Qazaqstanda áskerge shaqyrylýshylardy esepke alý qaǵıdasy ózgerdi

ASTANA. KAZINFORM — Qorǵanys mınıstri 2025 jylǵy 13 qazandaǵy buıryqqa sáıkes áskerı mindettiler men áskerge shaqyrylýshylardy áskerı esepke alý qaǵıdalaryna ózgerister men tolyqtyrýlar engizdi.

ıAǵnı, áskerı esepke myna azamattardan basqa barlyq azamattar jatady:

• áskerı-eseptik mamandyǵy joq áıelder;
• áskerı qyzmetten otstavkaǵa shyǵarylǵan nemese zapasta bolýdyń shekti jasyna tolýyna baılanysty áskerı esepten alyp tastalǵan ne áskerı esepten alyp tastalyp, áskerı qyzmetke jaramsyz dep tanylǵan adamdar;
  bas bostandyǵynan aıyrý túrinde jazasyn ótep júrgen adamdar;
• Qazaqstan Respýblıkasynan tys jerde turaqty turatyn adamdar;
• Qazaqstan Respýblıkasynyń quqyq qorǵaý jáne arnaýly memlekettik organdarynyń, azamattyq qorǵaý organdarynyń qyzmetkerlerin, sondaı-aq əskerı, arnaýly oqý oryndarynyń kýrsanttary men tyńdaýshylaryn qospaǵanda, áskerı esepke alynýǵa jatady.

Jasy boıynsha áskerı mindettiler mynadaı esepke alý razrıadyna bólinedi:

Birinshi razrıadta mynalar turady:

• ofıtserler quramy — 50 jasqa deıingini qosa alǵanda;
• qatardaǵy jáne serjanttar quramdary — 40 jasqa deıingini qosa alǵanda;

Ekinshi razrıadta mynalar turady:

• ofıtserler quramy — 51-den 60 jasqa deıingini qosa alǵanda;
• qatardaǵy jáne serjanttar quramdary — 41-den 50 jasqa deıingini qosa alǵanda.

Áskerı qyzmetshi áıelder áskerı esepte ekinshi razrıadta turady:

• ofıtserler quramy — 45 jasqa deıingini qosa alǵanda;
• qatardaǵy jáne serjanttar quramdary — 35 jasqa deıingini qosa alǵanda.

Sondaı-aq qujatta «Starshına», «aǵa korabl starshınasy», «praporşık», «mıchman», «aǵa praporşık», «aǵa mıchman» áskerı ataqtary bar áskerı qyzmetten shyǵarylǵan áskerı qyzmetshiler men zapasta turǵan azamattar 50 jasqa deıingini qosa alǵanda, ekinshi razrıadta áskerı esepte turatyny aıtylǵan.

JÁBO-syna mynadaı adamdar jatady:

1) 17 jasqa tolǵan er azamattar;

2) buryn áskerı esepte turmaǵan er azamattar;

3) osy Qaǵıdalardyń 2-tarmaǵynda kórsetilgen adamdardy qospaǵanda, Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattyǵyn qabyldaǵan adamdar;

4) áskerı-eseptik mamandyǵy bar áıel jynysty azamattar tirkelýge tıis.

Azamattardy alǵashqy áskerı esepke qoıý memlekettik organdardyń aqparattyq júıeleriniń ózara is-qımyly arqyly júzege asyrylady.

Endi 17 jasqa tolǵan er azamattardy tirkeý avtomatty rejımde júrgiziledi.

