Qazaqstanda medıtsınalyq JOO túlekterin aımaqtarǵa bólý avtomattandyrylady
«QR Densaýlyq saqtaý mınıstrligi Medıtsınalyq bilim men ǵylymdy jańǵyrtý boıynsha aýqymdy jumys júrgizdi. Máselen, 2019 jyldan bastap medıtsınalyq JOO magıstratýra men bakalavrıat baǵdarlamasyna túsý tártibi birdeı. Memlekettik tapsyrys boıynsha densaýlyq saqtaý salasyndaǵy bilim berý uıymdarynyń magıstratýrasyna qabyldaý keshendi testileý nátıjeleri boıynsha konkýrstyq negizde júrgizildi. Sondaı-aq, bıyldan bastap »densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik qamtamasyz etý (medıtsına)« bilim berý salasy boıynsha medıtsınalyq JOO doktorantýraǵa túsýshiler bilim berý uıymyna 1 aqpan men 31 mamyr aralyǵynda qabyldaý emtıhandarynyń bastalýyna deıin ótkizilgen aldyn ala irikteý nátıjelerin usyndy. Bul kóp ótinishtiń ishinen ǵylymı jáne praktıkalyq potentsıaly bar jumysty tańdap alýǵa múmkindik berdi», delingen habarlamada.
Mınıstrliktiń málimetinshe, búginde medıtsınalyq mamandyq boıynsha bilim alǵan túlekterdiń mindetti táýelsiz baǵasy zań júzinde bekitilgen. ıAǵnı, endi medıtsınalyq JOO tek medıtsınalyq bilim berýmen aınalysatyn bolady, al testileý táýelsiz uıymda ótedi. Bilim men daǵdylardy baǵalaý nátıjeleri boıynsha bilim alýshylarǵa dıplom jáne maman sertıfıkaty beriledi.
«Sonymen qatar, bıyldan bastap túlekter aımaqtarǵa QR Densaýlyq saqtaý mınıstrligi janyndaǵy azamattardy bólý jónindegi respýblıkalyq komıssııa deńgeıinde jartylaı avtomatty rejimde bólinedi. Bul aýyl men qala arasyndaǵy kadr teńsizdigin tómendetedi jáne jas mamandardy tartý men jumysqa ornalastyrýda ákimdikterdiń jaýapkershiligine júkteıdi, tolyǵyraq myna silteme arqyly tanysýǵa bolady.
Mınıstrlik 2020 jyldan bastap bul fýnktsııany tolyǵymen avtomattandyrýdy jáne tsıfrlandyrýdy josparlap otyr. Bul 2030 jylǵa deıingi naqty qajettilik boıynsha kadr daıyndaý men jumysqa ornalastyrýdy tıimdi josparlaýǵa kómektesedi», delingen habarlamada.
Bıyl Dúnıejúzilik medıtsınalyq bilim federatsııasy (VFMO - WFME World Federation for Medical Education) basqaratyn Eýropadaǵy medıtsınalyq bilim berý boıynsha taqyryptyq jelige (Thematic Network on Medical Education in Europe-MEDINE) negizdelgen halyqaralyq jumys toby usynǵan halyqaralyq standarttarǵa sáıkes mınıstrlik rezıdentýranyń barlyq mamandyqtary boıynsha túlekterdiń tıptik oqý josparlary men quzyretterin qaıta qarady.
«Otbasylyq medıtsınasy» degen jańa mamandyq boıynsha rezıdentýrada kadr daıarlaý bastaldy. Mindetti áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý engizilgennen keıin alǵashqy medıtsınalyq-sanıtarlyq kómekti otbasylyq dáriger kórsetetin bolady. Ol birneshe mamandardyń oryn basý kerek. Bul mamandyqty engizý kez kelgen jastaǵy jáne kez kelgen patsıentke jedel jáne sapaly medıtsınalyq kómek kórsetýge múmkindik beredi.
Sonymen qatar «Jedel shuǵyl medıtsınalyq kómek» mamandyǵy engiziledi. Shuǵyl kómek dárigeri kóp beıindi statsıonardyń qabyldaý bólimshesinde jumys isteıtin bolady», delingen habarlamada.
