Qazaqstanda taýar baǵasyn ulttyq valıýtada kórsetpegender jaýapkershilikke tartylady
«Zań jobasyna sáıkes, 5 kodekske jáne 9 zańǵa ózgerister men tolyqtyrýlar engizý kózdelip otyr. Búgingi kúni jarnama salasynda shaǵyn jáne orta bıznestiń belsendi damýyna qaramastan, ókinishke oraı, atalǵan salada birqatar problemalar bar. Atap aıtqanda, naqty memlekettik retteý joq, zańnama jetildirilmegendikten, jergilikti atqarýshy organdardyń quqyq qoldaný tájirıbesi ártúrli, ruqsat berý máseleleri bir júıege keltirilmegen, jarnamany taratý men ornalastyrý úshin bıýdjetke tólenetin tólemderdi ákimshilendirý boıynsha máseleler oryn alyp otyr»,-dedi zań jobasy boıynsha baıandama jasaǵan QR Ulttyq ekonomıka mınıstri Tımýr Súleımenov.
Onyń sózine qaraǵanda, jarnama salasynda alǵash ret ýákiletti organ (UEM) men retteýshi memlekettik organdar (AKM, IDM, ІІM, DSM) aıqyndaldy. Retteletin quqyqtyq qatynastardyń jan-jaqtylyǵyn eskere otyryp, «Ruqsattar jáne habarlamalar týraly» jáne «Ózin-ózi retteý týraly» Zańdarǵa uqsas jarnama salasynda ýákiletti jáne retteýshi memlekettik organdardy aıqyndap alý eskerildi. Jarnama salasyndaǵy ýákiletti organ jarnama máseleleri boıynsha basshylyqty jáne salaaralyq úılestirýdi júzege asyrady jáne syrtqy (kórneki) jarnamany ornalastyrýdyń úlgi qaǵıdalaryn bekitedi. Jarnama salasyndaǵy retteýshi organdar jarnama qyzmeti júzege asyrylatyn jekelegen salalarda (buqaralyq aqparat quraldary, avtomobıl joldary, jol qozǵalysynyń qaýipsizdigi, dárilik zattar, bıologııalyq belsendi qospalar jáne medıtsınalyq jabdyqtar) basshylyqty júzege asyratyn bolady.
«Syrtqy (kórneki) jarnama obektisi» degen túsinik engizildi, biz munda jarnama naryǵynyń serpindi damýyn eskere otyryp, búginde jarnama ornalastyrylýy jáne taratylýy múmkin barlyq qurylystar men ózge de quraldardy qamtydyq. Zań jobasynyń sheńberinde Jumys toptarynda talqylaý nátıjeleri boıynsha syrtqy (kórneki) jarnama obektisin jáne jarnamanyń ózin jeke retteý usynyldy»,-dedi mınıstr.
Jarnama salasynda zańnamany buzǵany úshin ákimshilik jaýapkershilik belgilengen. «Jarnama týraly» Zańda jarnama salasynda birqatar shekteýler men tyıymdar salynǵan. Atap aıtqanda, on bes tyıym bar. Mysaly, elektrondyq kazınony jáne ınternet-kazınony jarnamalaýǵa, qarjylyq (ınvestıtsııalyq) pıramıdanyń qyzmetin jarnamalaýǵa, jónsiz jarnamaǵa, ulttyq aza tutý kúnderinde tele-, radıoarnalarda jarnamaǵa tyıym salynady.
«Biraq atalǵan shekteýler ákimshilik jaýapkershiliktiń bolmaýyna ne ýákiletti organdarda ákimshilik jaýapkershilikke tartý boıynsha praktıkanyń joqtyǵyna baılanysty is júzinde saqtalmaıdy. Osyǵan baılanysty, jarnama salasyndaǵy ákimshilik jaýapkershilik túrleriniń dıspozıtsııalaryn naqtyladyq. Sonymen qatar, birqatar ákimshilik jaýapkershiliktiń túrleri alǵash ret engizildi. Ekonomıkany dollarsyzdandyrý boıynsha júrgizilip otyrǵan saıasatty eskere otyryp, Qazaqstan Respýblıkasynyń aýmaǵynda taýardy satqan kezde onyń baǵasyn ulttyq valıýtada kórsetpegeni úshin ákimshilik jaýapkershilik engizildi. Josyqsyz, jónsiz, ádepsiz, kórineý jalǵan jarnama úshin, sonymen qatar ulttyq aza tutý kúnderinde tele-, radıoarnalarda jarnamaǵa ákimshilik jaýapkershilik belgilendi. Alkogol jáne temeki ónimderiniń jasyryn jarnamasyn boldyrmaý úshin alkogol ónimine, temeki jáne temeki buıymdaryna suranys pen qyzyǵýshylyqty yntalandyrýǵa baǵyttalǵan ártúrli is-sharalar, onyń ishinde utystar, lotereıalar oınatý nysanyndaǵy jarnama úshin jaýapkershilik engizildi»,-dep naqtylady Ulttyq ekonomıka mınıstri.
Munymen qosa T. Súleımenov áleýmettik jarnamany tele-, radıoarnalarda taratý tetigi aıqyndalǵanyn, búginde qoǵamdyq sanany qalyptastyrýdaǵy áleýmettik jarnamanyń róli erekshe ekenin atap ótti.
«Áleýmettik jarnama naryǵynyń damýy jetkiliksiz. Ádettegideı, áleýmettik jarnamanyń kóbi tele-, radıoarnalar arqyly taratylady. Sondyqtan áleýmettik jarnamanyń kúndelikti kólemin belgileý usynylady. Osylaısha, áleýmettik jarnama 15 mindetti tele-, radıoarnalarda taratylady. Áleýmettik jarnamanyń kúndelikti kólemi 6:00-den bastap 24:00-ge deıingi kezeńde efırde keminde 10 shyǵarylymdy quraıdy. Bul rette praım-taım ýaqytynda mindetti túrde 2 ret shyǵarylady. Áleýmettik jarnama 15 mindetti tele-, radıoarnalarda aqysyz ornalastyrylady»,-dedi vedomstvo basshysy.
