Qazaqstanda ań aýlaý qaǵıdalary bekitildi
Qazaqstan Respýblıkasy Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń buıryǵy
2015 jylǵy 27 aqpan №18-03/157 Astana qalasy
Ań aýlaý qaǵıdalaryn bekitý týraly
«Janýarlar dúnıesin qorǵaý, ósimin molaıtý jáne paıdalaný týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń 2004 jylǵy 9 shildedegi Zańynyń 9-baby 1-tarmaǵynyń 57) tarmaqshasyna sáıkes buıyramyn:
1. Qosa berilip otyrǵan Ań aýlaý qaǵıdalary bekitilsin. 2. Qazaqstan Respýblıkasy Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń Orman sharýashylyǵy jáne janýarlar dúnıesi komıteti zańnamada belgilengen tártippen:
1) osy buıryqtyń Qazaqstan Respýblıkasynyń Ádilet mınıstrliginde memlekettik tirkelýin;
2) osy buıryq Qazaqstan Respýblıkasy Ádilet mınıstrliginde memlekettik tirkelgennen keıin kúntizbelik on kún ishinde onyń kóshirmesin merzimdi baspa basylymdarynda jáne «Ádilet» aqparattyq-quqyqtyq júıesinde resmı jarııalanýǵa jiberilýin;
3) osy buıryqtyń Qazaqstan Respýblıkasy Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń ınternet-resýrsynda ornalastyrylýyn qamtamasyz etsin.
3. Osy buıryq onyń alǵashqy resmı jarııalanǵan kúninen keıin kúntizbelik on kún ótken soń qoldanysqa engiziledi.
Qazaqstan Respýblıkasy Aýyl sharýashylyǵy mınıstriniń mindetin atqarýshy S.OMAROV
«KELІSІLGEN» Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstri ____________ A.Sárinjipov 2015 jylǵy «___» __________
«KELІSІLGEN» Qazaqstan Respýblıkasy Іshki ister mınıstri ____________ Q.Qasymov 2015 jylǵy 10 sáýir
Qazaqstan Respýblıkasy Aýyl sharýashylyǵy mınıstriniń mindetin atqarýshysynyń 2015 jylǵy_27 aqpandaǵy №18-03/157 buıryǵymen bekitilgen
Ań aýlaý qaǵıdalary
1. Jalpy erejeler
1. Osy Ań aýlaý qaǵıdalary (budan ári - Qaǵıdalar) «Janýarlar dúnıesin qorǵaý, ósimin molaıtý jáne paıdalaný týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń 2004 jylǵy 9 shildedegi Zańyna (budan ári - Zań) sáıkes ázirlendi jáne Qazaqstan Respýblıkasynyń aýmaǵynda ań aýlaý tártibin jáne merzimin belgileıdi.
2. Osy Qaǵıdalarda mynadaı negizgi uǵymdar paıdalanylady:
1) kásipshilik ań aýlaý - kásipkerlik qyzmet maqsatynda ań aýlaý obektisi bolyp tabylatyn janýarlar túrlerin oljalaý;
2) áýesqoılyq (sporttyq) ań aýlaý - sporttyq, estetıkalyq qajettilikterdi qanaǵattandyrý maqsatynda jáne oljalanǵan ónimdi jeke paıdalaný úshin ań aýlaý obektisi bolyp tabylatyn janýarlar túrlerin oljalaý;
3) ulttyq ań aýlaý - aýshy jyrtqysh qustar men ańshylyq ıtterdiń ulttyq tuqymdaryn paıdalanyp, áýesqoılyq (sporttyq) ań aýlaý obektisi bolyp tabylatyn janýarlar túrlerin oljalaý.
3. Ań aýlaý mynadaı túrlerge bólinedi:
1) kásipshilik ań aýlaý;
2) áýesqoılyq (sporttyq) ań aýlaý, onyń ishinde ulttyq ań aýlaý.
