Qazaqstanda jaýapkershilik kúsheıtile otyryp, jumyssyz statýsyn berý rásimi ózgertiledi
Densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik damý mınıstri Tamara Dúısenovanyń aıtýynsha, jańa redaktsııadaǵy zań Ult josparyn júzege asyrý maqsatynda ázirlengen. Bul rette ózgerister negizinen ekonomıkanyń tıimdiligin arttyrý men qurylymyn ózgertý múmkindigin qamtamasyz etetin sapaly eńbek naryǵyn qurýǵa baǵyttalady. Al qujatty ázirleý barysynda Halyqaralyq eńbek uıymynyń negizgi qaǵıdalary esepke alynyp, Ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne damý uıymynyń tájirıbelerine nazar aýdarylǵan.
«Qujat boıynsha jaýapkershiligin kúsheıte otyryp, jumyssyz statýsyn berý rásimin ózgertý qarastyrylady. Bul úshin jumysqa ornalasý maqsatymen jumyspen qamtý ortalyǵyna habarlasqan jeke tulǵaǵa eń aldymen jumys izdeýshi tulǵa statýsy beriledi. Sosyn jumys izdep kelgen adamǵa on kúnde naryqtaǵy bos oryndar ishinen tıisti jumys ornyn izdeýge kómek kórsetiledi. Eger osy ýaqyt aralyǵynda kózdelgen jumys tabylmasa, bul adamǵa jumyssyz statýsy berilip, júmys izdeýshi júmyspen qamtýdyń belsendi sharalaryna qatysýǵa jiberiledi», - dedi T. Dúısenova.
Budan bólek, jumyssyz statýsyn alǵan adamǵa áleýmettik saqtandyrý júıesiniń qatysýshysy retinde ári jumysynan aıyrylýyna baılanysty áleýmettik tólemaqy taǵaıyndalatyn bolady. «Bizdiń aldymyzǵa álemniń otyz damyǵan eliniń qataryna ený týraly tapsyrma júktelip otyr. Sondyqtan da, biz osy elderdiń halyqaralyq standarttaryn satylap engizýge tıispiz. Halyqaralyq eńbek uıymynyń qaǵıdattaryna sáıkes, atalǵan elderde eńbek naryǵyn kórsetkishterin ólsheý biraz ózgeshe. Máselen, bizde «ekonomıkalyq belsendi halyq» degenniń ornyna «jumys kúshi» dep kórsetiledi, sosyn jumys kúshine kirmeıtin tulǵalar jeke kórsetiledi. Qazirgi kúni EYDU elderinde ekonomıkalyq belsendi halyqtyń quramyna jaldamaly jumysshylar, ózin-ózi jumyspen qamtyǵandar, jumyssyzdar da kiredi», - dedi T. Dúısenova.
Onyń aıtýynsha, EYDU elderinde ózin-ózi jumyspen qamtyǵandar sanatyna satýǵa shyǵarylatyn ónimder shyǵaryp, tabys tabatyndar jatady. Al ózi paıdalaný úshin ónim shyǵaratyn halyq «jumys kúshi» qurylymyna jatqyzylmaıdy. «Biz de osy tásildi qoldanatyn bolamyz. Osylaısha, ózi paıdalaný úshin ónim shyǵaratyn azamattar jáne jumys isteı alatyn, tek jumysy joqtyǵynan jumysqa ornalaspaǵan nemese jumys izdep júrgen adamdar sanaty jumyssyzdar retinde sanalýy tıis. Máselen, bul tulǵalarǵa bala kútimine baılanysty demalysqa shyqqandar, múgedek balany qaraıtyn analar, úı sharýashylyǵymen aınalysatyn adamdar, óziniń jeke qosalqy sharýashylyǵymen aınalysatyn tulǵalar jatady. Al biz búgingi kúni bul tulǵalardyń bárin ózin ózi jumyspen qamtyǵandar dep atap júrmiz. Endi jańa halyqaralyq standarttar engizilse, olar ekonomıkalyq belsendi emes topqa jatady jáne statýstary boıynsha áleýmettik nemese memlekettik qoldaýdy talap ete alady», - dedi T. Dúısenova.