Qazaqstanda elektrosamokattarǵa shekteý engizý kerek pe - depýtat pikiri

ASTANA. KAZINFORM – Qazaqstanda elektrsamokattardy retteý máselesi sońǵy ýaqytta jıi kóterilýde. Alaıda jańa talaptardy engizbes buryn, bul kólik túriniń el ishinde qalaı qoldanylyp jatqanyn naqty túsiný kerek, sondaı-aq halyqaralyq tájirıbege nazar aýdarǵan jón. Bul týraly Májilis depýtaty Oljas Quspekov aıtty.

Depýtattyń dereginshe, búginde el boıynsha shamamen 30 000 sherıngilik jáne 100 000-nan astam jeke elektrsamokat bar. Tirkelgen paıdalanýshylar sany 2 mıllıonnan asady. Almatyda táýligine 100 000-nan joǵary sapar jasalady. Bul elektrsamokattardyń qalalyq qozǵalysta mańyzdy ról atqara bastaǵanyn kórsetedi.

- Bul kólik túriniń tanymaldyǵynyń artýyna birneshe faktor áser etti: qoǵamdyq kólik júktemesiniń joǵarylaýy, taksı baǵasynyń qymbattaýy, kólik turaǵy oryndarynyń tapshylyǵy, janarmaı men avtokólik baǵasynyń ósýi jáne iri qalalardyń tyǵyzdyǵy. Osy sebepten kólik júıesine túsetin salmaq artty, al kóptegen turǵyndar úshin elektrsamokat qysqa jáne orta qashyqtyqqa qoljetimdi kóliktiń balama túrine aınaldy.

Soǵan qaramastan, Qazaqstanda elektrsamokattarǵa qatysty shekteýler engizile bastady. Biraq resmı derekter qaýiptiń deńgeıi asyra kórsetilip otyrǵanyn ańǵartady, - dep jazdy Oljas Quspekov jelidegi paraqshasynda.

Al Bas prokýratýra janyndaǵy Quqyqtyq statıstıka komıtetiniń 2025 jylǵy qańtar-qyrkúıek aılaryna qatysty dereginshe, elektrsamokat júrgizýshileriniń kinásinen 123 adam zardap shekken. Salystyrmaly túrde osy kezeńde jeńil kólik júrgizýshilerinen 28 646, avtobýstardan 1145, moped júrgizýshilerinen 897, al velosıped júrgizýshilerinen 238 adam zardap shekken.

- Statıstıka elektrsamokattardaǵy avarııalyq deńgeı barlyq basqa kólik túrlerine qaraǵanda áldeqaıda tómen ekenin dáleldeıdi. Sondyqtan búgin engizilip jatqan shekteýler emotsııaǵa emes, naqty derekterge súıengen tásildi talap etedi, - degen depýtat.

Depýtat halyqaralyq tájirıbede tıimdi ári qaýipsiz sheshim árdaıym júıeli túrde qabyldanatynyn atap ótti.

- Mysaly, jol-kólik oqıǵalarynda nóldik ólim-jitimge qol jetkizgen Oslo qalasynda mundaı tásil velosıped ınfraqurylymyn damytýǵa, turaq aımaqtaryn qurýǵa jáne servıs operatorlarymen yntymaqtastyqqa negizdelgen. Osyndaı keshendi sharalardyń arqasynda joǵary deńgeıdegi qaýipsizdik qamtamasyz etildi. Nátıjesinde 2025 jyly Osloda jalǵa beriletin samokattar sany eki ese artty: 8000-nan 16000-ǵa deıin.

Álemdegi eń kóp samokat Máskeýde (75 000-nan astam). Onda baqylaý tolyǵymen tsıfrlandyrylǵan: samokattarǵa tsıfrlyq nómir qoıylyp, erejebuzýshylyq avtomatty túrde tirkeledi. Bul ashyqtyqty arttyryp, paıdalanýshylardyń jaýapkershiligin kúsheıtedi, - deıdi Quspekov.

Sondyqtan qazirgi jaǵdaı jekelegen shekteýlerdi emes, oılastyrylǵan retteýdi jáne zańnamany jańartýdy qajet etedi. Osy maqsatta memlekettik organdar men sala ókilderiniń qatysýymen keńeıtilgen jıyn ótpek.

Usynylyp otyrǵan sharalarǵa zańnamany jańartý, tártipti kúsheıtý úshin birlesken reıdter ótkizý, protsesterdiń bir bóligin avtomattandyrý úshin elektrsamokattardy «Sergek» júıesimen ıntegratsııalaý, balalar men stýdentterge jol júrý erejelerin úıretý, velojoldar men turaq aımaqtaryn damytý, samokattardy tsıfrlyq sáıkestendirý jáne mas kúıinde júrý men aýyr zardaptary bar apattar úshin jazany qatańdatý kiredi.

- Elektrosamokattar Qazaqstannyń qalalyq kólik júıesiniń bir bóligine aınaldy. Barlyq jol qozǵalysy qatysýshylary úshin qaýipsiz ári qolaıly jaǵdaı jasaý - ınfraqurylymdy damytý, tsıfrlyq quraldardy engizý, paıdalaný mádenıetin qalyptastyrý jáne biryńǵaı, túsinikti erejelerdi engizýdi qajet etetin júıeli jumys. Halyqaralyq tájirıbede dál osyndaı keshendi sheshimderdiń tıimdiligi dáleldengen, - dep jazylǵan Quspekovtiń paraqshasynda.

Aıta keteıik, Qazaqstanda samokat tizgindegenderge qosymsha shekteý ázirlenedi.