«Qazaqstan tarıhy qalaı jazylýy kerek?» - baspasózge sholý

ASTANA. 29 maýsym. QazAqparat - «QazAqparat» agenttigi respýblıkalyq basylymdarda 29 maýsym, senbi kúni shyqqan ózekti materıaldarǵa sholýdy usynady.

***

«Keshe Aqordada Memlekettik hat­shy Marat Tájın elimizdiń úz­dik jýrnalısterine Qazaqstan Res­pýb­lıkasy Prezıdentiniń buqaralyq aq­parat quraldary salasyndaǵy syı­lyqtary men granttaryn tabys etti, sondaı-aq Alǵysyn jarııalady»,- dep jazady «Egemen Qazaqstan» gazeti senbilik sanyndaǵy «Úlken senim - úlken ister nátıjesi» degen taqyryptaǵy maqalasynda. Bul kúni Memlekettik hatshy qazirgi zamanǵy medıa salasynda bolyp jatqan ózgeristerge qaramastan, jýrnalıstıkanyń negizgi qundylyqtary bu­ryn­ǵysynsha shynaıylyq, dáldik jáne baıypty aqparat bolýy tıis ekenin de atap ótti. Sondaı-aq, ol jýrnalısterge arnalǵan Prezıdent syılyǵy men grantynyń budan 16 jyl buryn taǵaıyndalǵanyn, jyl ótken saıyn bul baıqaýdyń mańyzy men deńgeıiniń ósip kele jatqanyn alǵa tartty. «Bıyl úmitkerlerge qoıylatyn talap aıtarlyqtaı arta tústi. Sondyqtan, marapatqa búgin eń laıyqty, úzdik jýrnalıster men ujymdar ıe boldy dep esepteımin», - dedi M. Tájın.

Birqatar ýaqyttardan beri aptanyń árbir beısenbisi kúni keshke qaraı ártúrli demalys oryndarynda, jurtshylyq kóp jınalatyn jerlerde «Dombyra patı» atty jastardyń ımprovızatsııalyq, ıaǵnı sýyrypsalma óner keshin ótkizý dástúrge aınaldy. Basynda elimizdegi birer qalada bastalǵan bul úrdis keıin kele Qazaqstannyń barlyq derlik qalalaryn qamtydy. Tipti elimizdiń sheginen shyǵyp, alys shet elderge qazaq patıynyń dańqy jete bastady. Sondaı keshtiń biri jaqynda Túrkııadaǵy Ystambul qalasynda da kerýen kerdi. Ejel­gi qalanyń qazaqtar kóbirek tura­tyn Zeıtınburyn shaǵyn aýdanynda ótken bul kesh kópshiliktiń kóńilinen shyqty. Sondyqtan túrkııalyq qazaq jas­tary ony odan ári jalǵastyrýǵa kiristi. Bul jaıynda «Egemen Qazaqstan» gazetiniń búgingi sanyndaǵy «Oıhoı, «Dombyra patı!» degen taqyryptaǵy maqalada keńinen baıandalǵan.

***

Sońǵy kezde elimizdiń tarıhyna qatysty túrli synı pikirler aıtylyp júr. Budan bir-eki jyl buryn Elbasy N.Nazarbaevtyń ózi Qazaqstan tarıhynyń oqýlyqtarda kórinis tabýyna kóńili tolmaıtyndyǵyn aıtqan bolatyn. Al taıaýda Memlekettik hatshy Marat Tájın «Qazaqstan Respýblıkasy ulttyq tarıhyn zerdeleý jónindegi vedomstvoaralyq jumys tobynyń» keńeıtilgen otyrysynda ult tarıhyn zerdeleýge degen jańa ózgeristerdi jiliktep berdi. Osy ózekti másele «Túrkistan» gazetiniń janynan ashylǵan «Aldaspan» ashyq pikirsaıys klýbynda da keńinen talqyǵa salyndy. Jınalǵan tarıhshy-ǵalymdar óz pikirlerimen bólisti. Ǵalymdardyń pikiri «Aıqyn» gazetiniń búgingi nómirinde «Qazaqstan tarıhy qalaı jazylýy kerek?» degen ortaq taqyryppen berilip otyr.

