Qazaqstanda áıelder men balalardyń ál-aýqaty týraly ıÝNISEF zertteýi ótedi
ASTANA. KAZINFORM – 2 qyrkúıekte elimizde ıÝNISEF ázirlegen halyqaralyq mýltıındıkatorlyq klasterlik zertteý (MICS) bastalady. Onda áıelder men balalardyń densaýlyǵy men ál-aýqatynyń jaı-kúıi baǵalanyp, monıtorıng júrgiziledi.
Bul týraly QR Strategııalyq josparlaý jáne reformalar agenttigi Ulttyq statıstıka bıýrosy basshysynyń orynbasary Ásel Shaýenova aıtyp berdi.
Onyń aıtýynsha, elimizde MICS zertteýi tórtinshi ret júrgizilip otyr. Buǵan deıin zertteý 2006, 2010 jáne 2015 jyldary ótkizilgen.
«Bıyl Qazaqstandaǵy MICS-tiń negizgi maqsaty – áıelder men balalardyń densaýlyǵy men ál-aýqatynyń jaı-kúıin baǵalaý jáne monıtorıngten ótkizý, sondaı-aq olardyń damýynyń negizgi kórsetkishteri boıynsha senimdi aqparat alý. Bul olardyń ál-aýqatyn tıimdi baqylaýǵa jáne ulttyq saıasattyń tıimdiligin arttyrýǵa múmkindik beredi. Saýalnama densaýlyq saqtaý, tamaqtaný, bilim berý, sanıtarııa, balalardy erte jastan damytý jáne basqa da kóptegen aspektini qamtıtyn suraqtardan turady», - dedi spıker Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken baspasóz máslıhatynda.
Zertteý Qazaqstannyń 20 óńirin qamtıdy, 2 qyrkúıek pen 29 qarasha aralyǵynda elimizdiń qalalary men aýyldaryndaǵy 24 myń úı sharýashylyǵynda saýalnama júrgiziledi. Bul jumystar Qazaqstandaǵy ıÝNISEF ókildigimen birlese otyryp, BUU-nyń halyqty qonystandyrý qorynyń (ıÝNFPA) jáne Azııa damý bankiniń qoldaýymen júrgiziledi.
Saýalnama alýshylar Bıýro, ıÝNISEF, ADB jáne ıÝNFPA logotıpteri bar kıim kıip, beıdj taǵady. Árbir beıdjde saýalnama týraly senimdi aqparat alýǵa bolatyn resmı veb-saıttyń QR siltemesi kórsetiledi.
MICS 2024 aıasynda bes negizgi saýalnama paraǵy bolady. Bul úı sharýashylyǵynyń saýalnamasy, áıelderge arnalǵan saýalnama, erlerge arnalǵan saýalnama, 5 jasqa deıingi balalar týraly saýalnama, 5 jastan 17 jasqa deıingi balalar týraly saýalnama. Ár saýalnama turmys pen densaýlyqtyń túrli aspektilerin qamtıdy.
Mysaly, áıelder men erlerge arnalǵan saýalnamada jumyspen qamtý jáne oqytý, neke, psıhıkalyq densaýlyq máseleleri qamtylǵan. Áıelderge arnalǵan saýalnamada bosaný jáne bosanǵannan keıingi kómek týraly qosymsha suraqtar bar. Bes jasqa deıingi balalar týraly saýalnamada – erte jastaǵy balalardy damytý, balalardy tártipke keltirý, ımmýndaý máseleleri, 5-17 jas aralyǵyndaǵy balalar týraly saýalnamada – balalar eńbegi, erte daǵdylardy damytý máseleleri qamtylǵan.
«Saýalnamaǵa qatysý erikti túrde ótetinine, alynǵan aqparat anonımdigi qatań saqtalatynyna jáne onyń tek statıstıkalyq maqsattarda paıdalanylatynyna nazar aýdarǵymyz keledi. Sondyqtan ıntrevıýerlerimiz baratyn úı sharýashylyqtaryn osy zertteýge túsinistikpen qaraýǵa shaqyramyz. Respondentter kez kelgen suraqqa jaýap berýden bas tarta alady nemese kez kelgen ýaqytta suhbatty toqtata alady», - dedi Á. Sháýenova.
Zertteý nátıjeleri 2025 jyldyń ekinshi jartyjyldyǵynda Ulttyq statıstıka bıýrosynyń, ıÝNISEF saıttarynda jarııalanady dep kútilýde.
