Qazaqstanda ındýstrııalyq ınvestıtsııalar kúsheıip, ondaǵan myń jumys orny qurylmaq
ASTANA. KAZINFORM — Qazir ınvestıtsııa kólemi boıynsha Jambyl oblysy 1,47 trln teńgege, Pavlodar oblysy 1,02 trln teńgege, sondaı-aq Qostanaı oblysy 920 mlrd teńgege iri jobamen kósh bastap tur, dep habarlaıdy Úkimettiń baspasóz qyzmeti.
Memleket basshysynyń tapsyrmalaryn júzege asyrý aıasyndaǵy Úkimettiń negizgi mindetteriniń biri — ekonomıkany ártaraptandyrý jáne qaıta óńdeýdi damytý. Negizgi maqsat — tek shıkizat eksportyna baǵdarlanýdan aýlaq bolyp, qosymsha qundy, turaqty jumys oryndaryn, turaqty eksporttyq áleýetti qamtamasyz etetin jańa óndiristerdi qurý.
Úkimettiń málimetine sáıkes, búgingi tańda 20 myńnan astam jumys ornyn qurýǵa múmkindik beretin 10,2 trln teńgege jýyq somaǵa iri ındýstrııalyq jobalar portfeli jasaqtaldy. Jobalar shıkizat baǵasynyń aýytqýlaryna táýeldilikti azaıtýǵa jáne naqty ónerkásiptik óndiristi damytýǵa baǵyttalǵan.
Olardyń ishinde:
«EvroHım–Qarataý» JShS Jambyl oblysynda kúkirt qyshqyly, mıneraldy tyńaıtqyshtar jáne ındýstrııalyq ónimderdi óndiredi. Investıtsııa kólemi — 536 mlrd teńge. 1,2 myń jumys orny ashylady. Josparlanǵan ónim — jylyna 800 myń tonna. Kelesi jyly iske qosylady.
Túrkistan oblysyndaǵy «Sastóbe hımııalyq kesheni» JShS kaýstıkalyq soda, PVH jáne ilespe materıaldar shyǵarady. Investıtsııa kólemi — 153,9 mlrd teńge. 940 jumys orny ashylady. Jylyna 100 myń tonna kaýstıkalyq soda, 120 myń tonna PVH, 200 myń tonna kaltsıı karbıdi jáne 400 myń tonna ák óndiriledi. 2027 jyly iske qosylady.
«Qazaq Kalium Ltd» JK — BQO-daǵy «Satımola» ken ornynan kalıı tuzdary boıynsha baıytý-óndirý kesheni. Investıtsııa kólemi — 1,2 trln teńge. 4 000 jumys orny ashylady. Josparlanǵan ónim — jylyna 1,5 mln tonna kalıı tyńaıtqyshy. 2027 jyly iske qosylady.
Túrkistan oblysyndaǵy «Taiqonyr Qyshqyl Zauyty» JShS kúkirt qyshqyly zaýyty. Investıtsııa kólemi — 113,5 mlrd teńge. 274 jumys orny orny ashylady. Jylyna 800 myń tonna kúkirt qyshqyly shyǵarylady. 2027 jyly iske qosylady.
Qaraǵandy oblysynda bolat ónimderiniń jańa túrlerin shyǵarý arqyly «Qarmet» AQ óndirisin keńeıtý. Investıtsııa kólemi — 1,6 trln teńge. 1,9 myń jumys orny ashylady. Josparlanǵan ónim — jylyna 5 mıllıon tonna bolat. Óndiriske qosý merzimi — 2028 jyl.
«SSKÓB» AQ-nyń Qostanaı oblysyndaǵy ystyqtaı brıkettelgen temir óndiretin zaýyty (I kezeń). Investıtsııa kólemi — 920 mlrd teńge. 1 myń jumys orny ashylady. Óndiris kólemi — jylyna 2 mln tonna. 2028 jyly iske qosyldy.
Sondaı-aq Memleket basshysynyń shıkizattyq emes sektorǵa, qosylǵan qun men turaqty jumys oryndaryn beretin jobalarǵa basa nazar aýdara otyryp, jańa ınvestıtsııalyq tsıkldy qalyptastyrý jónindegi tapsyrmalary sheńberinde Úkimet sheteldik ınvestorlardy óńdeý, metallýrgııa, hımııa jáne materıaldar óndirisine tikeleı tartý jónindegi jumystardy kúsheıtti.