17 jasqa tolǵan kúni er azamatqa QR QM AJ avtomatty rejımde elektrondyq esepke alý kartochkasyn qalyptastyrady jáne memlekettik organdar aqparattyq júıeleriniń ózara is-qımylyn qamtamasyz etý arqyly:

• jeke sáıkestendirý nómiri (budan ári — JSN);
• tegi, aty jáne ákesiniń aty
  týǵan kúni, jeri;
• jumys (oqý) orny);
• biliminiń bolýy týraly;
• otbasy quramy týraly;
• júrgizýshi kýáliginiń bolýy týraly;
• Qazaqstan Respýblıkasynyń aýmaǵynda bolýy týraly;
• múgedektigi bar adam dep taný týraly;
• statsıonarlyq emdelýde jáne dınamıkalyq qadaǵalaýda bolýy týraly;
• turǵylyqty jeri boıynsha azamattardy tirkeý jáne tirkeý esebinen shyǵarý týraly;
• adamnyń qylmystyq quqyq buzýshylyq jasaýynyń bolýy ne bolmaýy týraly;
• olarǵa qatysty anyqtaý nemese aldyn ala tergeý júrgizilip jatqan;
• sot olarǵa qatysty qylmystyq isterdi qarap jatqan, sondaı-aq olarǵa qatysty zańdy kúshine engen úkim týraly málimetterdi alady.

QR QM AJ málimetterdi alǵannan keıin elektrondyq esepke alý kartochkasyna azamattyń áskerı qyzmetke qatynasy týraly «áskerge shaqyrý jasyna deıingi» degen belgi qoıady jáne tirkelgen turaqty turǵylyqty jeriniń mekenjaıy boıynsha JÁBO-ny aıqyndaıdy.

QR QM AJ-da 17 jastaǵy er azamatty tirkeý týraly habarlamany alǵan kezde aýdannyń (oblystyq mańyzy bar qalanyń) JÁBO-sy eseptik-álipbılik kitapqa tıisti jazba jasaıdy.

Jeke áskerı eseptik qujattarǵa mynalar jatady:

• osy Qaǵıdalarǵa 1-qosymshaǵa sáıkes nysan boıynsha Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteri zapastaǵy ofıtseriniń áskerı bıleti (budan ári — zapastaǵy ofıtserdiń áskerı bıleti);
• arnaýly memlekettik organdar zapastaǵy ofıtseriniń áskerı bıleti;
• osy Qaǵıdalarǵa 2-qosymshaǵa sáıkes nysan boıynsha qatardaǵy jáne serjanttyq quramdardyń áskerı bıleti (budan ári — qatardaǵy jáne serjanttyq quramdardyń áskerı bıleti);
• jumyldyrý, soǵys jaǵdaıy kezeńinde jáne soǵys ýaqytynda áskerı qyzmetke shaqyrýdy keıinge qaldyrý týraly kýálik.

Al negizgi esepke alý qujattaryna mynalar jatady:

• áskerge shaqyrylýshynyń jeke isi;
• esepke alý kartochkasy;
• jeke kartochka;
• eseptik-qyzmettik kartochka (ofıtserler úshin);
• áskerı mindettini arnaıy áskerı esepke qabyldaý týraly habarlama.

Vedomstvonyń dereginshe, eseptik-álipbılik kitapqa JÁBO-ǵa tirkelgen barlyq áskerge shaqyrylýshylar engiziledi.

JÁBO-synda áskerge shaqyrylýshylardyń barlyq jeke isi mynadaı júıelilikpen kartotekalar boıynsha bólinedi:

1) aǵymdaǵy jyly JÁBO-ǵa tirkelgender (aýyldyq okrýgter boıynsha álipbı boıynsha);

2) merzimdi áskerı qyzmetke áskerge shaqyrylýǵa jatatyndar, mamyr — maýsymda, qyrkúıek — jeltoqsanda bólek (aýyldyq okrýgter boıynsha álipbı boıynsha);

3) áskerge shaqyrýdy keıinge qaldyrý quqyǵy barlar (kartoteka keıinge qaldyrý sıpaty boıynsha jasalady: «otbasy jaǵdaıy boıynsha», «bilim alýdy jalǵastyrý úshin», «densaýlyq jaǵdaıy boıynsha», «basqa da sebepter boıynsha»);

4) áskerı oqý oryndaryna oqýǵa túsý úshin kandıdattar;

5) mamandandyrylǵan kartoteka (Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq qaýipsizdik komıtetiniń

Beıbit ýaqytta áskerı bıletti kimder ala alady?