4. Zańnyń 33-babyna sáıkes ań aýlaý quqyǵyna:
1) eger ań aýlaý «Jekelegen qarý túrleriniń aınalymyna memlekettik baqylaý jasaý týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańyn júzege asyrý jónindegi sharalar týraly» Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń 2000 jylǵy 3 tamyzdaǵy № 1176 qaýlysymen bekitilgen Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy qarý men onyń patrondary aınalymynyń qaǵıdalaryna 12-qosymshada kózdelgen nysan boıynsha ishki ister organdary bergen jeke tulǵalarǵa azamattyq qarýdy jáne oǵan patrondardy saqtaýǵa, saqtaýǵa jáne ózimen alyp júrýge ruqsat (budan ári - jeke tulǵalarǵa azamattyq qarýdy jáne oǵan patrondardy saqtaýǵa, saqtaýǵa jáne ózimen alyp júrýge ruqsat) bolǵan jaǵdaıda ańshylyq atys qarýyn qoldanyp júrgizilse, on segiz jasqa tolǵan;
2) eger ań aýlaý osy Qaǵıdalarda ruqsat etilgen basqa oljalaý quraldaryn, ańshylyq ıtter men aýshy jyrtqysh qustardy qoldanyp júrgizilse, on tórt jasqa tolǵan;
3) «Ańshy, balyqshy jáne qoryqshy kýálikteriniń nysanyn jáne ony berý qaǵıdalaryn bekitý týraly» Qazaqstan Respýblıkasy Aýyl sharýashylyǵy mınıstriniń 2010 jylǵy 29 sáýirdegi № 301 buıryǵymen (Normatıvtik quqyqtyq aktilerdi memlekettik tirkeý tiziliminde № 6261 tirkelgen) bekitilgen nysan boıynsha ańshy kýáligi (budan ári - ańshy kýáligi) bolǵan;
4) Qazaqstan Respýblıkasy Aýyl sharýashylyǵy mınıstriniń mindetin atqarýshynyń 2014 jylǵy 19 jeltoqsandaǵy № 18-04/675 buıryǵymen bekitilgen Janýarlar dúnıesin paıdalanýǵa ruqsattar berý qaǵıdalaryna (Normatıvtik quqyqtyq aktilerdi memlekettik tirkeý tiziliminde № 10168 tirkelgen) 1-qosymshada kózdelgen nysan boıynsha janýarlar dúnıesin paıdalanýǵa ruqsat (budan ári - janýarlar dúnıesin paıdalanýǵa ruqsat) alǵan jaǵdaılarda jeke tulǵalar ıe bolady. Sheteldikter úshin Qazaqstan Respýblıkasynyń aýmaǵynda ań aýlaý quqyǵy ańshylyq sharýashylyǵy sýbektisimen ań aýlaýdy uıymdastyrýǵa arnalǵan sharttyń jáne turyp jatqan elinde berilgen olardyń ań aýlaý quqyǵyn rastaıtyn qujatttyń jáne janýarlar dúnıesin paıdalanýǵa ruqsat alýdyń, sondaı-aq ańshylyq atys qarýy men onyń patrondaryn Qazaqstan Respýblıkasynyń aýmaǵyna ákelýge jáne Qazaqstan Respýblıkasynyń aýmaǵynan áketýge ishki ister organdary bergen ruqsattyń negizinde týyndaıdy.
5. Ańshylyq oljalaryn jınaý maqsatynda janýarlar dúnıesiniń obektilerin alý kezinde osy Qaǵıdalarǵa 1-qosymshaǵa sáıkes nysan boıynsha ań aýlaý hattamasy jáne osy Qaǵıdalarǵa 2-9-qosymshalarǵa sáıkes nysandar boıynsha janýarlar túrlerine oljalaý paraqtary toltyrylady.
6. Ań aýlaý kezinde ańshylyq alqaptarda turmystyq jáne kásipshilik qaldyqtarymen, tastandy zattarmen lastamaý boıynsha tazalyq saqtalady.
