraıdy, al Qazaqstan boıynsha bul kórsetkish — 11%. 2050 jylǵa qaraı bul kórsetkish soltústik óńirlerde 22%-ǵa, al respýblıka boıynsha 14%-ǵa deıin ósýi boljanyp otyr.
Eńbekke jaramsyz jastaǵy jastardyń úlesi soltústik óńirlerde — 22%, al Qazaqstan boıynsha ortasha kórsetkish — 30%. Eger qazirgi úrdister saqtalsa, 2050 jylǵa qaraı bul kórsetkish soltústikte 19%-ǵa, al Qazaqstan boıynsha 29%-ǵa deıin tómendeýi múmkin.
— Bul jaǵdaı aımaqtyq teńgerimsizdiktiń kúsheıýine alyp kelýi múmkin, — dep túıindedi vıtse-mınıstr.
Eske sala ketsek, byltyr qarashada Soltústik Qazaqstannan on aıda 21 myń adam kóship ketken.
Búgin Senattyń Áleýmettik-mádenı damý jáne ǵylym komıtetinde «Demografııalyq ósý –ulttyń strategııalyq artyqshylyǵynyń negizi» taqyrybynda byltyr ótken Úkimet saǵatynda qabyldanǵan usynymdardy iske asyrý qorytyndylaryn talqylaýǵa arnalǵan keńeıtilgen otyrys ótti.