Qazaqstanda mal sany ǵana emes, qus sany da qoldan kóbeıtilip kelgen
ASTANA. KAZINFORM – Strategııalyq josparlaý jáne reformalar agenttigi Kazinform saýalyna joldaǵan jaýapta eldegi mal sanyn qoldan kóbeıtip jazǵan óńirlerdi atady.
Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev bıylǵy Joldaýynda eldegi maldyń sany qoldan kóbeıtilgenin atap, qujattaǵy 5 mln bas maldyń ómirde joq bolyp shyqqanyn aıtqan bolatyn.
«Bólingen qarajattyń bári tıimdi jumsalýǵa tıis. Alaıda shyndyqqa janaspaıtyn aqparat berý, basqasha aıtqanda, málimetterdi burmalaý aýyl sharýashylyǵyndaǵy shynaıy ahýaldy baǵalaýǵa kedergi keltirip otyr. Arnaıy komıssııa 2 mıllıon iri qara jáne 3 mıllıonnan astam ýaq mal sanda bar, sanatta joq ekenin anyqtady. Egin sharýashylyǵy salasynda da osyndaı jaıttar bar ekeni belgili boldy. Shyn máninde, munyń bári – memleketten sýbsıdııa alý úshin jasalǵan kózboıaýshylyq. Ondaı qylmystyq áreketterge tosqaýyl qoıý qajet. Al, mundaı ispen aınalysqan adamdardy jaýapkershilikke tartý kerek», - dedi Memleket basshysy.
Strategııalyq josparlaý jáne reformalar agenttiginiń málimetine súıensek, respýblıkadaǵy qustyń sany da qoldan kóbeıtilip kelgen.
«QR Premer-mınıstriniń orynbasary S.M. Jumanǵarınniń tapsyrmasy boıynsha aýyldyq eldi mekenderdiń ákimderi 2024 jylǵy 1 qańtardaǵy jaǵdaı boıynsha elektrondy sharýashylyq esepke alýdyń jańartylǵan ózekti derekterin usyna otyryp, aýyl sharýashylyǵy janýarlarynyń sany boıynsha sharýashylyq esep derekterin naqty kóriniske keltirdi.
Óz kezeginde, Bıýro statıstıkalyq maqsattar úshin sharýashylyq boıynsha eseptiń jańartylǵan ákimshilik derekteri negizinde sharýa/fermer qojalyqtary men jeke qosalqy sharýashylyqtarǵa qatysty 2022, 2023 jyldarǵa arnalǵan mal basynyń jekelegen kórsetkishterine qaıta esepteý júrgizdi.
2024 jylǵy 1 qańtardaǵy jaǵdaı boıynsha aýyl sharýashylyǵynyń mal basy boıynsha EShBE (elektrondyq sharýashylyq boıynsha esep) derekterin ózektendirý nátıjesinde kelesideı ózgerister baıqaldy: (aǵymdaǵy statıstıka derekterimen salystyrǵanda) iri qara mal 23%-ǵa, qoı – 14%, eshki – 20%, shoshqa – 34%, úı qustarynyń sany 22%-ǵa azaıǵan», - dep jazady agenttik mamandary.
Agenttik usynǵan kestege súıensek, iri qaranyń sanyn asyryp kórsetken óńirlerdiń qataryn Túrkistan oblysy bastap tur. Naqtyraq aıtsaq, ákimdiktiń qujattarynda tirkelgen 1 mln 21 myń 323 iri qarany qaıta eseptegen kezde, naqty jaǵdaıda 735 myń 300 iri mal bar ekeni anyqtalǵan.
Al qoıdyń sanyn Almaty, Jambyl oblystary shekten tys asyryp jazyp kelgen. Almaty oblysynyń qujattaryndaǵy 2 mln 243 myń 131 qoıdyń 482 myń 402-si qoldan qosylǵan. Al Jambyl oblysynda 2 mln 755 myń 284 qoıdyń sany qujatta 3 mln 366 myń 312 etip kórsetilip kelgen.
Sondaı-aq, sharýashylyq maqsatta ustalatyn qustyń sany da shekten tys kóbeıtilip kórsetilgen. Qaıta esepteý kezinde qaǵazdaǵy 12 mln 904 myń 748 qustyń tek 8 mıllıonnan astamy ǵana shynaıy ómirde bar ekenin belgili bolǵan. Bul kórsetkishti shekten tys asyryp kórsetken óńirler – Qostanaı jáne Soltústik Qazaqstan oblystary. Qostanaı oblysynyń qujattarynda kórinis tapqan 2 mln 426 myń 790 qustyń tek 864 myń 879-y ǵana shynaıy ekeni dáleldengen. Al Soltústik Qazaqstan oblysynyń qujattarynda qus sany 2 mln 426 myń 790 dep kórsetilgenimen, qaıta esepteý kezinde 808 myń 495 qus bar ekeni aıqyndalǵan.
Qujatta ǵana bolǵan 5 mln malǵa bıýdjet esebinen sýbsıdııa berildi me? Kazinform bul suraqty Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl agenttigi men Joǵary aýdıtorlyq palataǵa joldady. Agenttik ókilderi málimettiń mán-jaıyn tarazylaýǵa kiriskenin, qorytyndysyn qosymsha habarlaıtynyn aıtyp otyr. Al Joǵary aýdıtorlyq palata qarasha aıynda aýyl sharýashylyǵyna bólingen sýbsıdııalardyń tıimdiligi týraly resmı málimet jarııalamaqshy.
