Qazaqstandyqtar arasynda etnosaralyq nekeler sany artyp keledi

ASTANA. KAZINFORM — 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha tirkelgen nekelerdiń jalpy sanynyń 18,2%-y — ıaǵnı 123,6 myń nekeniń 22,4 myńy — aralas neke boldy. Bul týraly DataHub habarlady.

Bul ótken jylmen salystyrǵanda 0,5 paıyzdyq tarmaqqa artyq.

Qazaqstanda aralas nekelerdiń úlesi qatarynan tórtinshi jyl ósip keledi. Bul týraly QR Ulttyq statıstıka bıýrosynyń «Qazaqstannyń demografııalyq jylnamasy» derekteri dálel bola alady.

Jarııalanǵan málimetke sáıkes, 2024 jyly etnosaralyq nekelerdiń úlesi sońǵy jıyrma jyldaǵy eń joǵary deńgeılerdiń birine jetken. Mundaı kórsetkish sońǵy ret 2007 jyly tirkelgen bolatyn. Al 21 jyl ishindegi absolıýttik maksımým 2005 jyly baıqaldy — sol jyly aralas nekelerdiń úlesi 18,8%-ǵa jetken.

2004 jyldan bastap 2020 jylǵa deıin etnosaralyq nekelerdiń úlesi turaqty túrde tómendep otyrǵan. Osy ýaqyt aralyǵynda kórsetkish 4,5 paıyzdyq tarmaqqa azaıyp, 14,2%-ǵa deıin túsken — bul qoljetimdi statıstıkadaǵy eń tómengi deńgeı. Alaıda 2021 jyldan bastap bul úrdis ózgerip, sońǵy tórt jylda kórsetkish 4 paıyzdyq tarmaqqa ósti. Nátıjesinde aralas nekelerdiń deńgeıi qaıtadan 2000-jyldardaǵy kórsetkishke jetti.

Jańa nekege turǵandardyń etnostyq quramyn taldaý kórsetkendeı, eń iri etnostyq top — qazaqtar — etnosaralyq nekege eń sırek túsetinder qatarynda. 2024 jyly qazaq jigitteriniń tek 6,9%-y (85,8 myńnyń ishinen 5,9 myńy) ózge ult ókilinen jar tańdaǵan. Qazaq qyzdary arasynda bul kórsetkish odan da tómen — 5,7% (84,7 myńnyń ishinen 4,8 myńy).

Etnosaralyq nekege eń ashyq kózqaras orystar arasynda baıqalady. 2024 jyly orys ultynan shyqqan kúıeýjigitterdiń 30,7%-y (18,6 myńnyń ishinen 5,7 myńy), al qalyńdyqtardyń 35,6%-y (20 myńnyń ishinen 7,1 myńy) basqa ult ókilderimen nekege turǵan.

Ózbekter arasynda aralas neke jasaǵan erlerdiń úlesi — 15,7% (4,9 myńnyń ishinen 0,8 myńy), áıelder arasynda — 17,2% (5 myńnyń ishinen 0,9 myńy).

Sarapshylardyń aıtýynsha, mundaı statıstıka tek mádenı artyqshylyqtardy ǵana emes, sonymen qatar demografııalyq jaǵdaıdy da kórsetedi. ıAǵnı, etnos neǵurlym úlken bolsa, onyń ókilderiniń óz ultynan jar tańdaý yqtımaldyǵy soǵurlym joǵary bolady.

Buǵan deıin Ádilet mınıstrligi 2025 jyldyń 16 qyrkúıeginen bastap nekeni bir taraptyń ótinishi boıynsha qalaı buzýǵa bolatynyn túsindirgen bolatyn.