Qazaqstanda rıeltorlardyń qyzmeti qalaı qadaǵalanady
ASTANA. KAZINFORM – Qazir kópshilik jalǵa páter, keńse, ǵımarat alý úshin rıeltorlardyń qyzmetine júginedi. Bir qaraǵanda, mundaı qyzmetke júginý tıimdi sekildi kórinedi. Degenmen, keıde adamdar rıeltorlardyń aldaýyna túsip, úıinen, aqshasynan aıyrylyp qalyp jatady. Osy oraıda Kazinform agenttiginiń tilshisi elimizdegi ózin-ózi retteıtin rıeltorlar assotsıatsııasy prezıdentiniń keńesshisi Nına Lýkıanenkomen tildesken edi.
- Elimizde rıeltorlardyń qyzmetin kim baqylaıdy, qadaǵalana ma?
- Rıeltorlyq qyzmet - kásipkerlikke jatady. Tıisinshe kásipkerlik qyzmet týraly zańmen, azamattyq jáne salyq týraly kodekspen reglamentteledi. Memleket tarapynan bul salany jekelegen zańǵa táýeldi aktilermen retteýge kúsh salynyp, Qazaqstan rıeltorlary qaýymdastyǵynyń múshelerin tarta otyryp , tehnıkalyq komıtet quryldy. Sondaı-aq, 2020 jyly rıeltorlyq qyzmetter ulttyq standarty qabyldandy.
- Rıeltorlarǵa qyzmet kórsetýi úshin arnaıy lıtsenzııa berile me?
- Joq, sebebi rıeltorlyq qyzmet elimizde lıtsenzııalanǵan qyzmet túrlerine jatpaıdy.
- Jalǵa páter nemese keńse taýyp beretin rıeltorlar qyzmeti úshin baǵany ózderi qoıady jáne aqy jyl saıyn ósip jatyr. Bul máseleni qalaı sheshýge bolady?
- Bul mıf, rıeltor páterdi satý quny boıynsha da, jaldaý quny boıynsha da sheshim qabyldamaıdy. Rıeltor usynystar bere alady, baǵany páter ıesi sheshedi. Bul jerde másele páter nemese ǵımarat ıesine de qatysty. Olar rıeltordyń qyzmetin tólegisi kelmeıdi jáne izdeýge de asa nıetsiz. Sondyqtan az aqy úshin tólegeni úshin keıbir rıeltorlar joǵary baǵany ózi qoıyp jatady. Ol rıeltorlar ımıdjin buzady. Jalpy halyq arasynda rıeltorlar týraly jaǵymsyz pikirler bar, kóbisi olar aqshany jeńil ári kúrektep taýyp jatyr deıdi, olaı emes. Rıeltorlar klıentke paıdaly keńester beredi, usynystar jasaıdy, degenmen bul jerde baǵany kóterýge obekt ıeleri beıim. Naryqpen jaqsy tanys rıeltorlar usynys, keńesti jalǵa alýshylarǵa ǵana emes, páter ıelerine de bere alady. Páter nemese keńseni eki jaq úshin de tıimdi baǵamen ári az ýaqyt ishinde jalǵa berýdiń (satýdyń) joldaryn izdeıdi. Tek isine berilgen, ýádesine nyq rıeltordy izdep, taba bilý kerek.
- Kóp adamdar turǵyn úı alam dep (ásirese úlken qalalarda), rıeltorlarǵa aldanyp jatady. Osy oraıda ne isteý kerek?
- Aldymen qyzmet kórsetý týraly shart jasap, oǵan eki jaq qol qoıýy kerek. Onda qyzmettiń sıpaty, tólem quny men merzimi kórsetiledi. Barlyǵy ońaı. Aldandyńyz ba? Máseleni sheshý ońaı, sebebi qolyńyzda shart bar. Klıentter arzan baǵamen, biraq tolyq jabdyqtalǵan, ádemi úı alǵysy keledi. Arzan baǵadaǵy jarnamany kórip soǵan júgiredi, keıbir adamdar shartty oqymaıdy, qol qoıa salady. Arzan rıeltor tapqanyna máz klıent sońynda aldanady. Biz ondaı áreketterdiń baryn jasyrmaımyz. Sondyqtan aldymen shartpen durystap tanysý kerek, ol jerde qyzmet tolyq kórsetilmegen jaǵdaıda kompanııa jaýap bermeıdi dep jazylýy múmkin.
- Maman retinde rıeltorlarǵa aldanyp qalmaý úshin qandaı keńes beresiz?
- Jyljymaıtyn múlik salasyndaǵy naǵyz mamandardy izdeńiz. Óıtkeni naryqty jalǵan qyzmetterden tazartý úshin qoldanylyp jatqan sharalar az. Klıentterge isine adal rıeltor tabý qıynǵa soqsa, bizge de ońaı emes. Sebebi aldap, arbaıtyn rıeltor sumaqtardyń áreketi jalpy rıeltorlyq qyzmet salasyna keri áserin tıgizip jatyr. Jalǵan jarnamalar kóp. Eń bastysy – rıelor qyzmetine júgingende resmı túrde shart jasasyp, onymen tanysyp, sosyn baryp qol qoıý qajet.
