Qazaqstanda bankter «Bazel-3» talaptaryna kóshýdi bastaıdy - Ulttyq bank
«Osy oraıda 2014 jyly ınflıatsııa 6-8 paıyz dálizinde bolady dep josparlaýdamyz», - dedi Ulttyq bank basshysy.
Onyń sózine qaraǵanda, valıýta baǵamyna engizilgen túzetýler el ekonomıkasyna oń serpin berdi. Birinshi toqsannyń qorytyndysy boıynsha aǵymdaǵy esepshottyń ońtaıly saldosyna qol jetkizildi. Onyń kólemi 5,5 mlrd. dollardy qurady. «Mysaly, bizde ótken jyly aǵymdaǵy shottyń tólem balansynyń teris saldosy qalyptasqan edi. Onyń deńgeıi mınýs 118 mln. dollar kóleminde boldy. ıAǵnı, osy oraıda júrgizilgen valıýtalyq túzetýlerge ekonomıkanyń ońtaıly qarqyny aıqyn baıqalýda», - dedi ol.
Sonymen qatar Q. Kelimbetov Ulttyq qor aktıvi men Ulttyq bank rezerviniń jıyntyq kólemi alǵash ret 101 mlrd. dollardan asqanyn atap ótti. Memleket basshysy elimizdiń halyqaralyq qorynyń jıyntyq kólemi jaqynda arada júz mıllıard dollardan asýyn maqsat etip qoıǵan edi. Búginde onyń deńgeıi 101,9 mlrd. dollardy qurady. Bul óz kezeginde Qazaqstandaǵy makroekonomıkalyq turaqtylyqtyń aıqyn belgisin ańǵartady. Osy oraıda Ulttyq banktiń altyn-valıýta qory 28 mlrd. dollardan asyp tústi. Belgili bolǵandaı, Ulttyq qordyń aktıvteri 73 mlrd. dollardan asty.
Aıtpaqshy, Qaırat Kelimbetovtiń atap ótýinshe, QR Ulttyq banki 2016 jylǵy 1 qańtarǵa deıin nashar aktıvter men jumys istemeıtin nesıelerdiń problemasyn sheshýdi josparlap otyr. Bul turǵyda Ulttyq bank Úkimetpen jáne óz bankterimen birlese otyryp Salyq kodeksiniń ózgeristeri boıynsha tutas sharalar ázirledi. «Sonymen qatar jaqynda biz Problemaly nesıeler qoryn basqarý boıynsha tujyrymdama jobasyn daıarladyq. Ulttyq bank 2 jyl buryn qurǵan bul arnaıy uıym qyzmetiniń tıimdiligin arttyrý aıasynda arnaıy qujat qabyldanatyn bolady», - dep naqtylady Ulttyq bank basshysy.
Buǵan qosa, 2018 jyly bankterdiń kapıtaldanýyna qoıylatyn talaptar joǵarylaıtyny belgili boldy.
Sońǵy qarjy daǵdarysynan keıin álemdik monetarlyq bılik banktik júıeniń táýekelderi men turaqtylyǵyna qatysty qadamdardy qaıta qarastyrdy. Onyń ishinde banktik qadaǵalaý boıynsha Bazel komıteti ortalyq uıymy «Bazel-3» ataýymen keshendi sharalardyń toptamasyn usyndy. Bunda kapıtalǵa, lıkvıdtikke, kontrtsıkldilik jaǵdaıynda bankter jumysy máselesi turǵysynda belgili bir ózgertýler men talaptar qarastyrylǵan. Kelimbetovtiń sózine qaraǵanda, Qazaqstanda 2015 jylǵy 1 qańtardan bastap bankter «Bazel-3» talaptaryna kóshýdi bastaıdy.
Alǵashqy úsh jylda bankter úshin talaptar ózgermeıdi, alaıda 2018-2019 jyldardan bastap joǵary talaptar jasalady. Jospar boıynsha 2019 jylǵy 1 qańtarǵa qaraı bankter osy úderiske daıyn bolatynyna jáne Qazaqstanda «Bazel-3» engiziletinine tolyq negiz bar.
Sonymen qatar osy tektes talaptar saqtandyrý uıymdaryna da qatysty bolmaq. «Jalpy bankterdi kapıtaldandyrýǵa talaptar arta túsedi. Onyń ishinde jeke kapıtaldy kapıtaldandyrýǵa da talaptardy arttyrýǵa mán beriledi», - dedi ol.
Tilshiler saýalyna jaýap berý kezinde Ulttyq bank basshysy Reseıge qatysty sanktsııalar rejiminiń kúsheıýine baılanysty alańdaýshylyq bildirdi
«Alańdatatyn másele bizdiń iri saýda seriktesimiz Reseıge qatysty sanktsııalar rejiminiń kúsheıýi múmkindigine baılanysty. Qazaqstanǵa ımporttyń 36 paıyzyn reseılik ónim quraıtynyn, al qazaqstandyq eksporttyń 7 paıyzy Reseı naryǵyna baǵyttalǵanyn ózderińiz bilesizder», - dedi Q. Kelimbetov.
Onyń sózine qaraǵanda, Reseıden kapıtaldyń edáýir jylystaýynan bıylǵy jyly bul elde nóldik ekonomıkalyq ósim boljanýda.
«Biz úshin bul jaqsy jańalyq emes. Sebebi bizdiń ekonomıkalar ózara tyǵyz baılanysqan», - dep toqtalǵan Q. Kelimbetov osy oraıda búginde elimizde ekonomıkalyq ósim men ınflıatsııa turǵysyndaǵy máselelerge erekshe mán berilip otyrǵandyǵyn atap ótti.
Aıta keteıik, Qazaqstan Reseıge salynýy múmkin ekonomıkalyq sanktsııalardyń túrli stsenarıılerine daıyn ekenin ótken aıda QR Premer-Mınıstriniń birinshi orynbasary Baqytjan Saǵyntaev málim etken bolatyn.
«Degenmen, biz kez kelgen jaǵdaıǵa, túrli stsenarıılerge daıynbyz. Úkimette biz bos otyrǵan joqpyz, biz de shyn máninde ekonomıkalyq sanktsııalar qabyldanatyn bolsa, odan shyǵýdyń túrli joldaryn jasap jatyrmyz», - dep túıdi oıyn B.Saǵyntaev.