2. Ań aýlaýdy júrgizý tártibi
7. Kásipshilik ań aýlaý ańshyda mynadaı qujattar:
1) ańshy kýáligi;
2) janýarlar dúnıesin paıdalanýǵa berilgen ruqsat;
3) ańshylyq atys qarýyn qoldanyp ań aýlaǵan kezde - azamattyq qarý men onyń patrondaryn saqtaýǵa, saqtaý men alyp júrýge ruqsat;
4) aýshy jyrtqysh qustarmen ań aýlaǵan kezde - Qazaqstan Respýblıkasy Aýyl sharýashylyǵy mınıstriniń mindetin atqarýshynyń 2015 jylǵy 27 aqpandaǵy № 18-03/144 buıryǵymen (Normatıvtik quqyqtyq aktilerdi memlekettik tirkeý tiziliminde № 10651 tirkelgen) bekitilgen Ań aýlaýda paıdalanylatyn aýshy jyrtqysh qustardyń esebin alý jáne tirkeý qaǵıdalaryna 2-qosymshada kózdelgen nysan boıynsha aýshy jyrtqysh qustyń pasporty (budan ári - aýshy jyrtqysh qustyń paporty);
5) ańshylyq sharýashylyǵy sýbektisimen jasalǵan shart;
6) «Joldamanyń úlgilik nysanyn, sondaı-aq Ony berý qaǵıdalaryn bekitý týraly» Qazaqstan Respýblıkasy Aýyl sharýashylyǵy mınıstriniń mindetin atqarýshynyń 2015 jylǵy 27 aqpandaǵy № 18-03/145 buıryǵyna (Normatıvtik quqyqtyq aktilerdi memlekettik tirkeý tiziliminde № 10702 tirkelgen) 1-qosymshada kózdelgen nysan boıynsha ańshylyq sharýashylyǵy sýbektisiniń joldamalary;
7) osy Qaǵıdalarǵa 10-qosymshaǵa sáıkes nysan boıynsha aýlanǵan janýarlardy esepke alý jýrnaly (kásipshilik jýrnaly) bolǵan kezde júzege asyrylady.
8. Áýesqoılyq (sporttyq) ań aýlaý ańshyda mynadaı qujattar:
1) ańshy kýáligi;
2) janýarlar dúnıesin paıdalanýǵa berilgen ruqsat;
3) ańshylyq sharýashylyǵy sýbektisiniń joldamalary;
4) ańshylyq atys qarýyn qoldanyp ań aýlaǵan kezde - azamattyq qarý men onyń patrondaryn saqtaýǵa, saqtaý men alyp júrýge jeke tulǵalarǵa berilgen ruqsat;
5) aýshy jyrtqysh qustarmen ań aýlaǵan kezde - aýshy jyrtqysh qustyń pasporty bolǵan kezde júzege asyrylady. Tuıaqty janýarlar men aıýdy ujymdyq (toptyq) áýesqoılyq (sporttyq) maqsatta aýlaý kezinde janýarlar dúnıesin paıdalanýǵa ruqsatty paıdalanýǵa jaýapty ańshynyń derekteri onyń bet jaǵyna, al qalǵan qatysýshylardyń derekteri olardyń ańshy kýálikteriniń nómirleri kórsetilip, ańshylyq sýbektisiniń joldamasynda belgilenedi.
9. Kóktemgi ań aýlaýdy júrgizý kezinde ańshylyq sharýashylyǵynda uıa salatyn úırekterdiń atalyǵyn, jynystyq jaǵynan ózgerýi anyq baıqalatyn úırekterdiń kóp atalyq túrlerin oljalaýǵa ańshylyq sharýashylyǵynda aldam- shy úırek nemese tulyptar bolǵan jaǵdaıda jol beriledi.
10. Tuıaqty janýarlardy, qońyr aıýdy, al kóktemgi ań aýlaýda atalyq úırekterdi, sańyraý qur, qur jáne jylqyshy atalyqtaryn oljalaý ańshylyq sharýashylyǵynyń tıisti sýbektisi qoryqshynyń, al rezervtik qordyń alqaptarynda janýarlar dúnıesin qorǵaý, ósimin molaıtý jáne paıdalaný jónindegi memlekettik ınspektordyń qatysýymen júrgiziledi.
