Qazaqstanda áıelder kásipkerligin damytý baǵytynda jumys isteıtin 17 ortalyq qurylmaq
Іs-shara QR Prezıdentiniń janyndaǵy Áıelder isteri jáne otbasylyq-demografııalyq saıasat jónindegi ulttyq komıssııa, Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi, Qazaqstandaǵy «BUU-áıelder» Qurylymy, «Atameken» UKP jáne «Atameken» isker áıelder keńesimen uıymdastyryldy.
Іs-sharaǵa ulttyq komıssııanyń músheleri, aqparat jáne qoǵamdyq damý, ulttyq ekonomıka, eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý, syrtqy ister mınıstrlikteri jáne úkimettik emes uıymdar men bank sektorynyń («Otbasy bank» AQ, «Qazaqstan halyq banki» AQ, «Damý» kásipkerlikti damytý qory» AQ), QR «Atameken» ulttyq kásipkerler palatasynyń, halyqaralyq uıymdardyń ókilderi qatysty.
Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev is-shara qatysýshylaryna arnaıy beıneúndeý joldap, qazirgi kezde memlekettiń jan-jaqty damýy kóp jaǵdaıda áıelder quqyǵynyń qamtamasyz etilýi, olardyń múmkindikterin tolyq paıdalanýyna barlyq qajetti jaǵdaıdy qalyptastyrýmen tikeleı baılanysty ekenine atap ótti.
«Búginde, elimizdiń qyz-kelinshekteri túrli salada qyzmet etip, tabysqa jetýde. Bul sizderge tán eńbekqorlyq pen iskerliktiń aıqyn kórinisi. Áıelderdiń qoǵamdaǵy rolin keńeıte túsý memlekettimizdiń aldynda turǵan negizgi mindetterdiń biri. Osyǵan oraı naqty sharalar qolǵa alyndy. Sonyń arqasynda elimizdegi shaǵyn jáne orta bıznes salasynda eńbek etetin áıelderdiń úlesi 43%-dan asty. Jeke kásipkerlerdiń teń jartysynan kóbi ózderińiz sııaqty qyz-kelinshekter. Іsker arýlarymyzdyń arqasynda 1 mıllıonnan astam azamatymyz turaqty jumyspen qamtylyp otyr», - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Іs-sharaǵa QR Prezıdentiniń janyndaǵy Áıelder isteri jáne otbasylyq-demografııalyq saıasat jónindegi ulttyq komıssııa tóraıymy Lázzat Ramazanova moderatorlyq etti.
«Áıelderdiń ózin-ózi damytýy olardyń qoǵamdaǵy áleýmettik mártebesiniń nyǵaıýy, jalpy qazaqstandyq otbasylardyń áý-aýqatynyń jaqsarýymen tyǵyz baılanysty. Sondyqtan qazirgi memlekettik qoldaý sharalarynyń qol jetimdiligin qamtamasyz etý, qyz-kelinshekterdi úkimettik emes uıymdardyń jáne halyqaralyq qarjy ınstıtýttarynyń jobalaryna qatysýǵa tartý asa mańyzdy. Bul rette qyz-kelinshekterdi jigerlendirý jáne olarǵa laıyqty bilim daǵdylaryn usyný óte mańyzdy rol atqarady. Osyǵan baılanysty áıelderge qajetti quzyretti qamtamasyz etý qajet. Bul baǵytta barlyq kúsh-jigerimizdi biriktirer bolsaq, qazaqstandyq qyz-kelinshekterdiń ál-aýqatyn jaqsartýǵa jaqsy serpin bere alamyz»,- dedi Lázzat Ramazanova.
Іs-shara aıasynda QR Ulttyq ekonomıka mınıstrligi, QR «Atameken» ulttyq kásipkerler palatasy jáne QR Prezıdentiniń janyndaǵy Áıelder isteri jáne otbasylyq-demografııalyq saıasat jónindegi ulttyq komıssııa arasynda úshjaqty memorandýmǵa qol qoıyldy. Osylaısha Qazaqstannyń barlyq óńirinde áıelder kásipkerligin damytý baǵytynda jumys isteıtin 17 ortalyq qurý kózdelip otyr. Sondaı-aq áıelder kásipkerligin damytýǵa, jalpy áıelder bıznesin nasıhattap, tanytý baǵytynda túrli is-sharalar birlesip uıymdastyrýǵa kelisti.
