Qazaqstanda jatyr moıny obyrynan jylyna 600 áıel kóz jumady
ALMATY. KAZINFORM – Qazaq onkologııa jáne radıologııa ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń dereginshe, Qazaqstanda jyl saıyn 1800 áıelge «jatyr moıny obyry» dıagnozy qoıylady jáne bir jylda osy dertten 600 adam qaıtys bolady.
Jatyr moıny obyry – qazaqstandyq áıelderde jıi kezdesetin onkologııalyq aýrýlardyń biri. Qazir bul qaterli isiktiń taralýy sút bezi obyrynan keıin ekinshi orynda tur.
Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń shtattan tys bas onkology, Qazaq onkologııa jáne radıologııa ǵylymı zertteý ınstıtýtynyń tóraıymy Dılıara Qaıdarovanyń aıtýynsha, vaktsına arqyly jatyr moıny obyrynyń aldyn alýǵa bolady. Ekpe papılloma vırýsyna qarsy salynady. Kóp jaǵdaıda jatyr moıny obyrynyń damýyna osy vırýs sebep.
«Qaterli isiktiń bul túriniń sebebi kóp jaǵdaıda jynystyq jolmen beriletin adam papılloma vırýsy (HPV) bolyp tabylady. HPV vaktsınatsııasy AQSh, Kanada, Izraıl, Katar, BAÁ, Ulybrıtanııa, Germanııa, Avstrııa, Shveıtsarııa, Frantsııa jáne Japonııany qosa alǵanda, álemniń 100-den astam eliniń ulttyq ımmýndaý baǵdarlamalaryna engizilgen. HPV-ge qarsy vaktsınatsııa kórshi elderde - Ózbekstan men Túrikmenstanda da júrgiziledi. Álemniń 42 elinde qyzdardy da, uldardy da vaktsınatsııalaýmen genderlik beıtarap tásil engizildi», - dedi Dılıara Qaıdarova.
Aıtýynsha, jappaı vaktsınatsııany DDSU, ACOG, ESGO, SGO, ACS sııaqty bedeldi halyqaralyq medıtsınalyq uıymdar qoldaıdy. Bul dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń jatyr moıny obyryn joıýdy (elımınatsııa) jedeldetý jónindegi jahandyq strategııasynyń mańyzdy quramdas bóligi.
Vaktsınatsııa: qyzdardyń 90% - y 15 jasqa deıin HPV vaktsınasymen egilýi kerek (uldardy da egý usynylady).
Skrınıng: áıelderdiń 70% - y 35 jasynda jáne 45 jasynda joǵary tıimdi test arqyly skrınıngten ótýi tıis.
Emdeý: qaterli isikke deıingi áıelderdiń 90% jáne ınvazıvti qaterli isikke shaldyqqan áıelderdiń 90% emdelgeni abzal.
Qazaq onkologııa jáne radıologııa ǵylymı-zertteý ınstıtýtynan atap ótkendeı, Qazaqstanda 22-28 qańtar aralyǵynda jatyr moıny obyrynyń aldyn alý boıynsha halyqaralyq aptalyq ótedi.
Sondaı–aq, Almaty onkologııalyq ortalyǵy qala turǵyndary men qonaqtaryn 27 qańtar kúni saǵat 9.00-den 13.00-ge deıin onkogınekologterdiń tegin keńesine shaqyrady.