Qazaqstanda kenshiler qansha tabys tabady
ASTANA. KAZINFORM – Tamyzdyń sońǵy jeksenbisinde qazaqstandyq kenshiler kásibı merekesin atap ótedi.
Memlekettik elektrondy eńbek bırjasy Enbek.kz jáne Hh.kz saıtyndaǵy derekterge sáıkes, jer astynda jumys isteıtin kenshilerge 165,3 myń teńgeden 500 myń teńgege deıingi jalaqyǵa bos jumys oryndary usynylyp jatyr.
Jalaqy mólsheri oryndalatyn mindettiń kúrdeliligine, úmitkerdiń jumys ótiline jáne jumys berýshi kompanııanyń aýqymyna baılanysty. Jarııalanǵan habarlandyrýlarǵa qaraǵanda, taý-ken sheberi 400–500 myń teńge shamasynda, marksheıder 470 myńnan 621 myń teńgege deıin jalaqy alýy múmkin.
Strategııalyq josparlaý jáne reformalar agenttigi Ulttyq statıstıka bıýrosynyń derekteri boıynsha, bıyl ekinshi toqsanda ken óndirý ónerkásibi qyzmetkerleriniń ortasha ataýly jalaqysy 888,9 myń teńgege jetti. Ekonomıkanyń basqa salalarymen salystyrǵanda bul kórsetkish qarjy salasynan keıin ekinshi orynda tur.
Alaıda 888,9 myń teńge «Ken óndirý ónerkásibi jáne karerlerdi ıgerý» kategorııasy boıynsha ortasha eseptelgen kórsetkish. Sanat boıynsha naqtylaý kórsetkendeı, kómir, metall nemese basqa paıdaly qazbalardy óndiretin shahta jumysshylary mundaı kólemde tabys almaıdy. Ortasha kórsetkishtiń joǵary bolýyna munaıshylardyń jalaqysy áser etedi.
- «Shıki munaı men tabıǵı gaz óndirý» sektorynda 2025 jylǵy sáýir-maýsymda ortasha ataýly jalaqy 1,4 mln teńge;
- Kómir óndirýshi kompanııalarda – 673,1 myń teńge;
- Metall rýdalaryn óndirý kásiporyndarynda – 698 myń teńge;
- Basqa paıdaly qazbalardy óndiretin kompanııalarda – 446,5 myń teńge.
Sońǵy jyldary ken óndirý ónerkásibindegi jalaqynyń ósý qarqyny ekonomıka boıynsha ortasha deńgeıden sál joǵary. Ulttyq statıstıka bıýronyń derekterine sáıkes, 2025 jyldyń birinshi jartyjyldyǵynda ataýly jalaqy ekonomıka boıynsha orta eseppen 10,7%, al ken óndirý ónerkásibinde 12,9% ósti. Naqty jalaqynyń satyp alý qabileti de ósim kórsetti, jalpy ekonomıkada – 0,3%, ken óndirý ónerkásibinde – 2,3%.
Anyqtama: ataýly jalaqy – jalpy jalaqy qoryn jumyskerler sanyna bólý arqyly alynatyn statıstıkalyq kórsetkish. Ol salystyrý úshin qoldanylady, biraq barlyq qyzmetker mundaı somany ala bermeıdi. Naqty jaǵdaıǵa modaldy jalaqy (eń jıi kezdesetin jalaqy) jaqyn. Ádette ol ataýly jalaqynyń 30–50% shamasynda bolady.
Mysaly, ótken jyly ken óndirý ónerkásibinde ortasha ataýly jalaqy 866,5 myń teńge boldy. Biraq, eń jıi kezdesetin jalaqy 372,6 myń teńge boldy, ıaǵnı ataýly jalaqynyń nebári 43%-y. Bul kórsetkish qazirgi jumys berýshiler usynatyn jalaqy kólemine óte jaqyn. Al medıandyq jalaqy (ortalyq mán) ótken jyly 533,2 myń teńgeni boldy.
Ulttyq statıstıka bıýro esebinde jekelegen mamandyqtar boıynsha da málimet keltirilgen:
- Jerasty kenshisiniń ortasha ataýly jalaqysy – 520,4 myń teńge;
- Alystan basqaratyn mashınıst – 609,4 myń teńge;
- Taý-ken ınjeneri – 649 myń teńge;
- Jabdyqty montajdaýshy elektrslesar – 769,2 myń teńge;
- Injenerlik-tehnıkalyq qyzmetkerler arasyndaǵy eń joǵarysy – taý-ken tehnıkalyq ınspektorynyń jalaqysy - 1,9 mln teńge.
Basshylyq quramnyń jalaqysy ortasha deńgeıden áldeqaıda joǵary:
- Іri taý-ken kásiporny basqarma tóraǵasy – 3,4 mln teńge;
- Bas dırektor – 3,1 mln teńge;
- Karer bastyǵy – 1,7 mln teńge.
Aıta keteıik, bıyl taý-ken salasynda 6,5 myń jańa jumys orny ashylady.