Qazaqstanda balany óz qamqorlyǵyńyzǵa qalaı alýǵa bolady
ASTANA. KAZINFORM – Qazaqstanda ata-anasynyń qamqorlyǵynsyz qalǵan balalarǵa otbasylyq tárbıe berý úshin birneshe tetik qarastyrylǵan. Sonyń eń qoljetimdi ári keń taralǵan túri – qorǵanshylyq jáne qamqorshylyq. Bul rásim qalaı júzege asady?
Kimder qorǵanshy bola alady?
Zańǵa sáıkes, balany otbasyna alý úshin úmitker belgili talaptarǵa saı bolýy tıis. Qorǵanshy tek kámelet jasyna tolǵan Qazaqstan azamattary bola alady. Olar:
-
tolyq áreketke qabiletti bolýy
-
sottylyǵy bolmaýy
-
narkologııalyq jáne psıhıatrııalyq esepte turmaýy
-
ata-ana quqyǵynan aıyrylmaýy
-
turaqty tabysy men baspanasy bolýy
-
densaýlyǵyna qatysty oń qorytyndy alýy tıis.
Alǵashqy qadamdar qandaı?
Eń aldymen turǵylyqty jeri boıynsha bilim basqarmasyna qarasty qorǵanshylyq jáne qamqorshylyq organyna júginý kerek. Munda azamatqa keńes beriledi jáne qujattar tizimi túsindiriledi.
Kelesi kezeń – asyrap alǵysy keletin adam úsh aılyq onlaın «qorǵanshylyq mektebinen» ótýi tıis. Bul talap jaqyn týystarǵa qatysty qoldanylmaıdy.
«Bolashaq qorǵanshy densaýlyq, tabys, sottylyqtyń bolmaýy týraly anyqtamalardy tapsyryp, respýblıkalyq derekqorǵa tirkeledi. Osydan keıin bala tańdalyp, alǵashqy tanysý júrgiziledi», – dedi Qostanaı oblysy Bilim basqarmasy baspasóz qyzmetiniń jetekshisi Anna Lazareva.
Balalar men qorǵanshylar quqyqtary
Balaǵa memleket tarapynan barlyq áleýmettik jeńildikter, járdemaqylar, alıment jáne baspanany paıdalaný quqyǵy saqtalady. Al qorǵanshy balaǵa aı saıyn 10 AEK mólsherinde járdemaqy alady. Alaıda, patronat nemese qabyldaýshy otbasyndaǵydaı qosymsha eńbekaqy tólenbeıdi.
Ereksheligi nede?
Qorǵanshylyq 14 jasqa deıingi balalarǵa qoıylady, al 14-ten 18 jasqa deıin qamqorshylyq belgilenedi. Qorǵanshy ár alty aı saıyn qorǵanshylyq organyna balanyń densaýlyǵy, tárbıesi men múliktik jaǵdaıy týraly esep berýge mindetti.
«Ata-anasynan aıyrylǵan bala úshin otbasy – eń aldymen meıirim men qamqorlyqtyń sımvoly. Qorǵanshylyq – balanyń otbasylyq ortada ósip-jetilýine múmkindik beretin eń qoljetimdi tetikterdiń biri», – dep túıindedi Anna Lazareva.
Aıta keteıik, endi qamqorshylyq taǵaıyndaý qyzmetine ótinimdi eGov.kz arqyly bere alasyz.