Qazaqstanda jyl saıyn 600-den astam áıel jatyr moıny obyrynan kóz jumady
ASTANA. KAZINFORM – Jyl saıyn Qazaqstanda jatyr moıny obyrynyń 1 900-ge jýyq jańa jaǵdaıy tirkelip, 600-den astam áıel bir jylda osy patologııadan kóz jumady. Bul týraly Astana qalasy Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý basqarmasy basshysynyń orynbasary Gúlnaz Dosmyrzaeva ÓKQ bnıfınginde málim etti.
«Adam papıllomasy vırýsy (APV) — terini jáne deneniń ártúrli bólikteriniń shyryshty qabyqtaryn zaqymdaıtyn vırýstar toby. Vırýs jyldam taralýǵa qabiletti, qaterli isikti ózgerýge ákeletin qozdyrǵyshqa aınala otyryp, sonyń saldarynan qaterli isikti damytýymen qaýipti. Jatyr moıny obyrynyń damýyna áıeldiń APV ınfektsııasyn juqtyrýy sebep bolatyny ǵylymı dáleldengen. Statıstıkaǵa súıensek, jyl saıyn Qazaqstanda jatyr moıny obyrynyń 1 900-ge jýyq jańa jaǵdaıy tirkeldi, 600-den astam áıel bir jylda osy patologııadan kóz jumady. Bizdiń elimizde jatyr moıny obyry barlyq jastaǵy áıelder arasynda sút beziniń obyrynan keıinge keń taralǵan obyrdyń ekinshi túri bolyp sanalady», — dedi Gúlnaz Dosmyrzaeva.
APV kelesi joldarmen beriledi:
— Turmystyq janasý jolymen — APV qol alysý, súıý, teridegi zaqymdanýlar arqyly berilýi múmkin. Vırýs ylǵaldy ortada tez taralady, sondyqtan qoǵamdyq oryndarǵa barǵanda ózińizdi uqypty ustaǵanyńyz durys;
— Jynys jolymen — vırýstardyń onkogendi tıpteri jynystyq jolmen berilgende jynys músheleri aımaǵynda ornalasatyn ushy súıir súıelderdi týdyrady;
— Tikeleı jolmen týý kezinde — vırýs anadan sábıge onyń bosanýy joldarymen ótý kezinde beriledi. Súıelder kóbine nárestelerde ómiriniń alǵashqy jyldarynda aýyzda nemese teride paıda bolady;
— Ózin-ózi juqtyrý joly — APV qyryný nemese epılıatsııa kezinde deneniń bir bóliginen ekinshi bóligine jıi aýysady.
Dosmyrzaevanyń sózinshe, búgingi tańda APV emdeý joly bolmasa da, aldyn alýdyń birden bir ádisi — bul vaktsınatsııa.
«Adam papıllomasy vırýsyna qarsy vaktsına 15 jyldan astam ýaqyt boıy álemniń 135 elinde qoldanylyp keledi. DDU málimetteri boıynsha, 4 elde APV vaktsınatsııasyn engizgennen keıin aýrýdyń taralýy aıtarlyqtaı tómendedi. Aıta ketsek, osy jyldyń kúzinde Qazaqstanda 11 jastaǵy qyzdarǵa APV-ǵa qarsy vaktsınatsııany bastaý josparlanýda.Elorda turǵyndaryn, ásirese, qyzdardyń ata-analaryn atalǵan aýrýdyń aldyn alý jáne óskeleń urpaqtyń saý bolýy úshin ýaqytyly vaktsına qabyldaýǵa shaqyramyz», — dedi basqarma basshysynyń orynbasary.
