Qazaqstanda ózimdi jat sezingen emespin - voleıbolshy Krıstına Ýstınova
- Krıstına, sporttyń basqa túrin emes, dál osy voleıboldy tańdaýyńyzǵa ne sebep boldy?
- Anam voleıbolmen aınalysqan edi. Onyń eresekter arasynda birinshi razrıady bar. Kishkentaı kezimde anammen birge jattyǵýlarǵa baryp, oıyn barysyn tamashalap otyratynmyn. Men bárinen buryn qulaý men toptasýdy úırengim keldi. Óıtkeni, bul men úshin ózekti taqyryp bolǵannan keıin de shyǵar. Sebebi bala kezimde aıaǵymnyń astyna qaramaı, únemi qulap, shyntaǵym men tizemdi jıi jaraqattap alatynmyn. Biraq, voleıbol eń birinshi kezekte fızıkalyq kúshtiń, áıel sulýlyǵynyń, emotsııa men symbattyń úılesimi dep sanaımyn. Menińshe, bul – qyzdar arasyndaǵy sporttyń eń názik komandalyq túri.
- Qazaqstan quramasynda oınaǵan kezińiz nesimen jadyńyzda saqtalyp qaldy?
- Qazaqstan quramasy sapynda ne bári 1 maýsym ǵana oınadym. Árıne, ol meniń júregimde de, jadymda da saqtalady. Óıtkeni, iri jarystarǵa – 2018 jyly Japonııada ótken voleıboldan álem chempıonatyna, sol jyly Indonezııanyń Djakarta qalasynda ótken Azııa oıyndaryna qatystym. Qatelespesem, Azııa oıyndarynda 8 komandanyń ishinde 5-oryn ıelensek, Álem chempıonatynda toptan da shyǵa almadyq. Bir qyzyǵy, 5 jyldan soń, osy jyldyń naýryzynda Kıprde Kenııa quramasynyń oıynshysymen bir komandada jattyqtym. Onyń aty – Noel. Tek 2-3 jattyǵýdan keıin biz bir-birimizdi eske túsirdik.
- Nelikten Qazaqstan quramasyna aýysý týraly sheshim qabyldadyńyz?
- Reseı azamattyǵyn Qazaqstan azamattyǵyna aýystyryp, Respýblıka quramasy sapynda oınaý týraly usynysty Jetisý voleıbol klýbyndaǵy maýsym aıaqtalǵannan keıin, 2017 jyly alǵan edim. Ol kezde komandanyń da, quramanyń da bapkeri Vıacheslav Nıkolaevıch Shapran edi. Bir sát te oılanbastan birden kelisim berdim. Bul joǵary deńgeıdegi komandalarmen bir alańda kezdesýdiń úlken múmkindigi edi. 2016 jylǵa deıin Qazaqstan voleıboly jaıly eshteńe estimegen edim. Biraq, kelgen kezimde keıbir tanys voleıbolshylardyń osy jerde oınap júrgenin kórdim.
- Qazaqstan voleıboly, bizdiń jattyqtyrýshylar jaıynda ne aıtar edińiz? Múmkin ózińizdiń oıyńyzdy ortaǵa salarsyz...
- Qazaqstan voleıboly jaıly oıymdy ózimde qaldyrǵym keledi. Sebebi, keıbir adamdardyń kóńilinen shyǵa qoımas. Tek, bir faktini aıtaıyn. Ókinishke qaraı, joǵary lıgany bilmeımin, al ulttyq lıga voleıbolshylary Voleıbol federatsııasy tarapynan múldem qorǵalmaǵan. Keıbir klýb jalaqyny jıi tólemeıdi. Bul tipti daǵdyǵa aınalyp ketkeni sonshalyq, oıynshylar óz aqshasyn talap etpeıdi. Sebebi, paıda joq. Jalaqyny keshiktirgeni úshin klýbqa eshqandaı aıyppul salynbaıdy. Buǵan qosa, barlyq klýbta birdeı sportshylardy qalpyna keltirý jáne farmakologııa tıisti deńgeıde emes. Sporshylar ýaqytyly almaıtyn jalaqylaryna, ıaǵnı óz aqshasyna dárýmender, dári tamyzǵysh satyp alyp, massajǵa barady. Men oınaǵan úsh klýbtyń bireýi ǵana jalaqyny turaqty tólep turdy. Ol – Jetisý klýby.
Jattyqtyrýshylarǵa keler bolsam, bir jaǵynan bul arzymaıtyn jumys. Bárine birdeı jaqsy bolý múmkin emes. Ókinishke qaraı, Svetlana ıÝrevna Kotovamen aramyz sýyp, jaqsy emes notada aıyrylystyq. Biraq, kezinde Qazaqstanǵa kelýime, oıyn órnegimdi pash etýge sol kisi sebepker bolǵan edi.
Árıne, Vıacheslav Nıkolaevıch Shapran bar. Búginde onyń bul ómirde joq ekenine áli de sený qıyn. Dál sol kisi meni quramaǵa shaqyrdy. Onyń jetekshiligimen Jetisýda bir maýsym óner kórsettim. Onymen de maýsym sońynda bir-birimizdi túsinise almaı, jyly qoshtasa almaǵan edik. Ol ómirden ozǵannan keıin ǵana onyń maǵan degen qarym-qatynaysyn oı eleginen ótkizdim. Alaıda keshirim suraýǵa nemese alǵysymdy bildirýge kesh qaldym. Men ol jaıynda derekti fılm túsirgim keledi. Sebebi, Vıacheslav Nıkolaevıch - ol jaıyndaǵy estelik máńgi jadymyzda saqtalýyna laıyq tulǵa. Biraq, atalǵan fılmdi túsirýge qarajat tappadym. Múmkin osy maýsymnan keıin alǵa qoıǵan maqsatymdy oryndaý úshin jetkilikti qarajat taýyp qalarmyn.
