Qazaqstanda kommýnaldyq qyzmetter tarıfi nege ósti?
ASTANA. KAZINFORM – QR Ulttyq ekonomıka mınıstrligi Tabıǵı monopolııalardy retteý komıteti tóraǵasynyń orynbasary Mıras Zeripbaev kommýnaldyq jelilerdi jańartý jumystary, sondaı-aq kommýnaldyq qyzmetter tarıfteriniń ózgerýi týraly aıtty.
— Mıras Maqsetuly, Qazaqstandaǵy kommýnaldyq kásiporyndardyń negizgi máseleleri, sondaı-aq ınfraqurylymnyń jaı-kúıi týraly aıtyp ótseńiz.
— Qazaqstandyqtardy jylý, elektr, sý jáne basqa da kommýnaldyq qyzmettermen qamtamasyz etý úshin búkil el boıynsha turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq ınfraqurylymynyń qazirgi jaǵdaıy jańartýdy qajet etedi. Sonymen qatar, saladan bilikti mamandardyń ketýi baıqalady, olardyń jalaqysy ekonomıkanyń basqa salalaryna qaraǵanda tómen.
Qazirgi ýaqytta Qazaqstanda «Investıtsııaǵa aıyrbas tarıfi» baǵdarlamasy júzege asyrylyp jatyr, oǵan sáıkes 2023-2029 jyldarǵa 61,9 myń shaqyrym ınjenerlik jelilerdi jańǵyrtýǵa shamamen úsh trıllıon teńge ınvestıtsııa tartý jospary bar. Bul kommýnaldyq ınfraqurylymnyń tozýyn 20%-ǵa azaıtyp, standartty jaǵdaıǵa keltirýge múmkindik beredi.
— 2023 jyly halyqqa arnalǵan kommýnaldyq qyzmet tarıfteri qanshalyqty ózgerdi?
— 2023 jyldyń qorytyndysy boıynsha Kommýnaldyq qyzmetterge tarıfterdiń ózgerýi tutynýshylar men kásiporyndar múddeleriniń teńgerimin qamtamasyz etýdi eskere otyryp, orta eseppen 20-30% -dy qurady. Bul rette halyqtyń osal toptary turǵyn úı kómegi tetigi esebinen tarıfterdiń ózgerýinen qorǵalǵan (ákimdikter kommýnaldyq shyǵystardyń bir bóligin óteıdi).
— Tarıfter neniń esebinen ulǵaıtyldy? ıAǵnı, 2023 jyly kommýnaldyq qyzmetterdiń qandaı shyǵyndary ósti, tarıfterdiń ósýi ne úshin qajet boldy?
— 2023 jyly 5,8 myń shaqyrym ınjenerlik jeliler jóndeldi, oǵan 267 mıllıard teńge qajet boldy. Bul sharalar jelilerdiń tozýyn orta eseppen 3,2%-ǵa azaıtýǵa múmkindik berdi. Sondaı-aq, turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq salasy qyzmetkerleriniń jalaqysy ortasha eseppen 135 myń teńgeden 200-300 myń teńgege deıin kóterildi, ıaǵnı jalaqy 50-100 paıyzǵa ósti.
— Mundaı jumystar 2024 jyly josparlanǵan ba?
— 2024 jylǵa qaraı 6,5 myń shaqyrym ınjenerlik jelilerdi jańǵyrtýǵa shamamen 336 mıllıard teńge ınvestıtsııa tartý josparlanǵan. Bul sharalar tutynýshylardy sapaly memlekettik qyzmettermen qamtamasyz etý úshin ınfraqurylymnyń tozýyn 3%-ǵa azaıtady. Sondaı-aq ıesiz ınjenerlik jeliler tabıǵı monopolııa sýbektileriniń basqarýyna beriledi, turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq qyzmetkerleriniń eńbekaqysy ortasha salalyq deńgeıge ındeksteledi.
— Sonda tarıfter taǵy kóterile me?
— Bul jerde men tabıǵı monopolııalar sýbektileri kórsetiletin qyzmetterdiń tıimdiligi men sapasyn arttyrýdy yntalandyratyn, tıisinshe tabıǵı monopolııalar salalarynyń ınvestıtsııalyq tartymdylyǵyn arttyratyn tarıftik retteýdiń jetildirilgen ádisterine kóshetinin túsindirgim keledi. Al tarıfke qysymdy tómendetý maqsatynda qazirgi ýaqytta «Qazaqstannyń Damý Banki» AQ arqyly jeńildetilgen paıyzdyq mólsherlememen uzaq merzimdi qaryz qarajatyn, sondaı-aq menshik ıeleriniń qarajatyn tartý arqyly turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq salasyn qarjylandyrýdyń balamaly tetikteri ázirlenip jatyr.
— Qazaqstandaǵy tarıfterdiń ınflıatsııaǵa áserine taldaý júrgizile me?
— Árıne, biz retteletin kommýnaldyq qyzmetter tarıfterinen ınflıatsııaǵa shekti salymdy baǵalaýdy júrgizemiz. Retteletin qyzmetter tarıfterinen ınflıatsııaǵa jıyntyq úles kommýnaldyq sektordyń ınfraqurylymdyq qajettilikteri men túpki tutynýshylar úshin jyl saıynǵy tarıfterdi negizdi ózgertý boıynsha tutynýshylar múddeleri arasyndaǵy múddeler teńgerimin eskere otyryp qamtamasyz etiledi. 2023 jyldyń qorytyndysy boıynsha tarıfter ınflıatsııaǵa 1,08 paıyzdyq tarmaqqa áser etti.