Osy basylymnyń jazýynsha, keshe Máskeýde «RIA Novostı» bazasynda «Postdaǵdarystyq álem» halyqaralyq qorynyń Bolashaq - 2050: álemniń saıası-ekonomıkalyq kartasy» atty zertteý nátıjesi boıynsha «Jańa álem trendi - Qazaqstannyń múmkindigi» atty baıandamasy talqylandy. «Daǵdarystyq álem ınstıtýty» qory Máskeý qalasynda 2009 jyldyń ba­syn­da qurylǵan, saıası ortada tanymal jáne bedeli bar saraptaý ortalyǵy. Ústimizdegi jyly bul qor «Bolashaq - 2050: álemniń saıası-ekonomıkalyq kartasy» atty kezekti halyqaralyq zertteý jumystaryn júrgizgen bolatyn. Zertteý jumysyna TMD, Batys jáne Shyǵys Eýropa, Taıaý Shyǵys, Afrıka, Latyn Amerıkasy, AQSh, Kanada, Avstralııa sııaqty 63 elde turatyn 303 sarapshy qatysty. Sarap­shylardyń ishinde - ekonomıster men qarjy analıtıkteri, kompanııa ıeleri men top-menedjerleri, ekonomıka men saıası taqyryptarǵa jazyp júrgen jýrna­lıs­ter, tabıǵı, gýmanıtarlyq jáne qoǵam­dyq ǵylymdar salasyndaǵy ǵalymdar, saıasatkerler men sheneýnikter boldy. Bul zertteýler shyn máninde aldaǵy bolashaqty tumshalap turǵan shymyl­dyq­ty shynaıy ómirge barynsha jaqyn­datylǵan stsenarııler arqyly ashýǵa búkil kúsh-jigerlerin salǵan, jahandyq turǵydan oılaıtyn qa­tysýshylardyń ujymdyq saraptamasy.

***

«Keshe Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaev Rýmynııa Premer-mınıstri Vıktor Pontamen kezdesý ótkizdi», - dep jazady «Kazahstanskaıa pravda» gazeti. Kezdesýde ekijaqty saıası yq­pal­dastyq, sondaı-aq eki eldiń saý­da-ekonomıka, ınves­tıtsııa jáne kólik-logıstıka salalaryndaǵy yn­tymaqtastyǵy máseleleri qa­ras­tyryldy. Memleket basshysy Rýmynııa Premer-mınıstriniń Qazaqstanǵa sapary elderimizdiń seriktestigi aıasyn keńeıte túsýdiń jaqsy múm­kindigi bolyp sanalatynyn atap ótti. «Siz Qazaqstannyń Premer-Mı­nıs­trimen, sondaı-aq Úkimet múshelerimen kezdesýler ótkizip, yntymaqtastyqty odan ári da­my­týdyń jańa baǵyttaryn tal­qy­la­dyńyzdar. Búginde bizdiń mem­leketterimiz arasynda jo­ǵa­ry deńgeıdegi kezdesýlerdiń qar­qyny jaqsy. Men saparmen Rý­mynııada boldym jáne Rýmynııa Prezıdenti bizdiń elimizde boldy. Álemdik ekonomıkanyń ja­ǵymsyz saldaryna qaramastan, eki el arasyndaǵy taýar aınalymy artýda. Yn­ty­maqtastyǵymyzdyń mańyzdy bir tarmaǵy RomPetrol kompanııasynyń qyzmeti bolyp sanalady. Biz Rýmynııa Úkimetine bul másele jónindegi syndarly ustanymy úshin rızashylyq bil­di­re­miz», - dedi Nursultan Nazarbaev.