Bıyl Úkimet qaýlysymen joǵary oqý oryndaryna qatysty birqatar medıtsınalyq JOO zertteý mártebesi berildi. Olar: «S. Asfendııarov atyndaǵy Qazaq ulttyq medıtsınalyq ýnıversıteti», «Qaraǵandy Medýnıversıteti» AQ. Mártebe medıtsınalyq jáne farmatsevtıkalyq ǵylymdy damytýǵa; ınnovatsııalar men qazirgi zamanǵy zertteý ortalyǵy retinde joǵary oqý oryndarynyń jeke mártebesin arttyrýǵa; ǵylymǵa negizdelgen praktıka úshin tıimdi jaǵdaılar jasaýǵa, jastardy zertteý qyzmetine tartýǵa yqpal etedi. Nátıjesinde medıtsınalyq qyzmetkerlerdi daıyndaý sapasyn aıtarlyqtaı arttyrýǵa, ǵylymǵa negizdelgen, ınnovatsııalyq tehnologııalardy densaýlyq saqtaý salasyna praktıka júzinde engizýge jáne tıisinshe halyqqa kórsetiletin medıtsınalyq qyzmetterdiń sapasyn arttyrýǵa múmkindik beredi. Joǵary oqý oryndarynyń, ǴZI, UO ǵylymı potentsıalyn arttyrý úshin strategııalyq josparlarǵa birinshi basshylardyń KPI ǵylym boıynsha ındıkatory, qyzmetkerlerdiń aǵylshyn tilin meńgerýi kiredi. Jetekshi sheteldik ortalyqtarmen strategııalyq áriptestik tájirıbesi engizildi.
2019 jyly áleýmettik jelilerde on-line rejıminde (tikeleı efırde) tórt medıtsınalyq joǵary oqý oryndarynyń rektorlary (Astana Medýnıversıteti, Semeı Medýnıversıteti, M. Ospanova atyndaǵy Batys Qazaqstan memlekettik medıtsına ýnıversıteti, Qaraǵandy medýnıversıteti) laýazymdaryna arnaıy konkýrs ótkizildi.
Medıtsınalyq JOO ýnıversıtettik klınıkalardyń jáne ıntegratsııalanǵan akademııalyq medıtsınalyq ortalyqtardyń bolýy ýnıversıtet klınıkalary retinde medıtsınalyq JOO úlken kópsalaly klınıkalardyń berilýi zańmen bekitilgen. Ýnıversıtet klınıkasynyń mártebesi medıtsınalyq joǵary oqý oryndarynyń qazirgi klınıkalyq bazalary qyzmetiniń formatyn ózgertýge, ǵylym men tájirıbeniń úsh birlestigin qamtamasyz etý negizinde olardyń qyzmetin qurýǵa, densaýlyq saqtaý kadrlaryn klınıkalyq daıarlaýdyń sapasyn qamtamasyz etýge múmkindik beredi. Qazir M. Ospanov atyndaǵy Batys Qazaqstan memlekettik medıtsınalyq ýnıversıteti, Semeı qalasynyń memlekettik medıtsına ýnıversıteti, Ulttyq medıtsına ýnıversıtetinde klınıka bar.
Budan basqa, joǵary oqý orny ishindegi saıasattyń negizgi baǵyttary (akademııalyq adaldyq, ashyqtyq, sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl) aıqyndaldy. Medıtsınalyq JOO sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl, sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl salasyndaǵy qyzmetti kúsheıtý boıynsha is-sharalar josparyn ázirledi, joǵary oqý orny ishindegi saıasattyń negizgi baǵyttaryn (akademııalyq adaldyq, ashyqtyq jáne sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl) túsindi. Sybaılas jemqorlyq faktilerin anyqtaý maqsatynda stýdentter arasynda jasyryn saýalnama júrgiziledi.
Sonymen qatar, stýdenttermen júıeli túrde sybaılas jemqorlyqtyń kez kelgen kórinisterine qarsy bolýdy qalyptastyrý boıynsha tárbıelik saǵattar ótkiziledi. Ýnıversıtet stýdentteri «senim jáshikteri» týraly jaqsy biledi, onda olar sybaılas jemqorlyq boıynsha zań buzýshylyq faktileri týraly málimet qaldyra alady. Sondaı-aq, ýnıversıtet hollynda sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl agenttigi departamentiniń ókili stýdenttik ombýdsmen týraly aqparat ornalastyrylǵan.
Tórt medıtsınalyq JOO (MÝK, MÝS, QazUMÝ, BQMÝ) Qazaqstanda qurylǵan Akademııalyq adaldyq lıgasynyń múshesi. Akademııalyq adaldyq lıgasy - akademııalyq adaldyq pen onyń buzylýyna qarsy qaǵıdattaryn engizý arqyly bilim berý sapasyn arttyrýdy kózdeıtin ýnıversıtetter qaýymdastyǵy.
«Jalpy, mınıstrlik barlyq medıtsınalyq JOO adaldyq, jaýapkershilik jáne transparenttilik qaǵıdattaryn engizý boıynsha jumysty jalǵastyrady», delingen habarlamada.
