Qazaqstanda keıbir ekonomıkalyq quqyq buzý áreketteri qylmys sanatynan shyǵarylady
ASTANA. KAZINFORM – Qylmystyq kodeksten bıznes múddesine qatysty birneshe bap qylmys sanatynan shyǵarylmaq. Bul týraly búgin Májiliste «Ekonomıkalyq qylmystardy qylmystyq sıpattan aryltýdyń ózekti máseleleri» taqyrybyndaǵy dóńgelek ústel otyrysynda QR Qarjylyq monıtorıng agenttigi tóraǵasynyń orynbasary Jeńis Elemesov aıtty.
«Memleket basshysynyń tapsyrmasyn iske asyrý úshin Parlament Májilisi tıisti zań jobalaryna bastama jasady. Óz kezeginde agenttik Úkimet qorytyndylarynyń jobalaryn daıarlady. Túzetýlerdiń maqsaty – qylmystyq protseste azamattar men kásipkerdiń quqyǵyn qorǵaý. Agenttik tergeıtin isterdiń 80 paıyzy qoǵamǵa qaýipti qylmystarǵa qatysty ekenin eskergen jón. Olar úshin jazany jeńildetý qylmys pen kóleńkeli ekonomıkanyń ósýine ákelýi múmkin. Bul turǵyda barlyq táýekeldi eskere otyryp, zań jobalarynda Qylmystyq kodekste kásipkerler múddelerin qozǵaıtyn 4 bap qylmys sanatynan shyǵarý qarastyrylǵan», - dedi J. Elemesov.
Onyń aıtýynsha, usynylyp otyrǵan ózgeristerdi memlekettik organdar, «Atameken» UKP jáne Prezıdent Ákimshiligi kontseptýaldy túrde qoldap otyr.
Zań jobalarynda Qylmystyq kodekstegi eki bapty tolyqtaı qylmys dep tanymaý eskerilgen. Birinshiden, kredıtti zańsyz alý nemese bıýdjettik kredıtti maqsatsyz paıdalanýǵa qatysty 219-bap qamtyldy. Atap aıtqanda, sýbsıdııalardyń negizdiligi men maqsatyn ýákiletti organdar men uıymdar tekseredi. Barlyq daýlardy olar azamattyq sot isin júrgizý aıasynda sheshedi.
Ekinshiden, Qazaqstan Respýblıkasynyń býhgalterlik esep pen qarjylyq eseptilik týraly zańnamasyn buzý máselesin qamtyǵan Qylmystyq kodekstiń 241-baby Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodekske aýystyrylmaq.
«Tájirıbege súıene otyryp, býhgalterdiń shamaly ǵana qateligi adal kásipker úshin uzaq jáne aýyr tergeýge aınalýy múmkin. Sondyqtan ony ákimshilik jaýapkershilik sanatyna aýystyrýdy jón kórip otyrmyz», - dedi Jeńis Elemesov.
Onyń sózine qaraǵanda, ishinara qylmys sanatynan shyǵarý keden salasyndaǵy quqyq buzý áreketterin de eskerip otyr. ıAǵnı Qylmystyq kodekstiń 234-baby (Ekonomıkalyq kontrabanda) jáne 236-baby (Kedendik bajdardy, kedendik alymdardy, salyqtardy, arnaıy, dempıngke qarsy, ótemaqy bajdaryn tóleýden jaltarý) qarastyrylyp otyr. Bul rette, túzetýler aıasynda olar úshin qylmystyq jaýapkershiliktiń shekti deńgeıin kóterý usynyldy.
«Bul jerde shaǵyn jáne orta bıznesti qoldaýdy jón kórdik. Ózderińiz biletindeı, kásipkerlerdiń kópshiligi saýda salasymen aınalysady. Bul baǵyttaǵy ózgeris bıznestiń damýyna serpin beredi dep senemiz», - dedi agenttik ókili.
Óz kezeginde Májilis depýtaty Abzal Quspan atalǵan zań jobalaryna enbeı qalǵan taǵy bir bapqa toqtaldy.
«Qazir Májiliste Qylmystyq-protsestik kodeksin ońtaılandyrý týraly zań jobasy qaralyp jatyr. Osy qujat aıasynda Qylmystyq kodekstiń 197-babyn (Munaıdyń jáne munaı ónimderiniń shyǵarylý zańdylyǵyn rastaıtyn qujattarsyz olardy tasymaldaý, ıemdený, ótkizý, saqtaý, sondaı-aq munaıdy qaıta óńdeý) Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodekske aýystyrý nemese múldem alyp tastaý týraly másele kóterildi», - dedi A. Quspan.