Іs-shara qatysýshylary áıelderge arnalǵan ekonomıkalyq qoldaý sharalaryn iske asyrýdaǵy tájirıbesimen bólisip, edáýir tıimdi jobalar jaıynda jáne olardyń keleshegin aıqyndaý jóninde ózara pikir almasty.
«Damý» kásipkerlikti damytý qory» AQ Basqarma tóraıymy Gaýhar Bóribaeva is-sharada sóılegen sózinde, qordyń tarapynan qoldaý tapqan barlyq jobalardyń 51%-dan astamy áıelder kásipkerligi ekenin atap ótti. Mundaı jobalardyń jalpy somasy 1,26 trıllıon teńgeni quraǵan. Bul damý ınstıtýty qoldaǵan barlyq bıznes-ıdeıalardyń teń jartysy.
«Áıelder kásipkerligi ádette bilim berý salasynda - 68%, jyljymaıtyn múlik operatsııalaryna qatysty salada - 60%, baspanaǵa ornalasý jáne tamaqtaný qyzmetteri salasynda - 58% kóbirek. Degenmen kásipkerlikti damytý jáne qoldaý jóninde memlekettik saıasatty iske asyryp otyrǵan damý ınstıtýty retinde áıelder kásipkerliginiń ónerkásiptik óńdeý salasyna bet burǵany jaıynda jaqsy kórsetkishter bary bizdi qýantatynyn atap ótkimiz keledi. Qor klıentteriniń ortasha statıstıkalyq kelbeti: ár ekinshi klıent ortasha jyldyq tabysy 67 mln.teńge shamasynda, 3 mln.teńge salyq tólep, 10 adamdy jumyspen qamtyp otyrǵan jeke kásipkerlikpen aınalysatyn 39-40 jas shamasyndaǵy áıel», - dedi Gaýhar Bóribaeva.
«Otbasy banki» AQ Basqarma tóraıymy Lázzat Ibragımova áıelderge arnalǵan ıpotekalyq nesıe usyný baǵdarlamasyn engizý jóninde Banktiń josparymen bólisti.
«Jaqyn arada «Otbasy banki» Azııa damý bankimen birlesip, áıelderge ıpotekalyq nesıe berý baǵdarlamasyn iske qosýdy josparlap otyrmyz. Bul Azııadaǵy, bálkim álem boıynsha da, birinshi ret iske qosylatyn áıelderge arnalǵan ıpoteka baǵdarlamasy bolmaq. Baǵdarlamany júzege asyrý maqsatynda Azııa damý bankinen 38 mlrd.teńge qarajat tartyldy. Bank osy qarajat esebinen 3 970 áıeldi qarjylandyrýdy josparlap otyr»,- dedi Lázzat Ibragımova.
Qazaqstandaǵy «BUU-áıelder» qurylymynyń ókili Marııa Dotsenko is-sharada sóılegen sózinde genderlik teńdik pen áıelder men qyzdardyń quqyqtary, olardyń múmkindikterin arttyrý baǵytynda Qazaqstan Úkimeti men Qurylym seriktesteriniń qolǵa alǵan jumysyn halyqaralyq uıym qoldaıtynyn atap ótti. «Turaqty damý salasyndaǵy maqsattarǵa jetý jáne halyqaralyq mindettemelerdi oryndaýǵa baǵyttalǵan Úkimettiń jumystaryna qoldaý tanytyp, áıelderdiń áleýmettik-ekonomıkalyq jaǵdaıyn jaqsartý, turmystyq zorlyq-zombylyqtyń aldyn alý, ozyq áleýmettik normalardy ilgeriletýde aıtarlyqtaı jetistikke jetý jolynda birlesip jumys jasaı bermekpiz», - dedi Marııa Dotsenko.
Іs-shara qatań túrde barlyq sanıtarlyq talaptardy saqtaı otyryp uıymdastyryldy, oǵan tek COVID-19 anyqtalmaǵanyn rastaıtyn testi bar qatysýshylar qatysty.