1) JÁBO-da Qarýly Kúshterge, basqa da áskerler men áskerı quralymdarǵa áskerı qyzmetke nemese áskerı jıynǵa shaqyrý kezinde;

2) olardy qabyldaǵan kezde áskerı, arnaıy oqý oryndary;

3) JÁBO osy Qaǵıdalardyń 77-tarmaǵyna sáıkes:

áskerı qyzmetten ne quqyq qorǵaý, arnaýly memlekettik organdardaǵy qyzmetten shyǵarylǵan jáne áskerı qyzmettiń belgilengen merzimin ótkergen;

bas bostandyǵynan aıyrý oryndarynan bosatylǵan jáne áskerı qyzmet ne quqyq qorǵaý, arnaýly memlekettik organdarda qyzmet ótkergen jáne áskerı qyzmettiń belgilengen merzimin ótkergen;

buryn áskerı (balama) qyzmet ne quqyq qorǵaý jáne arnaýly memlekettik organdarda qyzmet ótkergender qatarynan basqa memleketterden kelgen jáne Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattyǵyn alǵan;

áskerı ataǵy qalpyna keltirilgen jáne áskerı qyzmet ne quqyq qorǵaý jáne arnaýly memlekettik organdarda qyzmet ótkergen azamattarǵa beriledi.

JÁBO áskerı, arnaıy oqý oryndaryna olardyń suraý salýy boıynsha oqýǵa túsken azamattardy qamtamasyz etý úshin qajetti sanda qatardaǵy jáne serjanttyq quramdardyń áskerı bıletteriniń blankilerin beredi.

Áskerı, arnaıy oqý oryndary qatardaǵy jáne serjanttyq quramdardyń áskerı bıletteriniń blankilerin osy Qaǵıdalarǵa 22-qosymshaǵa sáıkes berý vedomosy boıynsha bilim alyp jatqan azamattarǵa beredi.

Berý vedomosy 2 danada jasalady, onyń ekinshi danasy berilmegen (búlingen) qatardaǵy jáne serjanttyq quramdardyń áskerı bıletter blankilerimen birge berilgen sátten bastap 10 jumys kúninen keshiktirilmeı JÁBO-ǵa jiberiledi.

Áskerı qyzmet, quqyq qorǵaý jáne arnaýly memlekettik organdarda qyzmet ótkermegen azamattarǵa memlekettiń jumyldyrý ázirligin qamtamasyz etý maqsatynda jumyldyrý, soǵys jaǵdaıy kezeńinde jáne soǵys ýaqytynda zańnamada belgilengen tártippen áskerı bıletter beriledi.

27 jasqa tolmaǵan jáne merzimdi áskerı qyzmettiń belgilengen merzimin ótkermegen azamattar turǵylyqty jeri boıynsha áskerge shaqyrylýshylardyń áskerı esebine qabyldanady jáne odan ári jalpy negizde áskerı qyzmetke shaqyrylady.

Áskerı bıletti qalaı alýǵa bolady

«Áskerı mindettilerge áskerı bıletter nemese olardyń telnusqalaryn berý» memlekettik qyzmetin alý úshin azamattar áskerı bılet nemese onyń telnusqasyn berý týraly ótinish beredi.

Qujattar túsken kúni qyzmet kórsetýshi olardy qabyldap, tirkeıdi jáne jaýapty oryndaýshyǵa joldaıdy.

Oryndaýshy qujattar toptamasynyń belgilengen talaptarǵa sáıkestigin qarap, memlekettik qyzmet nátıjesin basshyǵa qol qoıýǵa daıyndaıdy. Bul qyzmet kórsetý merzimi aıaqtalǵanǵa deıin 2 jumys kúni buryn júzege asyrylady.

Qyzmet kórsetý nátıjesi retinde ofıtserlik, qatardaǵy jáne serjanttyq quramdaǵy adamdarǵa áskerı bılet nemese onyń telnusqasy beriledi, nemese memlekettik qyzmet kórsetýden bas tartý týraly ýájdi jaýap usynylady.

