Qazaqstandaǵy kreatıvti ındýstrııa: Astana men Shymkent tájirıbesi
ASTANA. KAZINFORM – Elimizde kreatıvti ındýstrııa kásipkerleriniń sany jyl saıyn artyp keledi. Oǵan dálel – qazirgi tańda Qazaqstandaǵy kreatıvti sektorlarda resmı túrde 143 600 adam jumys isteıdi.
Elimizde ásirese halyqtyq qolónershiler kóp. Qolónermen aınalysatyn kásipkerler sany jaǵynan Almaty alǵashqy orynda. Odan soń Astana, Shymkent jáne Túrkistan oblysy kósh bastap tur. Al eń kóp eńbek resýrsyn qajet etetin baǵyttar — IT, sáýlet óneri men sán ındýstrııasy, mádenı-demalys mekemeleri, kitaphanalar men mýzeıler, halyqtyq qolóner salalary eken. Qazirge deıin Qazaqstanda 45 597 sýbekt tirkelgen. Olardyń 2 myńnan astamy Shymkent qalasynda qyzmet etedi.
— Memleket basshysy Qasym-Jomart Kemelulynyń tapsyrmasyn oryndaý maqsatynda 2025 jyldyń 17 mamyrynda Shymkent qalasynyń kreatıvti habyn ashtyq. Statıstıkaǵa súıensek, búginde Shymkent qalasynda 2320 kreatıvti kásipker tirkelgen. Onyń ishinde jeke tulǵa — 1824, zańdy tulǵa — 496. Qalamyzda kásipkerler palatasy negizinde Kreatıvti ındýstrııa qaýymdastyǵy qurylǵan. Qazirgi tańda onyń quramynda 150-den astam kásipker bar, — deıdi Shymkent qalasy Kreatıvti ındýstrııa jáne marketıng bóliminiń basshysy Erkin Tazabek.
Shymkent qalasy Kreatıvti ındýstrııa jáne marketıng bóliminiń basshysy jańadan ashylǵan ortalyqtyń maqsatyn túsindirdi.
— Shymkent kreatıvti habynyń basty maqsaty — osy salada jumys istep jatqan kásipkerlerdi bir ortalyqqa shoǵyrlandyrý jáne tegin alańmen qamtamasyz etý. Biz kreatıvti ındýstrııa salasynda jumys istegisi keletinderge óz jobalaryn júzege asyryp, ónim jasap, sol jerde satýyna múmkindik beremiz, — deıdi maman.
Kreatıvti habta osy salada jumys isteımin degen kásipkerlerge bar jaǵdaı jasalǵan.
— Hab 4 qabatty ǵımaratta ornalasqan. Tómengi qabatynda elimizge tanymal «Saq» kınostýdııasy, 1-qabatta Show room aımaǵy bar. Onda kelgen kásipkerler óz ónimderin qoıyp, sata alady. 2-qabatta arnaıy jumys aımaǵy ornalasqan. Osy salada resmı tirkelgen kez kelgen kásipker bul jerde kelip jumys isteı alady. Qazirgi tańda habta 10 kásipker jumys istep jatyr. Biz apta saıyn jumys josparyn bekitip, ár kásipkerge KPI qoıamyz. Olar aptasyna eki ret tegin sheberlik saǵatyn ótkizýi tıis. Bul ózge kásipkerlerdi tartýǵa múmkindik beredi. Hab ashylǵaly beri 20-ǵa jýyq is-shara uıymdastyryldy, — deıdi Erkin Tazabek.
Kreatıvti ındýstrııanyń damýyna úles qosyp júrgen kásipkerlerdiń biri — astanalyq Arnur Mádenov. Ol balalardyń darynyn ashyp, kreatıvtilik daǵdylaryn damytatyn Qazaqstanda múlde kezdespeıtin jańa formattaǵy mektep ashqan.
— Mektepti ashar aldynda kóptegen qazaqstandyq oqý oryndaryn araladyq. Kópshiligi bir ǵana baǵytqa basymdyq berip, balany jan-jaqty damyta almaıtynyn baıqadyq. Al bizdiń mektebimizdiń ereksheligi — kontseptsııasynyń múlde jańa bolýynda. Munda 4 baǵyt bar: mýzyka, art, digital jáne STEM. Mektebimizdiń basty mıssııasy — balanyń tabıǵı darynyn ashý. Bala mektepke kelgende ózin erkin sezinýi kerek. Bizde balanyń psıhologııasyna jaıly jaǵdaı jasalǵan, — deıdi mekteptiń bas dırektory.
Kreatıvti mektep balalardyń boıyna zamanaýı jáne qazaqy qundylyqtardy qosa darytady eken.
— Bizde bala túske deıin akademııalyq baǵdarlama, al tústen keıin qosymsha sabaqtarǵa qatysady. 4 baǵyttyń da dámin tatyp kóredi. 5-synyptan bastap ózi qalaǵan baǵytty tańdap, 11-synypqa deıin sol boıynsha tereń bilim alady. Mektepti aıaqtaǵan soń orta bilimdi maman bolyp shyǵady. Bizde ár dúısenbi kúni — Memlekettik Ánuran aıtylady. Al ár sársenbi — «Ulttyq kıimder kúni». Bul kúni mekteptegi barlyq ustaz ben oqýshy ulttyq kıimmen júredi. Zamanaýı mektep retinde biz qundylyqtardy dáripteýge de erekshe kóńil bólemiz. Syılastyq, etıka, qazaqılyq jáne balanyń kreatıvtiligin damytý — basty nazarda. Sebebi kreatıvtilik — abstraktili uǵym emes. Ol matematıka, mýzyka sekildi kez kelgen salada kórinis tabady, — deıdi Arnur Mádenov.
Aıta keteıik, búginde elimizde jalpy ishki ónimindegi kreatıvti ındýstrııanyń úlesi nebári — 1,02 paıyz.