Qazaqstanda jasalǵan – Іri elektrotehnıkalyq holdıng Alageum Electric 25 jyldyǵyn toılaýda

ASTANA. QazAqparat – HІH ǵasyrdaǵy ekinshi óndiristik revolıýtsııanyń basty jetistigi – elektr enegrııasynyń paıda bolýy edi. Ǵasyrlar ótse de, aqparattyq tehnologııalar qaryshtap damyǵan búgingi zamanda da elektr qýatynyń mańyzy ortaıǵan joq. Ásirese energııa jetispeýshiligimen kúres, onymen úzdiksiz qamtamasyz etetin transformatorlar men elektr qurylǵylary óndirisi ózekti bola tústi. Bul rette elektromashına jasaý salasynda elimizdiń ǵana emes, álemdik brendke aınalǵan Alageum Electric kompanııasynyń eńbegi orasan, dep habarlaıdy QazAqparat.

Óziniń 25 jyldyq tarıhynda holdıng elektrotehnıka ónimderin jobalaýǵa, óndirýge jáne montajdaýǵa mamandandy. Qazaqstannyń barlyq oblysynda 40 keńse jáne 14 zaýyt ashyp, TMD-daǵy transformatorlar men elektrotehnıkalyq buıymdardyń iri óndirýshisi atandy. Bul kompanııa shyǵaratyn jabdyqtar strategııalyq mańyzdy nysandarǵa qyzmet kórsetedi.

«Alageýim» – qazaq tiline aýdarǵanda «tańsári» uǵymyn bildiredi. Holdıngtiń irgetasy elimiz Táýelsizdik alǵan eleń-alań shaq – 1997 jyly Kentaý transformator zaýytynda qalanǵan edi. Keńes zamanynan qalǵan bul zaýyt bankrot satysynda boldy, 25 jylda zaýyt bankrottyqtan shyǵarylyp, taýar óndirýdi 200 esege arttyrdy, al kompanııalar toby boıynsha óndiris 1000 ese ósken. Sol jyly Kentaý zaýytynda 10 atalym ǵana bolsa, qazir Qazaqstanda buryn óndirilmegen, eksporttyq suranysqa ıe 400-den astam taýar shyǵady.

Alageum Electric holdınginiń taǵy bir kásiporny – Oral transformator zaýyty. Ol 2014 jyly Kentaý zaýytynyń jarty ǵasyrlyq jumysy mysalynda ashyldy. Sodan beri kásiporyn otandyq ónimdi halyqaralyq naryqqa usynyp keledi, onyń óndiristik qýaty 13 myń transformatorǵa jetedi jáne ónimniń 95% eksporttalady.

Holdıng quramyndaǵy Aqtaý transformator zaýyty Qazaqstandaǵy beton transformator qosalqy stantsııalaryn shyǵaratyn jalǵyz óndirýshi bolyp otyr. Zaýyttyń negizgi ónimi – elektr qalqan jabdyǵy. Kásiporyn 2018 jyly Mańǵystaýdyń Indýstrııalandyrý kartasy aıasynda jobalanyp, iske qosylǵan.

Sondaı-aq, 2018 jyly Shymkent qalasynda Asia Trafo zaýyty ashyldy. Asia Trafo – Ortalyq Azııadaǵy transformator jabdyqtaryn shyǵaratyn eń iri zaýyt. Onyń negizgi ónimi – qýaty 500 MVA jetetin kúshtik maı transformatorlary, avtotransformatorlar jáne reaktorlar. Zaýyttyń jobalyq qýaty jylyna 12 000 MVA-dan asady.

Alageum Electric quramynda Qazaqstannyń barlyq oblysyndaǵy onnan astam montajdaý basqarmalary kiretin «Elektromontaj» AQ bar. Bul kásiporyn holdıng quramyna kirgeli ekonomıkalyq áleýetti kúsheıtti, bıznes-protsester júıelenip, jumys standarttary kóterildi. Onda ystyq myryshtaýdy usynatyn, tirekter, kabel sóreleri men perforatsııalanǵan qoraptar shyǵaratyn Elektromontaj buıymdary zaýyty jumys isteıdi.

2021 jyly Alageum Electric Petropavldaǵy Qyzyljar arnaıy ekonomıkalyq aımaǵynda Petropavl elektrotehnıkalyq zaýytyn ashty. Onyń óndiristik qýaty 13 myń danaǵa deıin jetedi. Bul kásiporynnyń basty ereksheligi – taratý transformatorlary, joǵary voltty uıashyqtar syndy ónimniń 98% TMD elderine eksporttalady. Alageum Electric kompanııasy SQO-ǵa 10 mlrd teńgeden astam ınvestıtsııa salyp, jańa jumys oryndaryn ashyp, tutas óńirdiń óndiristik, ekonomıkalyq ósýine yqpal etti. Kásiporyn 350-den astam adamdy jumyspen qamtı alady. Turaqty jalaqydan basqa, zaýyt qyzmetkerlerine baspana beriledi. Máselen, bıyl Petropavlda 40 páterli turǵyn úı salyndy. Taǵy 104 páterli úı salý josparlanýda. Osylaısha bir jylda jergilikti ákimdiktiń qoldaýymen arnaıy ekonomıkalyq aımaqta eksportqa baǵdarlanǵan ınvestıtsııalyq joba iske asyryldy.

Alageum Electric el ekonomıkasynyń túrli salalary 300-den astam mańyzdy jobalardy iske asyrdy – olardyń ishinde qosalqy stantsııalar qurylysy, elektrotehnıkalyq jabdyqtar men elektr jelilerin montajdaý jobalary bar. Mysaly 2017 jyly Qazaqstan tarıhynda alǵash ret Kentaý transformator zaýytynda qýaty 80 000 kV deıin, salmaǵy 125 tonnaǵa jetetin kúshtik transformatorlar óndirildi. Olar «EKSPO-2017» keshenine qyzmet kórsetýge paıdalanyldy. Al 2019 jyly Qazaqstan men Orta Azııa tarıhynda alǵash ret Shymkenttegi AsiaTrafo zaýytynda 220 kV, 500 kV kerneýli salmaǵy 300 tonnadan asatyn qýatty transformatorlar men reaktorlar shyǵaryldy.

Kompanııa áleýmettik jaýapkershiligin jaqsy sezinedi jáne jyl saıyn qaıyrymdylyqqa qarjy bóledi. Sońǵy 10 jylda qaıyrymdylyqqa 2 mlrd teńgeden astam qarjy jumsalǵan. Kompanııa Qazaqstan mádenıetin damytýǵa qoldaý kórsetti, ınfraqurylym jobalaryna ınvestıtsııa salady. Oǵan qosa, kompanııa úkimettik emes uıymdarǵa, balalar quqyǵyn qorǵaıtyn «Asyl bala» qaýymdastyǵyna demeýshi boldy. Holdıng jyl saıyn az qamtylǵan otbasy men ardagerlerge ataýly kómek kórsetedi.

Forbes nusqasy boıynsha, Alageum Electric Qazaqstannyń 50 iri jeke kompanııalary reıtıngine kiredi. Bir ǵana Kentaý transformator zaýytynyń sońǵy 5 jylda bıýdjetke tólegen salyqtary 14 mlrd astam teńgege jetti. Osylaısha, Alageum Electric taǵy jańa kásiporyndar salyp, Qazaqstannyń óndirisi men eksporttyq áleýetin odan ári keńeıtýge nıetti.