Qazaqstanda aýyr qylmys sany aıtarlyqtaı tómendedi – ІІM

ASTANA. KAZINFORM – 2024 jyly toppen jasalǵan qylmys sany 5588 bolyp, 4,5 ese tómendedi.  

Vedomstvo basshysy Erjan Sadenov qoǵamdyq keńes múshelerine elimizdegi krımınogendik jaǵdaı týraly habarlady. Іshki ister mınıstri sońǵy jyldary qabyldanǵan keshendi sharalar nátıjesinde ahýaldyń edáýir jaqsarǵanyn atap ótti.

- Qylmys deńgeıi 102 myńǵa deıin nemese 11%-ǵa tómendedi. 2023 jylmen salystyrǵanda 2024 jyly 12 700 qylmysqa az tirkeldi. 90-shy jyldardy qaraıtyn bolsaq, ol kezde qylmys sany 200 myńnan asatyn. Biraq biz munymen toqtamaımyz. Nóldik mejege jetýdi maqsat etip otyrmyz, - dedi mınıstr.

Táýelsizdik jyldary ishinde qylmys deńgeıi aıtarlyqtaı tómendegeni baıqalady. Statıstıkalyq derekter osy tendentsııany rastap, krımınogendik jaǵdaıdaǵy eleýli ózgeristerdi kórsetip otyr.

Tómendeý aýyr qylmystar, onyń ishinde tonaý, urlyq, zorlaý jáne adam óltirý sııaqty qylmystarǵa da qatysty. Mysaly, 1997 jyly adam óltirýdiń 2594 faktisi tirkelse, ótken jyly 565 fakti boldy.

Atys qarýyn qoldaný arqyly jasalǵan qylmystar qoǵam qaýipsizdigine erekshe qaýip týdyrady. Eger 30 jyl buryn bir jyl ishinde tirkelgen osyndaı qylmys sany 1,5 myńǵa jetip otyrsa, byltyr bul kórsetkish 118-ge deıin tómendedi.

Toptasyp jasalǵan qylmys boıynsha da oń dınamıka baıqalady. 1992 jyly Qazaqstanda 18928 osyndaı qylmys tirkelse, 1994 jyly olardyń sany 24712-ge jetken. Bul kezeń quqyq qorǵaý organdary úshin eń qıyn ýaqyttardyń biri boldy. Qylmystyq toptar belsendi áreket etip, olarǵa qarsy kúres kóp kúsh talap etti. Alaıda sońǵy jyldary olardyń sany aıtarlyqtaı azaıdy. 2024 jyly toppen jasalǵan qylmys sany 5588 bolyp, 4,5 ese tómendedi. 

Sonymen qatar mınıstr qylmys túrleriniń ózgergenin jáne zamanaýı tehnologııalarǵa beıimdelgenin atap ótti.

- Alaıaqtyq keń taralyp jatyr. Bul barlyq qylmystyń 42%-yn quraıdy. Adamdar paıda tabýdy kózdep, kúmándi ınvestıtsııalar men pıramıdalarǵa aqsha salady. Negizgi sebepter — halyqtyń qarjylyq saýattylyǵynyń tómendigi jáne azamattardyń polıtsııaǵa kesh habarlasýy. Bul kóptegen elge tán qubylys, - dedi Іshki ister mınıstri. 

Erjan Sadenov mınıstrlik osy qaýippen belsendi kúresip, aldyn alý sharalaryn jaqsartý jáne halyqtyń kıberqylmystar boıynsha habardarlyǵyn arttyrý boıynsha jumys istelip jatqanyn jetkizdi. 

Sondaı-aq otyrysta Qoǵamdyq keńestiń atqarǵan jumysy qaraldy. Qazirgi quramdaǵy keńes úsh jyl boıy jumys istep keledi. Osy ýaqyt ishinde ishki ister organdarynyń qyzmetin jaqsartý boıynsha kóptegen mańyzdy qadam jasaldy.

Aıta ketý kerek, jalpy quqyq qorǵaý organdary men azamattyq qoǵamnyń ózara árekettesýi elde qaýipsizdikti qamtamasyz etý jáne quqyq tártibin nyǵaıtýda sheshýshi ról atqarady.