11. Tuıaqty janýarlardy, qońyr aıýdy, al kóktemgi ań aýlaýda atalyq úırekterdi, sańyraý qur, qur jáne jylqyshy atalyqtaryn oljalaý týraly belgini osy Qaǵıdalardyń 10-tarmaǵynda kórsetilgen tulǵalar, janýarlardyń basqa túrlerin tikeleı atyp alǵannan keıin - kún saıyn ań aýlaý aıaqtalǵannan keıin ne kelesi ań aýlaý ornyna aýysqan kezde sol kúni qoryqshy nemese ol bolmaǵan kezde ańshynyń ózi janýarlar dúnıesin paıdalanýǵa berilgen ruqsatynda, al kásipshilik ań aýlaý kezinde - kásipshilik jýrnalyna jasaıdy.
12. Qasqyrlardy, shıbórilerdi, qarǵalardy, saýysqandardy, sur qarǵalardy, qańǵybas ıtterdi oljalaýǵa:
1) janýarlar dúnıesin qorǵaýdy janýarlar dúnıesin qorǵaý, ósimin molaıtý jáne paıdalaný salasyndaǵy ýákiletti organ vedomstvosynyń (budan ári - vedomstvo) jáne onyń mamandandyrylǵan uıymdarynyń laýazymdy tulǵalary, sondaı-aq ańshylyq sharýashylyǵy sýbektisiniń qoryqshylyq qyzmeti qyzmettik qarýdy paıdalanyp jáne avıa-, avtomoto-, kólik quraldaryn, onyń ishinde qarda júretin tehnıkany paıdalanyp júzege asyrǵanda;
2) janýarlardyń basqa túrlerin aýlaý (avıa-, avtomoto-, kólik quraldaryn, onyń ishinde qarda júretin tehnıkany paıdalanbaı) ań aýlaýǵa berilgen janýarlar dúnıesin paıdalaný ruqsaty qoldanylatyn ańshylyq sharýashylyǵy sýbektisiniń aýmaǵynda júrgizilgen kezde janýarlar dúnıesin paıdalanýǵa ruqsat talap etilmeıdi. 1
3. Ań aýlaý:
1) oıyq uńǵyly ańshylyq atys qarýyn (qustardan basqa);
2) tegis uńǵyly ańshylyq atys qarýyn, onyń ishinde oıyq bóliginiń uzyndyǵy 140 mm aspaıtyn atys qarýyn;
3) qurama atys qarýyn (oıyq jáne tegis uńǵyly), onyń ishinde aýystyrylatyn jáne salynatyn uńǵyly atys qarýyn;
4) úrlemeli qýaty 25 Dj. aspaıtyn pnevmatıkalyq qarýdy;
5) ózi aýlaıtyn quraldardy (qapqandardy, tuzaqtardy, salmaqty qysqyshty, qaýsyrmany);
6) ańshylyq ıtter men aýshy jyrtqysh qustardy qoldanyp júrgiziledi.
14. Ańshylyq ıtterdi joldamanyń qoldanylý aýmaǵynan tys jerde izdeý jáne shaqyrý kezinde ańshy oǵy alynyp, bólshektelgen ańshylyq atys nemese ańshylyq pnevatıkalyq qarýmen bolady.
15. Joldamanyń qoldanylý aımaǵynan tys jerde jaralanǵan tuıaqty janýarlardyń, aıý men qasqyrlardyń izine túsý jáne olardy jınap alý ańshylyq alqaptarynda jaralanǵan janýar bar ańshylyq sharýashylyǵy sýbektisiniń ýákiletti tulǵasynyń kelisimimen júzege asyrylady.
16. Ań aýlaý aıaqtalǵannan keıin, ań aýlaý aralyǵyndaǵy úzilisterde, bir jerden ekinshi jerge kóshken kezde, sondaı-aq ýákiletti tulǵalar ańshynyń ań aýlaýynyń zańdylyǵyn tekserýi kezinde ańshylyq atys nemese ańshylyq pnevmatıkalyq qarý oǵy alynǵan kúıge keltiriledi. Myltyq qarýdyń oq uıasynda jáne oqshantaıynda oq bolmaǵan kezde oǵy alynyp tastalǵan bolyp esepteledi.
