Qazaqstandaǵy elektrondyq kommertsııa naryǵy: onlaın saýda ósip keledi
ASTANA. KAZINFORM — 2024 jyly Qazaqstanda elektrondyq saýda naryǵy 3,1 trln teńgeden asty. Onyń 85 paıyzǵa jýyǵy marketpleıster úlesine tıesili, dep habarlaıdy Ulttyq statıstıka bıýrosy.

Resmı derekterge súıenip, sandarǵa kóz júgirtsek. Atalǵan kórsetkishtiń 84,9 paıyzy nemese 2679,8 mlrd teńgesi elektrondyq saýda platformalary (marketpleıster) arqyly júzege asqan. Al 15,1 paıyzy, ıaǵnı 476,5 mlrd teńgesi — taýarlardy menshikti ınternet-resýrstar arqyly satqan bólshek saýda kásiporyndarynyń úlesinde.
Sonyń ishinde 2024 jyly elektrondyq kommertsııa platformasyn paıdalanatyn kásiporyndardyń úlesi 82,5 paıyzdy qurady. Taýarlar men qyzmetterdi menshikti ınternet-resýrstar arqyly satatyn kásiporyndar — 26,8 paıyz, al osy kórsetilgen ekeýin qatar paıdalanatyndar — 9,3 paıyz ekeni jazylǵan.
Sondaı-aq elektrondyq kommertsııa salasyndaǵy qyzmetter kólemi 2024 jyly 2443,4 mlrd teńgeni qurady. Onyń ishinde marketpleıster arqyly kórsetilgen qyzmetter kólemi — 2065,2 mlrd teńge (84,5 paıyz), menshikti ınternet-resýrstar arqyly — 378,2 mlrd teńge (15,5 paıyz).
Basty taýarlar men qyzmet túrleri
Marketpleıster arqyly bólshek saýdada ótkizilgen taýarlardyń negizgi bóligin telefondar men gadjetter — 27,4 paıyz, odan keıin turmystyq tehnıka — 13,3 paıyz, kıim-keshek, aıaq kıim, sporttyq taýarlar — 10,3 paıyz jáne kompıýterlik tehnıka men baǵdarlamalyq jasaqtama — 5,7 paıyzdy qurady.
Al, menshikti ınternet-resýrstar arqyly bólshek saýdada eń kóp satylǵan taýarlardiń kóbi kosmetıka men parfıýmerııa — 22,4 paıyz, ekinshi orynda turmystyq tehnıka — 13,4 paıyz. Sonymen qatar tizimde dárilik zattar — 11,8 paıyz, telefondar men gadjetter — 10,1 paıyz, zergerlik buıymdar — 8,7 paıyz, azyq-túlik ónimderi — 8,3 paıyz bar.
Qujatta bólshek elektrondyq saýdanyń eń úlken úlesi ortasha kásiporyndarǵa tıesili — 79 paıyz, odan keıin shaǵyn — 17,1 paıyz jáne iri kásiporyndar — 3,9 paıyz ekeni jazylǵan.
Marketpleıs arqyly taýarlar boıynsha ortasha baǵamy 17 572 teńge, qyzmetter boıynsha — 3 274 teńge bolsa, menshikti ınternet-resýrs arqyly bul kórsetkish sáıkesinshe 39 179 jáne 15 243 teńgeni qurady.
Ulttyq statıstıka bıýrosy marketpleıs ustaýshylary boıynsha zertteý jasap, ıelenýshilerdiń negizgi bóligi kompıýterlik baǵdarlamalaý — 26,8 paıyz, odan keıin derekterdi óńdeý jáne qosymshalardy ornalastyrý — 19,5 paıyz salalarynda ekenin anyqtaǵan. Oǵan qosa ınternet arqyly bólshek saýda — 12,2 paıyz, basqa da IT-qyzmetter — 12,2 paıyz ekenin atap ótken.
Kórsetilgen qyzmetter kóleminiń eń kóp úlesi júk (29,5 paıyz) jáne jolaýshylar (29,4 paıyz) tasymaly, kólik oryndaryn brondaý — 25 paıyz. Bul qyzmetterdiń 56,3 paıyzy shaǵyn kásiporyndar (100 adamǵa deıingi qyzmetkerleri bar), al 43,7 paıyzy orta kásiporyndar arqyly usynylǵan.
Menshikti ınternet-resýrstar arqyly kórsetilgen qyzmetterde bıletter men kólik oryndaryn brondaý — 30,5 paıyz, jolaýshylar tasymaly — 23,9 paıyz, ózge de qyzmetter — 18,6 paıyz qurady. Bul segmentte shaǵyn kásiporyndardyń úlesi — 54,5 paıyz, orta — 28,4 paıyz, iri kásiporyndar — 17,1 paıyz.
Qazaqstandyqtar taýarlar men qyzmetter úshin tólem jasaý kezinde kóbine debettik karta nemese bank aýdarymyn — 32,2 paıyz, ınternet arqyly nesıe kartasyn — 23,7 paıyz, qolma-qol tólemdi — 22,8 paıyz, onlaın tólemderdi — 13,7 paıyz tańdaıdy. Sondaı-aq taýardy satyp alýshyǵa tikeleı jetkizý (poshta nemese kýrer arqyly) — 45,8 paıyz, ózdiginen alyp ketý — 34 paıyz, veb-saıttan nemese qosymshadan onlaın júkteý — 20,2 paıyzdy qurady.
Aıte keteıik, buǵan deıin Qazaqstan men EAEO elderi arasyndaǵy ózara saýda kólemi azaıǵany jaıly jazǵanbyz.