Sheteldikterdiń qatysýymen shamamen 5,7 trln teńgege 20 iri jobadan turatyn portfel jasaqtaldy, olar boıynsha 11 myńnan astam jumys orny ashylady. Mundaı jobalardyń eń kóbi Jambyl oblysynda shoǵyrlanǵan — bes joba, al Pavlodar oblysynda — tórt joba.
Investıtsııa kólemi boıynsha Jambyl oblysy 1,47 trln teńgege, Pavlodar oblysy 1,02 trln teńgege, sondaı-aq Qostanaı oblysy 920 mlrd teńgege iri jobamen kósh bastap tur. Salalar boıynsha ınvestıtsııalar kólemi kelesideı: tústi metallýrgııa — 1,95 trln teńge (3 joba), qara metallýrgııa — 1,76 trln teńge (6 joba), hımııa ónerkásibi — 1,71 trln teńge (6 joba), sondaı-aq qurylys materıaldaryn óndirý, aǵash óńdeý jáne mashına jasaýda birqatar joba júzege asyp jatyr.
Budan basqa, eki elden kóp qatysýshysy bar 9 kópjaqty joba júzege asyrylyp jatyr, quıylatyn qarajat $2,4 mlrd shamasynda, olar boıynsha 2,8 myńnan astam jumys orny qurylady.
— Úkimet oń ınvestıtsııalyq klımatty qamtamasyz etetin birqatar shara qabyldaýda. Kvazımemlekettik sektordaǵy qarjy tetikterin tartý arqyly jobalardy qarjylandyrýǵa qoldaý kórsetiledi. Máselen, 2022 jyldan beri «aralas qarjylandyrý» qaǵıdatyn qosa alǵanda, ekonomıkanyń túrli sektorlarynda 116 jobany júzege asyrýǵa 700 mlrd teńgeden astam qarjy bólindi. Bıyl jáne aldaǵy eki jylda iske qosylatyn jobalardyń esebinen 30 myńnan astam turaqty jumys ornyn qurý josparlanyp otyr, — dedi ónerkásip jáne qurylys vıtse-mınıstri Oljas Saparbekov.
Sheteldik ınvestorlar úshin jaǵdaıdyń jaqsarýy, Invest shtabtyń jumysy jáne negizgi ındýstrııalyq aımaqtardaǵy jobalardyń naqty jıyntyǵy qolaıly ınvestıtsııalyq klımat týǵyzyp otyr. Indýstrııalyq bastamalarǵa ınfraqurylymmen qamtamasyz etý jáne maqsatty túrde qarjylandyrý arqyly qoldaý kórsetilip keledi.
«Aralastyra qarjylandyrý» qaǵıdaty memlekettik qarajatty naryqtaǵy qarjymen biriktirýge jol ashyp, nátıjesinde salystyrmaly túrde az bıýdjettik ınvestıtsııalarmen aıtarlyqtaı kóp ınvestıtsııalar tartýǵa múmkindik týyp otyr. Bul rette 2026 jylǵa arnalǵan bıýdjette salany qoldaýdyń jańa quraldary kózdelgen, máselen, QDB, ónerkásipti damytý qory jáne Qazaqstan Investment Corporation arqyly 30-ǵa jýyq jańa jobany qoldaý josparlanǵan. Bul júzdegen mıllıard teńge ınvestıtsııalar tartýdy jáne shıkizattyq emes ónim óndirý kóleminiń arttyrýdy qamtamasyz etedi.
Sondaı-aq 2026–2028 jyldarǵa arnalǵan ınvestıtsııalyq bastamalar qolǵa alyndy, sonyń ishinde damý ınstıtýttarynyń kapıtalyn ulǵaıtý jáne jabdyqty jańartý úshin lızıngtik qarjylandyrý baǵdarlamasy daıyndaldy.
Budan buryn BAÁ Qazaqstanǵa 4,3 mıllıard AQSh dollarynan astam ınvestıtsııa salǵanyn jazǵan edik.