Qazaqstanda táýelsizdik jyldarynda indetti parotıtpen syrqattaný 435 eseden astam azaıdy
Halyqty keń kólemdi vaktsınatsııalaý nátıjesinde sońǵy 25 jylda Qazaqstanda indetti parotıtpen syrqattaný deńgeıi 435,9 esege azaıdy. 1991 jyly indetti parotıttiń 10898 jaǵdaıy tirkelip, atalǵan kórsetkish 100 myń turǵynǵa shaqqanda 68,84-ti qurady. 2015 jyly 25 jaǵdaı tirkelip, 100 myń turǵynǵa shaqqanda -0,14 boldy
2015 jyldyń 11 aıynda Qazaqstanda indetti parotıtpen syrqattanýdyń kórsetkishi ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 1,5 esege azaıyp, 100 myń turǵynǵa shaqqanda 23 jaǵdaı tirkeldi (2014 jyldyń 11 aıynda 100 myń turǵynǵa shaqqanda 36 jaǵdaı).
Qazaqstanda halyqty josparly túrde indetti parotıtke qarsy ımmýnızatsııalaý qyzylshaǵa, qyzamyqqa jáne parotıtke qarsy biriktirilgen vaktsınatsııalaý arqyly júrgizilip keledi. Bul QR Profılaktıkalyq egý ulttyq kúntizbesine kiredi.
Іndetti parotıtti halyq arasynda «svınka» dep ataıdy. Aýrý aýa-tamshyly juqpa jolmen syrtqy ortadaǵy turaqsyz vırýs arqyly týyndaıdy. Sonymen qatar, zaqymdaný kúndelikti turmys búıymdary, oıynshyqtar, juqpaly aýrýǵa shaldyqqan adamnyń silekeıi arqyly da bolýy múmkin. Aýrýdyń qajalyp ketken túrleri de jıi kezdesedi. Mundaı jaǵdaıda aýrýǵa shaldyqqan adamdar janyndaǵylarǵa zor qaýip tóndiredi. Aýrýǵa 3 pen 15 jas aralyǵyndaǵy balalar, sondaı-aq eresekterdiń de shaldyǵýy múmkin.
Aýrý ádette óte aýyr jaǵdaıda bastalady. Syrqattanǵan adamnyń jalpy jaǵdaıy nasharlap, tábeti tómendeıdi, basy aýyryp, qalshyldaı bastaıdy. Balalar aýyzdaryn ashqanda, shaınaǵanda aýyrý seziletindigine, aýyz qýysyndaǵy qurǵaqtyqtyń paıda bolýyna shaǵymdanady. Qulaq janyndaǵy silekeı bezderi, sonymen qatar, jaq asty jáne til asty bezderi jıi zaqymdanady. Deneniń qyzýy 5-7 kún boıy saqtalady.
Іndettik parotıtpen zaqymdanýdyń qatty asqynýǵa ulasýy jıi kezdesedi. Oǵan aǵza bezderiniń zaqymdanýy (qalqansha, uıqy, jynys t.b. bezder), júıke júıesiniń aýrýlary (menıngıt, entsefalıt) jáne t.b. jatady. Aýrýdyń saldarynan dıabet, semizdik, er adamdardyń bedeýligi men atalyq beziniń atrofııasy, áıelderdiń bedeýligi men etekkir tsıkliniń buzylýy, analyq bezderiniń atrofııasy oryn alýy múmkin.
Balalar arasynda aýrýdyń aldyn alýdyń birden-bir tásili vaktsınatsııa bolyp tabylady. Qazirgi tańda quramynda qyzamyq, qyzylsha, indetti parotıttiń jeńildetilgen vırýstary bar «bir tútikshedegi» biriktirilgen vaktsına jaqsy nátıje kórsetip júr. Vaktsınalaýdan bas tartý - indetke beıim adamdardyń sanyn arttyryp, aýrý oshaǵynyń paıda bolýyna sebepker bolýy múmkin.