Qazaqstanda 11 jańa petroglıf tabyldy
ALMATY. KAZINFORM — «Petroglıf izshileri» qorynyń eriktileri 2025 jyly 27 ekspedıtsııaǵa shyǵyp, Almaty, Jambyl men Jetisý oblysynda petroglıfterdiń 11 jańa shoǵyryn tapty. Sondaı-aq buryn belgisiz bolyp kelgen erte temir dáýiri men túrki kezeńine jatatyn ondaǵan qonys pen qorymdy, XVIII–XIX ǵasyrǵa tıesili qazaqtyń onnan astam rýlyq zıratyn anyqtaǵan.
Qor ókilderiniń aıtýynsha, bıyl ǵylymı ortaǵa burynnan belgili jerlerdiń ózinen biraz jańa petroglıf tabylǵan. Jalpy alǵanda, osy joly arheologııalyq eskertkishter tizimine enbegen jıyrmaǵa jýyq qorym tirkelgen. Qorǵandardyń jalpy sany 300-den asady. Olardyń arasynda Amanbókter shoǵyryndaǵy petroglıfter, Baıanjúrek mańyndaǵy jańa top, sondaı-aq Qyzylaǵash aýylynyń mańyndaǵy jazyq pen Jetisý oblysynyń Aqtekshe aýyly janyndaǵy Muqyr shatqalynan tabylǵan jartastaǵy sýretter de bar.
Eriktilerdiń aıtýynsha, zertteýge shalǵaıdaǵy aýyl turǵyndary da kóp úles qosqan. Áleýmettik jeli men BAQ-ta únemi kórinip otyratyndyqtan, qorǵa aýyl turǵyndarynan osyndaı oryndar týraly biraz habarlama kelip túsipti. Bul tasada qalǵan qanshama eskertkishtiń tabylýyna múmkindik berdi.
Qordyń atqarýshy dırektory Olga Gýmırovanyń aıtýynsha, «Petroglıf izshileri» jobasyndaǵy eń basty resýrs — adam.
— Qorymyzda erikti bolyp júrgenderdiń árqaısysy ártúrli saladan kelgen. Ásirese, jyl ótken saıyn izdeý jumysyna aýyl men shalǵaı eldimekenniń turǵyndary kóp aralasyp jatqanyn kórip qýanyp qalasyń. Árkim óziniń týǵan jeriniń tarıhyn búkil álem bilse eken deıdi ǵoı. Bul — naǵyz patrıotızm, — dedi Olga Gýmırova Óńirlik kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken baspasóz máslıhatynda.
Qoǵam belsendileri 2026 jylǵa arnalǵan josparyn da aıtty. Keler maýsymda olar jańadan anyqtalǵan petroglıf shoǵyrlaryn zertteýdi jalǵastyryp, Eshkiólmes kesheniniń vırtýaldy 3D-týryn jasap, jańa barlaý ekspedıtsııalaryn ótkizýdi de josparlap otyr.
Eske salaıyq, buǵan deıin Jetisý oblysy ákimdigi jelide jarııalanǵan Eshkiólmes petroglıfterine qaýip tónip turǵany týraly aqparattyi shyndyqqa sáıkes kelmeıtinin málimdegen edi.