Qazaqstanda alǵash ret ótetin Ulttyq Ýrban Forým: qala bolashaǵy óńirlerden bastalady
QYZYLORDA.KAZINFORM — 8 shildede alǵash ret Qyzylorda qalasynda Qazaqstan Ulttyq Ýrban Forýmy ótedi. Forým óńirlik qalalardyń ornyqty damýy men ınklıýzıvti ýrbanızatsııany damytýǵa arnalǵan ulttyq deńgeıdegi basty alań bolmaqshy. Bul týraly Qyzylorda oblysynyń ákimdigi málim etti.
Іs-sharaǵa memlekettik organdar, halyqaralyq uıymdar, sarapshylar men bıznes ókilderi qatysady.
Forýmnyń maqsaty:
· Jańa Qalalyq Kún tártibi (New Urban Agenda) men Turaqty damý maqsattaryna (TDM) saı ınklıýzıvti jáne teńgerimdi ýrbanızatsııany ilgeriletý;
· Qyzylorda sekildi óńirlik qalalardyń ulttyq damýdaǵy strategııalyq rólin arttyrý, qalalyq bolmysty jáne aýmaqtyq baǵdarlanǵan kózqarasty qalyptastyrý;
· Turaqty ýrbanızatsııanyń negizi retinde turǵyn úı, ınfraqurylym jáne klımatqa beıimdilikti aıqyndaý;
· Ádiletti ári kontseptýaldy qalalyq qaıta qurylymdaýdy qamtamasyz etýdegi óńirlik qalalardyń róli jónindegi ulttyq dıalogty bastaý;
· Jahandyq ýrbanıstik kún tártibin jergilikti deńgeıde júzege asyrý boıynsha úzdik tájirıbe almasý, seriktestik ornatý;
· Aqparattyq, ınklıýzıvti jáne beıimdi josparlaý úshin qalalyq derekterdi jınaý, tsıfrlandyrý jáne olardy strategııalyq turǵyda tıimdi paıdalaný.
Uıymdastyrýshylardyń málimetinshe, forýmǵa qatysýshylar «Óńirlerden bastaý alatyn keshendi qalalyq jańǵyrý: Qazaqstanda teńgerimdi, ınklıýzıvti jáne klımatqa tózimdi qalalar qalyptastyrý» atty basty taqyryp aıasynda óńirlik ortalyqtardyń ulttyq ýrbanıstıkalyq kún tártibin júzege asyrýdaǵy rólin, klımattyq táýekelderge turaqtylyǵy men tsıfrlyq josparlaý quraldaryn talqyǵa salady.
Forým aıasynda sondaı-aq tómendegi taqyryptyq baǵyttar da qozǵalady:
· Jańa qalalyq kún tártibi men Qazaqstannyń Ulttyq ýrbanıstik baǵdary;
· Shaǵyn qalalar – teńgerimdi damýdyń katalızatory;
· TDM-dy jergiliktendirý jáne Qazaqstannyń ýrbanıstik baǵytyn júzege asyrý;
· Klımatqa beıimdelý jáne qýańshylyq jaǵdaıyndaǵy qalalarda ekologııalyq turaqtylyqty qalyptastyrý;
· Mádenı mura men qalalyq bolmys – damýdyń qozǵaýshy kúshi;
· Jastar, qaýymdastyqtar jáne basqarýǵa qatysý;
· Qala ekonomıkasy jáne jumyspen qamtý: turǵyn úı, eńbek jáne mobıldilik baılanysy;
· Qala men aýyl arasyndaǵy baılanysty nyǵaıtý, aýmaqtyq josparlaý;
· Qaladaǵy jańǵyrý baǵdarlaryn seriktestikter arqyly qarjylandyrý;
· Qalalardy derekterge negizdeı tsıfrlandyrý jáne josparlaý.
Forým aıasynda memlekettik organdar, halyqaralyq uıymdar, sarapshylar, bıznes pen azamattyq sektor ókilderi bas qosady. Ashylý saltanatyna Qyzylorda oblysynyń ákimi Nurlybek Nálibaev, QR Indýstrııa jáne qurylys mınıstri Ersaıyn Naǵaspaev, QR Ekologııa jáne tabıǵı resýrstar mınıstri Erlan Nysanbaev, QR Syrtqy ister mınıstriniń birinshi orynbasary Aqan Rahmetýllın, sondaı-aq UN-Habitat atqarýshy dırektorynyń orynbasary (a.d.) jáne Ǵalamdyq sheshimder bóliminiń dırektory Rafael Týts, Qazaqstandaǵy BUU-nyń Damý baǵdarlamasy turaqty ókiliniń mindetin atqarýshy Sýhrob Hodjımatov qatysady dep kútiledi.
Plenarlyq jáne taqyryptyq sessııalarda mınıstrlikter men ákimdikter basshylary, UN-Habitat, BUU DB ókilderi, halyqaralyq sarapshylar, arhıtektorlar, ýrbanıster, zertteýshiler jáne tehnologııalyq kompanııalar qyzmetkerleri óz tájirıbelerimen bólisedi.
Halyqaralyq forým qonaqtary: Garrı Dobbs – arhıtektor, ýrbanıst (Harry Dobbs Design / The WellGroup negizin qalaýshy); Rıkkardo Marını – Marini Urbanismo negizin qalaýshy; Djon Mark Klensı – The Big Picture negizin qalaýshy, ıesi jáne dırektory; ıÝrıı Mılevskıı – NOVAYA Labs, Urban Data Driven Solutions for Governments teńquryltaıshysy, zertteý jetekshisi jáne basqa da sarapshylar.
Forým josparlanǵan bastamalardyń tanystyrylymymen qorytyndylanady, sol arqyly óńirlerdegi qalalardyń turaqty damýy máseleleri jónindegi konstrýktıvti dıalogtyń negizi qalanady.
Eske sala keteıik, buǵan deıin Qyzylordadaǵy «Kókaral» bógetiniń jumysy qashan qalpyna keltiriletinin jazǵan edik.