Qazaqstanda kámeletke tolmaǵan balalardy jumysqa salǵandar anyqtaldy
2019 jyldyń basynan bastap Qazaqstanda kámeletke tolmaǵandardy eńbekke zańsyz tartýdyń faktileri anyqtaldy. Bul aqparat QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrliginde ótken balalar eńbeginiń eń nashar túrlerine qarsy kúres jónindegi úılestirý keńesiniń otyrysynda aıtyldy.
Іs-sharaǵa barlyq ortalyq jáne jergilikti atqarýshy memlekettik organdardyń, QR jumys berýshiler (kásipkerler) Konfederatsııasynyń, QR Kásipodaqtar federatsııasynyń, «Zabota» daǵdarys ortalyǵy mekemesiniń, «Fılıpp Morrıs Qazaqstan» JShS, Adam quqyqtary jónindegi ulttyq ortalyqtyń, «Rodnık» áıelder men balalarǵa arnalǵan áleýmettik-psıhologııalyq ońaltý jáne beıimdeý ortalyǵy» qoǵamdyq qorynyń ókilderi qatysty.
Otyrysty ashqan Qazaqstan Respýblıkasynyń Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý vıtse-mınıstri Aqmádı Sarbasov Úkimet Halyqaralyq eńbek uıymynyń «Jumysqa qabyldaý úshin eń tómengi jas týraly», «Balalar eńbeginiń eń nashar túrlerine tyıym salý jáne joıý jónindegi shuǵyl sharalar týraly» ratıfıkatsııalanǵan konventsııalaryn eskere otyryp, balalar eńbeginiń eń nashar túrleriniń aldyn alý jáne joıý máselelerine erekshe kóńil bólinetinin atap ótti.
Sarbasovtyń aıtýynsha, dúnıe júzi boıynsha 5 pen 17 jas aralyǵyndaǵy 218 mıllıon bala jumys isteıdi. Onyń ishinde 152 mıllıony - balalar eńbegin qanaý qurbany, onyń jartysyna jýyǵy, ıaǵnı 73 mıllıony balalar úshin qaýipti jumys jaǵdaıynda eńbek etedi.
Balalardyń kópshiligi aýyl sharýashylyǵymen aınalysady (98 mln nemese 59%), biraq bul problema qyzmet kórsetý salasynda (54 mln) jáne ónerkásipte (12 mln), negizinen, beıresmı ekonomıkada kezdesedi.
«Qazaqstanda ýákiletti memlekettik organdar kámeletke tolmaǵandardyń jumysyna qatysty zań talaptarynyń saqtalýyna baqylaýdy júzege asyrady. 2018 jyly memlekettik eńbek ınspektorlary tekserý barysynda 10 faktini anyqtady, al bıyl kámeletke tolmaǵandardy eńbekke zańsyz tartýdyń 2 faktisi anyqtaldy, olar boıynsha jumys berýshiler ákimshilik jaýapkershilikke tartyldy», - dedi Sarbasov.
Ol sondaı-aq, kámeletke tolmaǵandar negizinen eńbek qyzmetin jazǵy ýaqytta shaǵyn bıznes sýbektilerinde, bazarlarda, saýda oryndarynda, avtojýý jáne avtokólik quraldaryn jóndeý stantsııalarynda, qoǵamdyq tamaqtaný pýnktterinde (meıramhanalar, dámhanalar) jáne t.b. júzege asyratynyn atap ótti. Asa mańyzdy kemshilik - eńbek shartynyń bolmaýy.
Eńbek mınıstrligi balalar eńbeginiń eń nashar túrleriniń aldyn alý jáne joıý boıynsha belsendi jumysty jalǵastyrýda jáne jumys berýshilerdi eńbek zańnamasyn saqtaýǵa jáne tyıym salynǵan balalar eńbegin qoldanýǵa jol bermeýge shaqyrady.