Qazaqstanda shaǵyn jáne orta bızneste bir mıllıonnan astam áıel basshy bar

ASTANA. KAZINFORM — Ulttyq ekonomıka birinshi vıtse-mınıstri Azamat Ámrın áıelder kásipkerligin qoldaý boıynsha sharalar keshenin tanystyrdy. Bul týraly vedomstvonyń baspasóz qyzmeti habarlady.

2025 jyldyń jeltoqsan aıyndaǵy kórsetkish boıynsha Qazaqstanda shaǵyn jáne orta bızneste 1 mıllıonnan asa áıel basshy tirkelgen. Bul ShOB jalpy sanynyń 48,1%-i.

— Áıelder saýdany, qyzmetterdi, sulýlyq ındýstrııasyn, qoǵamdyq tamaqtanýdy, bilim berý jobalaryn, sondaı-aq ekologııalyq jáne áleýmettik bastamalardy jaqsy ıgeredi. Olar óńir ekonomıkasyn nyǵaıta otyryp, zamanaýı damý trendin qoldaıdy. Turaqty, tehnologııalyq jáne qoǵamǵa arnalǵan kásiporyndar quryp jatyr, — delingen aqparatta.

QR Ulttyq ekonomıka mınıstrliginiń qoldaýymen elimizde 20 Kásipkerlerge qyzmet kórsetý ortalyǵy jáne shaǵyn qalalar men aýyldarda 188 óńirlik ortalyq jumys isteıdi. Olar qyzmetterdi aqysyz usynyp, isin jańa bastaǵan jáne jumys istep jatqan kásipkerlerdi qamtıdy.

Búgingi tańda áıelder kásipkerligin qoldaıtyn 4 negizgi qural bar.

Birinshisi — aqparattyq-konsýltatsııalyq kómek. Áıelder bıznesti tirkeý, EQJJ tańdaý, qujat resimdeý, memlekettik qoldaýdy paıdalaný jáne tenderge qatysý boıynsha saýaldaryna jaýap alady. 2025 jyldyń jeltoqsan aıyna deıin 16 326 áıelge 60 245 qyzmet kórsetilgen.

Ekinshisi — jumys istep turǵan bıznesti servıstik qoldaý. Bul býhgalterlik esep, salyq, eseptilik, «1S», bıznes-jospar men jyljytý strategııasyn ázirleý. Barlyǵy 6 410 áıelge 7 106 qyzmet usynyldy.

Úshinshi qural — «Іskerlik baılanystar». Kásipker áıelder sheteldik áriptestermen baılanys ornatyp, shetelde taǵylymdamadan ótedi. Baǵdarlamadan 37 kásipker, onyń ishinde 10 áıel ótti.

Tórtinshi qural — jergilikti óndirýshilerdiń áleýetin arttyrýǵa kómektesetin jáne aýyldyq jerlerdiń ekonomıkalyq damýyn kúsheıtetin «Bir aýyl-bir ónim» jobasy. Búgingi tańda qatysýshylardyń 90%-y áıelder. Myńnan astam qatysýshy keńes alsa, onyń ishinde 742-si áıel, al 38-i fınalıst boldy. Joba 5 mln teńgege deıin memlekettik grant alýǵa jáne oqytýǵa, brendıngte jáne ónimdi jyljytýǵa qoldaý alýǵa múmkindik beredi.

Taǵy biri — EQDB-men birlesken «Bıznestegi áıelder» baǵdarlamasy. 2015 jyldan bastap 537 konsaltıngtik jáne koýchıngtik joba ótkizilip, 6,3 myńnan astam áıel oqytyldy. Al áıelder ShOB-yn kredıtteýge 102,2 mlrd teńge bólindi.

Memlekettik sýbsıdııalaý jáne kepildik berý quraldary kásipker áıelder úshin qarjy men bıznesti damytýǵa teń jaǵdaı jasaıdy.

Kredıt boıynsha syıaqy mólsherlemesiniń bir bóligin sýbsıdııalaý quraly 13,2%. Al áleýmettik kásipkerler úshin 12,2%. Kredıt 3 jylǵa 200 mln teńgege deıin beriledi.

Barlyǵy 316,9 mlrd teńgege 2 280 joba qoldaý taýyp, 168,7 mlrd teńge sýbsıdııa tólendi. Onyń ishinde 924 joba, ıaǵnı 41%-i áıelderdiki. Kredıt somasy 96,4 mlrd teńge.

Kepil jetispeıtin kásipkerler úshin memleket kepildik beredi. 60,5 mlrd teńgege 736 jobaǵa qoldaý kórsetilip, 25,1 mlrd teńgege kepildik berildi. Olardyń ishinde 25,3 mlrd teńgege kredıt jáne 9,9 mlrd teńgege kepildik alǵan 338 áıel bar.

Kepildik qory 1. Bul tetik shaǵyn jáne orta bızneske 7 mlrd teńgege deıin iri kredıt alýǵa kómektesedi. Kepildiktiń eń joǵary mólsheri 85%. Biraq 3,5 mlrd teńgeden aspaıdy. 393 mlrd teńgege 2 217 jobaǵa qoldaý kórsetilip, 218,4 mlrd teńgege kepildik berildi. Onyń ishinde 311 jobany (46%) áıelder iske asyrǵan: 52,3 mlrd teńgege kepildikpen 103,4 mlrd teńgege kredıt alǵan.

Osyǵan deıin elimizde kásipkerlik bastaýda qandaı kedergiler bar ekenin jazdyq.