Qyzmet kórsetýshi memlekettik qyzmet nátıjesin «Azamattarǵa arnalǵan úkimet» memlekettik korporatsııasyna qyzmet kórsetý merzimi aıaqtalǵanǵa deıin 1 jumys kúninen keshiktirmeı jetkizedi.

Eger qyzmet kórsetýden bas tartýǵa negiz bolsa, qyzmet kórsetýshi bul týraly aldyn ala sheshimmen, bas tartý sebebimen jáne ótinish berýshige óz ustanymyn bildirýge múmkindik beretin tyńdaý ýaqyty men orny (nemese tásili) týraly habarlaıdy.

Tyńdaý týraly habarlama memlekettik qyzmet kórsetý merzimi aıaqtalǵanǵa deıin 3 jumys kúninen keshiktirilmeı joldanady. Tyńdaý habarlama jiberilgen kúnnen bastap 2 jumys kúni ishinde ótkiziledi.

Elektrondyq úkimet portaly arqyly júgingen jaǵdaıda, qyzmet kórsetýshi nátıjeni kórsetiletin qyzmetti alýshynyń «jeke kabınetine» óziniń elektrondyq tsıfrlyq qoltańbasymen (ETsQ) rastalǵan túrde joldaıdy.

Memlekettik qyzmet kórsetý nátıjesi azamattyń tańdaýy boıynsha «Azamattarǵa arnalǵan úkimet» memlekettik korporatsııasynyń tıisti fılıaly arqyly beriledi.

Áskerı esepke qoıý

«Áskerı mindettiler men áskerge shaqyrylýshylardy áskerı esepke qoıý» memlekettik qyzmetin alý úshin azamattar áskerı esepke qoıý týraly ótinish beredi.

Qujattar túsken kúni qyzmet kórsetýshi olardy qabyldap, tirkeýden ótkizedi jáne jaýapty oryndaýshyǵa joldaıdy.

Oryndaýshy qujattar toptamasynyń talaptarǵa sáıkestigin tekserip, memlekettik qyzmet nátıjesin daıyndap, ony basshyǵa qol qoıýǵa usynady. Bul rásim 1 jumys kúni ishinde júzege asyrylady.

Memlekettik qyzmet kórsetý nátıjesi – qyzmet kórsetýshiniń elektrondyq tsıfrlyq qoltańbasymen (ETsQ) rastalǵan, elektrondy qujat túrindegi áskerı esepke qoıý týraly habarlama nemese memlekettik qyzmet kórsetýden bas tartý týraly ýájdi jaýap.

Memlekettik qyzmettiń nátıjesi elektrondyq úkimet portaly arqyly beriledi.

Málimetterdi túzetý de osy tártip boıynsha júzege asyrylady.

Eger MOUO (jergilikti áskerı basqarý organdary) málimetterinde azamattyń áskerı qyzmet ótkergeni (sonyń ishinde jeńildikti kezeńde) týraly aqparat bolmasa, qajetti derekterdi alý úshin tıisti memlekettik organdarǵa, uıymdarǵa (muraǵattarǵa), qajet bolǵan jaǵdaıda basqa memleketterge de suraý jiberiledi.

Bul jaǵdaıda memlekettik qyzmet kórsetý merzimi 90 jumys kúnine deıin uzartylýy múmkin, ári bul týraly azamatqa aldyn ala habarlanady.

Sondaı-aq, Erejelerge Qorǵanys mınıstrligi engizilgen ózgerister men tolyqtyrýlar týraly aqparatty memlekettik tirkeýden keıin úsh jumys kúni ishinde Biryńǵaı baılanys ortalyǵyna, «Azamattarǵa arnalǵan úkimet» memlekettik korporatsııasyna, «elektrondyq úkimet» aqparattyq-kommýnıkatsııalyq ınfraqurylymy operatoryna jáne jergilikti áskerı basqarý organdaryna (JÁBO) jiberýge mindetti ekeni týraly tarmaq engizildi.

Eske sala keteıik, buǵan deıin jumysqa ornalasý úshin áskerı bılet talap etilmeıtinin jazdyq.