Qazaqstanda saıası qýdalaý belgileri joq – Qasym-Jomart Toqaev
Qazaqstan zańnamasynda azamattardy saıası kózqarasy úshin qýdalaýǵa negiz bolatyn birde-bir zań joq. Bul týraly Egemen Qazaqstan gazetine bergen suhbatynda Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev aıtty, dep habarlaıdy Kazinform.
«Saıası qýdalaý bar dep aıtý úshin tsenzýra, arnaýly zańdar men jazalaýshy organdar bolýy kerek. Qazirgi Qazaqstanda munyń eshqaısysy joq. Bizdiń zańnamamyzda azamattardy saıası kózqarasy úshin qýdalaýǵa negiz bolatyn birde-bir jarlyq, birde-bir zań, birde-bir normatıvtik qujat joq. Kerisinshe, reformalardyń nátıjesinde adam quqyqtaryn qorǵaý júıesi nyǵaıa tústi. Zańdarǵa qazylardyń táýelsizdigin kúsheıtetin túzetýler engizildi. Alqa bılerdiń qaraýyna jatatyn isterdiń aıasy keńeıdi. Adam quqyqtary jónindegi ýákil ınstıtýty tolyq jumys istep tur. Oǵan konstıtýtsııalyq mártebe berildi. Men byltyr jeltoqsan aıynda adam quqyqtaryna qatysty ekinshi Jarlyqqa qol qoıdym. Munyń bári osy salada dáıekti ári túbegeıli ózgeris jasalyp jatqanyn kórsetedi», - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdenttiń aıtýynsha, memlekettiń basty mindetiniń biri – zańnyń múltiksiz oryndalýyn, tártiptiń qatań saqtalýyn tolyq qamtamasyz etý. Sondyqtan zań buzǵan kez kelgen adam jaýapqa tartylady. Al zań men tártipti saqtaý máselesine azamattardyń ıdeologııalyq ustanymy men saıası kózqarasynyń esh qatysy joq.
«Zań bárine ortaq. Keıbireýler prokýratýra organdarynyń eskertýine qaramastan, adam túsinip bolmaıtyn kesirlik kórsetip, zań buzady. Ondaı adamdar ózin zańnan joǵary qoıyp, «Atyń shyqpasa, jer órte» degen ustanymmen elge tanymal bolǵysy keletin sııaqty. Kóptegen táýelsiz buqaralyq aqparat quraly jumys istep turǵan, saıası tsenzýra atymen joq elde saıası qýdalaý bar deý qanshalyqty oryndy? Ol az deseńiz, jańa zań qabyldanyp, beıbit jınalys ótkizý úshin ruqsat alýdyń ornyna habarlaý tártibi engizilgen soń, Qazaqstandaǵy beıbit jıyndardyń sany eselep artty. Men túıtkilderdiń túıinin aıqaı-shýmen alańda emes, dıalog úshin arnaıy qurylǵan oryndarda, eń aldymen, Parlamentte órkenıetti jolmen, salıqaly túrde tarqatý kerek dep únemi aıtamyn. Qazir Parlamentte túrli kózqarastaǵy qoǵam ókilderiniń múddesin bildiretin san alýan saıası kúshter bar. Parlamenttik oppozıtsııa ınstıtýty zań júzinde bekitildi», - dedi Memleket basshysy.
Bul turǵyda Prezıdent sońǵy saılaýda Májiliske alty partııa ótkeninı eskem saldy. Onyń úsheýi alǵash ret depýtattyq mandatqa ıe boldy.
«Tipti qazir Parlamentte otyrǵan partııanyń biri – áýel bastan oppozıtsııalyq ustanymdaǵy uıym. Kóptegen sheteldik sarapshylar men áriptester, sonyń ishinde Batys elderiniń mamandary, Qazaqstandaǵy demokratııalyq reformalardyń ozyq úlgide ekenin aıtyp, oǵan qoldaý bildirip otyr. Shynymen de, biz geosaıası tóńiregimizde aýqymdy demokratııalyq ózgeris jasap, adam quqyqtaryn qorǵaý isinde zor tabysqa jetken birden-bir elmiz», - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
