Qazaqstanda 103 paıdaly qazba men 10 myń ken orny memlekettik esepke alynǵan
ASTANA. KAZINFORM — Ónerkásip jáne qurylys vıtse-mınıstri Iran Sharhan Memleket basshysynyń geologııalyq salany jańa tehnologııalyq deńgeıge kóterý jónindegi tapsyrmalarynyń qalaı oryndalyp jatqanyn aıtty.
Vıtse-mınıstr bul tapsyrmalardy júıeli túrde oryndaý nátıjesinde tutas sala júıeli jańǵyrtý kezeńinen ótkenin atap ótti.
— Búginde elimizde 103 túrli paıdaly qazba men shamamen 10 myń ken orny memlekettik esepke alynǵan. Qatty paıdaly qazbalar boıynsha 2 907 lıtsenzııa jáne 251 kelisimshart qoldanysta, bıylǵy jyldyń ózinde barlaý jumystaryna 707 lıtsenzııa jáne óndirýge 22 lıtsenzııa berilgen, — dedi Iran Sharhan elordada Kongress ortalyqta ótken eseptik kezdesýde.
Spıker geologııalyq barlaý nátıjesinde alǵash ret 5 ken orny memlekettik esepke engizilgenin jetkizdi, olar: Kók-Jon (Bolattóbe ýchaskisi), Altynshoqy, Samombet, Stýdenttik jáne Taqyr-Qaljyr.
Paıdaly qazbalar qory 98 tonna altyn, 36 myń tonna mys, 11 mln tonna marganets jáne 1,3 mln tonnadan asa fosforıt kóleminde tolyqqan.
— Prezıdent tapsyrmasyna sáıkes, el aýmaǵynyń geologııalyq-geofızıkalyq zerttelýin 2026 jylǵa qaraı 2,2 mln sharshy shaqyrymǵa deıin ulǵaıtý jumystary jalǵasyp jatyr. Búgingi tańda 2 mln 14 myń sharshy shaqyrym zerttelgen, al jyl sońyna deıin bul kórsetkish 2 mln 38 myń sharshy shaqyrymǵa jetkiziledi, — dedi ol.
Vıtse-mınıstrdiń aıtýynsha, salanyń kelesi damý kezeńi geologııalyq zertteýdi 1:50 000 masshtabqa kóshirý bolmaq. Bul perspektıvaly ýchaskelerdi erte anyqtaýǵa jáne geologııalyq barlaý jumystarynyń tıimdiligin arttyrýǵa múmkindik beredi.
2026-2028 jyldary 100 myń sharshy shaqyrym aýmaqty zertteý josparlanǵan, odan keıin jyl saıyn shamamen 30 myń sharshy shaqyrym qamtylady.
Bul jumystar Ulttyq geologııalyq qyzmettiń, «Tsentrgeolsemka» kásipornynyń, Q.I. Sátbaev atyndaǵy Geologııa ınstıtýtynyń jáne jetekshi salalyq mamandardyń qatysýymen konsortsıým aıasynda júrgizilip keledi. Oǵan qosa, «Taý-Ken Samuryq» qatysýymen aerogeofızıkalyq, geohımııalyq jáne tsıfrlyq tehnologııalar paıdalanylmaq.
— Geologııalyq zertteýlerdiń sapasyn kóterý úshin «Ulttyq geologııalyq qyzmet» janynan zamanaýı, sertıfıkattalǵan zerthanalyq keshen qurylady. Bul ortalyq ǵylym men tehnologııany toǵystyratyn negizgi alańǵa aınalady. Joba tek analıtıkalyq zerthanalar salýmen shektelmeı, geologııalyq qorlardy saqtaıtyn arnaıy qoımalardy da qamtıdy. Sonyń nátıjesinde elimizdiń geologııalyq aqparatyn biriktiretin tutas ınfraqurylym qalyptasady, — dedi Ónerkásip vıtse-mınıstri.
Iran Sharhan zańnamany jetildirý jumystary da jalǵasyp jatqanyn atap ótti. Salany odan ári damytýǵa baǵyttalǵan Jer qoınaýy jáne jer qoınaýyn paıdalaný kodeksine ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly zań jobasy Senatta eki oqylymda qabyldandy.
Aıta keteıik, Qazaqstannyń geologııalyq derekteriniń 83%-y tsıfrlandyryldy.
Sonymen birge, Jezqazǵanda álemdik deńgeıdegi alǵashqy geologııalyq klaster ashylyp, barlaý salasynyń bilim, ǵylym jáne óndirisin bir alańǵa biriktirdi.