- Qazaqstanda bárinen buryn ne unady? Qazaq tilin úırenip júrgenińizdi, bizdiń mádenıetimizdiń unaıtynyn aıtqan edińiz. Óz tájirıbeńizdi aıtyp ótseńiz...
- Bul jerde ózimdi jat adam sezingen emespin. Eń aldymen qazaq halqynyń qonaqjaılyǵy umytylmas áser qaldyrady. Men ulttyń mádenıeti men ádet-ǵurpyna boılap, qazaq tilin úırene bastadym. Degenmen, menińshe, muny kesh bastaǵan sııaqtymyn. Azamattyq alǵannan keıin 6 jyl turǵan elde tek sonsha ýaqyttan keıin ǵana es jıyppyn. Bul meniń kemshiligim dep oılaımyn. Ómir súrip jatqan eldiń ana tilinde sóıleı bastaǵan kezde, sol jerde týmasań da jergilikti ultpen týystyǵyńdy sezinesiń.
- Sporttyq mansabyńyzdy jaraqatyńyzǵa baılanysty aıaqtaǵanyńyzdy bilemiz. Sportpen qosh aıtysý qıyn bolmady ma?
- 2020 jyldyń aqpanynda Altaı klýbymen oıyn barysynda oń tizemniń aldyńǵy aıqysh sińirin úzip, jaraqat aldym. Eki aptadan keıin Samarada ota jasattym. Kúızeliske tústim. Oıynǵa qaıta oralam ba, joq pa bilmedim. Menimen kim kelisimshart jasasqysy kele qoıady? Jaraqat alǵannan keıin kópshiligi qorqaqtaıdy. Onyń ústine sol ýaqytta BAQ-ty tarta otyryp, jalaqyǵa qatysty bereshek bar ekenin jurtshylyqqa jarııa etip, jalaqy úshin kúresip júrgen oıynshy edim.
- Sporttyq mansap jolyńyzdy aıaqtaǵannan keıin nemen aınalystyńyz?
- Úzilis kezinde kózim túsken dúnıeniń bárimen aınalysyp kórýge sheshim qabyldadym: sán mektebi, fıtnes jattyqtyrýshy, ıoga nusqaýshy, teta-praktık, koýchıng, jýrnalıstıka kýrsy, telejúrgizýshi kýrsy, SMM-menedjer, targetolog, sheshendik óner, kopıraıter. Qyzyǵy, bastapqyda men munyń bárin aqsha tabý úshin, al odan keıin ózgelerdi úıretý úshin oqydym. Nátıjesinde bul daǵdylardyń bárin hobbı retinde qoldanyp júrmin.
- Sportqa oralý josparyńyzda bar ma?
- Men sportty qaıtadan baıqap kórýge sheshim qabyldadym. Kıprdiń «Apollon» voleıbol klýbymen kelisimshartqa qol qoıdym. Ol Kıpr chempıonatynyń úzdik úshtigine kiredi. Sonymen qatar kýbokta ekinshi oryn alǵan. Qazir Kıprdemin. Blogymdy damytyp, maýsym bastalǵanǵa deıin jattyǵý jıyndarynda balalar bapkeri bolyp jumys istep júrmin.
- Áleýmettik jelide belsendisiz. Osynaý tanymaldyqty qalaı sezinesiz?
- Tanymaldyq ár kúni ártúrli seziledi. Bir jazbany jurtshylyq qoldap, endi bireýi agressııa týdyrýy múmkin. Sonymen qatar renjigen adamdar Direct-ke jazyp jatady. Biraq, qazir oǵan úırenip aldym. Eger burynyraq árqaısysyna jaýap berip, áńgimeni beıbit arnaǵa burýǵa umtylsam, qazir jazylýshylarmen mundaı hat almaspaýǵa tyrysamyn.
- Úlken sportqa oralǵannan keıin aldyńyzǵa qandaı maqsat qoıyp otyrsyz?
- Men aldyma eshqandaı maqsat ta, mindet te qoımaımyn, jetedi. Tek oınap, sodan lázzat alǵym keledi. Eshkimge eshnárseni dáleldegim kelmeıdi. Qazaqstanda oınaǵym kelmegeniniń eń basty ári negizgi sebebi - osy. Bul jaqta meni eshkim bilmeıdi, tanymaıdy. Jaraqat alǵanǵa deıin qalaı oınaǵanymdy eshkim kórmegen. Olar esh nársemen salystyra almaıdy. Jankúıerler men voleıbolǵa qatysy bar ózge de adamdardyń tarapynan psıhologııalyq qysymsyz formaǵa kelýim ońaı bolady.
- Sportty endi bastaǵan jastarǵa qandaı keńes berer edińiz?
- Kez kelgen kásipqoı sport – bul tek qana fızıkalyq belsendilik emes. Keıde jaraqat ta alyp, ýaqyt óte kele bárin tastap ketkiń keletin kezder bolatynyn túsiný mańyzdy. Óıtkeni, sharshaısyń. Balalyq shaq bolmaıdy, tez eseıesiń. Biraq, munyń báriniń bir úlken plıýsi bar – saıahattaý múmkindigi, qyzyqty adamdarmen tanysý, tek kitap arqyly ǵana emes, sonymen óziń kózben kórý arqyly oı-órisińdi keńeıtý. Ata-analarǵa óz balasyn qaı jattyqtyrýshyǵa beretinin jiti baqylap otyrýǵa keńes beremin.
- Suhbatyńyzǵa rahmet!