17. En salynǵan (saqına, mıkrochıp salynǵan) qustardy nemese sútqorektilerdi oljalaý kezinde oljalaýdyń kúni men orny kórsetilgen aqparat, saqına, mıkrochıp jáne basqa da belgiler keıinnen ǵylym men ǵylymı-tehnıkalyq qyzmet salasyndaǵy basshylyqty júzege asyratyn ýákiletti memlekettik organǵa berý úshin ańshylyq sharýashylyǵy sýbektisiniń ýákiletti tulǵasyna nemese Vedomstvonyń aýmaqtyq bólimshesine beriledi. 18. Zańnyń 38-babynyń 5-tarmaǵyna sáıkes myna jaǵdaılarda:
1) ańshy kýáliginsiz;
2) atys qarýyn saqtaý men paıdalaný quqyǵyn beretin ishki ister organdary ruqsatynsyz atys qarýyn qoldanyp;
3) Qazaqstan Respýblıkasynyń zańdarynda belgilengen tártippen tirkeýden ótkizilmegen aýshy jyrtqysh qustardy qoldanyp;
4) ań aýlaý erejelerinde qoldanylýy kózdelmegen aýlaý quraldaryn paıdalanyp;
5) ańshylyq sharýashylyǵy sýbektisimen shart jasaspaı kásipshilik maqsatta;
6) eger ýákiletti organ ózgeshe belgilemese, ańshylyq alqaptardyń rezervtik qorynda;
7) eldi mekenderdiń jerlerinde, sondaı-aq olarmen irgeles aýmaqtarda ań aýlaý erejelerine sáıkes ańshylyq atys qarýyn qoldaný qaýipsizdigi qamtamasyz etilmeıtin qashyqtyqta;
8) ýákiletti organnyń ruqsatynsyz ónerkásip, kólik, baılanys, qorǵanys jerlerinde;
9) kúızelisti jáne dármensiz jaǵdaıdaǵy janýarlardy (daýyldan, sý tasqynynan, órtten bas saýǵalaǵandardy, sý toǵandarynan ótý kezinde, kóktaıǵaq kezinde, ashtyqtan álsiregenderdi, jýsandy panalaǵan sýda júzetin qustardy);
10) qozǵaǵyshyn iske qosyp, avıa-, avto-, motokólik quraldaryn, qarda júretin tehnıkany (qasqyr aýlaýdy qospaǵanda), shaǵyn kólemdi kemelerdi, túnde kórý quraldaryn, lazerlik nysana kórsetkishterin, jaryq berý jáne dybys shyǵarý quraldaryn qoldana otyryp, áýesqoılyq (sporttyq) maqsatta;
11) alkogolden nemese esirtkiden masań bolý nemese ózge túrde ýlaný jaǵdaılarynda;
12) egin oraǵy aıaqtalǵanǵa deıin aýyl sharýashylyǵy daqyldary egilgen jerlerde;
13) Qazaqstan Respýblıkasynyń zańnamasynda belgilengen tártippen tabıǵatty paıdalanýdyń jekelegen túrlerine jol beriletin aýmaqty qospaǵanda, erekshe qorǵalatyn tabıǵı aýmaqtarda;
14) ózen qundyzyna, kámshatqa, kúzenge, ondatraǵa atys qarýyn qoldanyp;
15) ańshylyq ıtterdi qutqarý úshin inderdi qazýdy qospaǵanda, janýarlardyń turaǵyn buzyp jáne zaqymdap;
16) ózen qundyzy turǵyzǵan bógetti buzyp;
17) pnevmatıkalyq, laqtyratyn qarýdy qoldanyp (janýarlar dúnıesi obektilerin qozǵaltpaýǵa jáne egýge baılanysty ǵylymı-zertteý jáne profılaktıkalyq jumystardy júrgizý úshin sadaqtar men arbaletterdi paıdalanýdan basqa);
18) saýyt buzatyn, órtegish nemese jarǵysh qýaty, aýyrtpalyq ortalyǵy aýystyrylǵan oqtary bar patrondardy qoldanyp;
19) tegis uńǵyly ańshylyq myltyǵyna qoldan jasalǵan oıyq jınalmaly (qosalqylardy) uńǵyny qoldanyp;
20) bos jerlerdi, sý betindegi ósimdikterdi jaǵýmen, basqa da ósimdikterdi túbirimen qoparyp jáne joıyp;
21) ózdiginen atylatyn qarýlardy, qysqyshtardy, qaýsyrmalardy, qapsyrmalardy, keskishterdi qoldanyp; tuzaqtar quryp, aýlaý orlaryn qazyp; adam baıqamaıtyn aıqyndaýshy belgilerinsiz iri qaqpandardy, shatyrlardy, bastyrmalardy, ilmekterdi, naızalardy, qus jelimin ornatý jolymen, tútin salyp, jyltyr muzǵa, qatqyl muzǵa, tereń qarǵa jáne topyraǵy jabysqaq sortańǵa, shabylǵan qamysqa aıdap shyǵaryp, qońyr aıýdy, tuıaqty janýarlardy jáne qustardy aýlaý kezinde qaqpandy qoldanyp, qorshaýǵa alyp, taǵamen aýlap;
22) torlardy qoldanyp; sý quıý arqyly innen shyǵaryp (ýákiletti organmen kelisim boıynsha janýarlardy ıntrodýktsııalaý, reıntrodýktsııalaý, býdandastyrý nemese eriksiz ustaý úshin olardy aýlaýdy qospaǵanda);
23) jarylǵysh qurylǵylardy, hımııalyq jáne ýly zattardy qoldanyp, ýákiletti organmen nemese onyń aýmaqtyq bólimshesimen kelisim boıynsha tyshqan tektes kemirgishterdi (sarshunaqtardy, sur egeýquıryqtardy, alamandardy) joıǵan kezde, sondaı-aq janýarlardyń qutyrý epızootııasy jáne basqa aýrýlary jaǵdaıynda ýly hımıkattardy qoldanýdy qospaǵanda;
24) janýarlardyń ruqsatta kórsetilgen sanynan tys; 25) ruqsatta kórsetilmegen basqa janýarlar túrlerin;
26) ańshylyq sharýashylyǵy sýbektisiniń joldamasynsyz;
27) aýlap alý obektisi bolyp tabylatyn janýarlar túrlerine, basqa elderden ákelingen jyrtqysh qyran qustardy paıdalana otyryp;
28) erkekúırekke kóktemgi ań aýlaý kezinde eliktirýshi úıreksiz nemese tulypsyz;
29) tuıaqty janýarlardy jáne qońyr aıýdy aýlaý kezinde qoryqshynyń nemese janýarlar dúnıesin qorǵaý, ósimin molaıtý jáne paıdalaný jónindegi memlekettik ınspektordyń erip júrýinsiz;
30) áýesqoılyq (sporttyq) maqsatta sýyrǵa kalıbri bes bútin onnan alty mıllımetrlik búıirden (saqınaly) tutandyrǵysh patrondy oıyqty qarý qoldanyp;
31) tynyshtyq saqtaý aımaqtarynda jáne ósimin molaıtý ýchaskelerinde ań aýlaýǵa tyıym salynady.
19. Janýarlardyń taralymdaryn saqtaý, olardyń ósimin molaıtýǵa qolaıly jaǵdaılardy qamtamasyz etý jáne sharýashylyq paıda tabý maqsatynda Qazaqstan Respýblıkasynda osy Qaǵıdalarǵa 11-qosymshaǵa sáıkes ań aýlaý merzimderi (budan ári - ań aýlaý merzimderi) belgilenedi. Vedomstvonyń aýmaqtyq bólimsheleri ań aýlaýdy ashý týraly, al óńirdiń tabıǵı-klımattyq jaǵdaılaryna baılanysty kóktemgi ań aýlaýdyń bastalýyn ań aýlaýdy ótkizý merzimi sheginde kúntizbelik 15 kúnge deıin neǵurlym kesh merzimge aýystyrý týraly da sheshim qabyldaıdy.
