Qazaqstan PerplexityPro júıesin tegin qoldanady: Bul JOO men memlekettik basqarýǵa ne beredi
ASTANA. KAZINFORM — Qazaqstannyń Jasandy ıntellekt jáne tsıfrlyq damý mınıstrligi jaqynda AQSh-tyń Perplexity AI, Inc. kompanııasymen ózara túsinistik týraly memorandýmǵa qol qoıdy. Osy memorandým aıasynda qazaqstandyqtar bir jyl boıy Perplexity Pro júıesin tegin qoldana alady. Bul tek qana senimdi derekkózderge negizdelgen JI bazasyndaǵy izdeý qyzmetin qoldanýǵa múmkindik beredi. Bul servıs stýdentterge, oqytýshylarǵa jáne memlekettik qyzmetkerlerge qandaı artyqshylyq beredi — kelisimniń bastamashysy ári úılestirýshisi, Astana IT University rektorynyń mindetin atqarýshy Áltaıyr Ahmetov Kazinform tilshisimen suhbatta aıtyp berdi.
— Nelikten Astana IT ýnıversıteti Perplexity AI kompanııasymen kelisimge kelip, qazaqstandyq paıdalanýshylardy, joǵary oqý oryndary men memlekettik organdardy júıege qosýdy uıǵardy?
— Ózderińiz biletindeı, Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstanda jasandy ıntellekt salasynda mamandandyrylǵan zertteý ýnıversıtetin qurý mańyzdy ekenin atap ótti. Osy strategııalyq baǵytty jáne bilim men ǵylymdaǵy generatıvti JI-diń zor áleýetin eskere otyryp, biz Astana IT ýnıversıtetinde salanyń jetekshi kompanııalarymen jáne mamandarymen halyqaralyq yntymaqtastyq múmkindikterin izdeı bastadyq.
Osylaısha tehnologııalyq turǵydan eń ozyq ári qarqyndy damyp kele jatqan platformalardyń biri — Perplexity kompanııasyna nazar aýdardyq. Bul kompanııa joǵary tehnologııalyq deńgeımen qatar, ashyq ǵylymı áriptestikke daıyn ekenin kórsetti. Sondyqtan biz kompanııaǵa ýnıversıtet aıasynan da asyp túsetin, tutas eldegi ǵylymı jáne bilim berý mekemelerimen keń kólemdi yntymaqtastyq negizin qalaýǵa múmkindik beretin seriktestik formatyn usyndyq.
Bizdiń maqsatymyz — Qazaqstannyń ýnıversıtetteri jasandy ıntellekt salasyndaǵy daıyn sheshimderdi tek tutynýshy retinde ǵana emes, olardy damytý men bilim berý mindetterine beıimdeý protsesine belsendi qatysýshy bola alatyn ekojúıe qurý. Biz stýdentter, oqytýshylar jáne zertteýshiler eń zamanaýı quraldarǵa qol jetkizip, jasandy ıntellektiniń bolashaǵyn qalyptastyryp jatqan jahandyq ǵylymı qaýymdastyqtyń bir bóligine aınalǵanyn qalaımyz.
— Perplexity AI qazirgi jahandyq naryqtaǵy biregeı ónim sanalýynyń syry nede? Ol basqa izdeý júıelerinen naqty nesimen erekshelenedi?
— Árıne, Perplexity-diń ChatGPT, Gemini nemese Copilot sııaqty básekelesteri bar. Alaıda onyń negizgi aıyrmashylyǵy ónimniń tujyrymdamasynda jatyr. Perplexity — zamanaýı izdeý júıesi, ol generatıvti jasandy ıntellektiniń, izdeý men derekterdi taldaý múmkindikterin bir keńistikte biriktiredi.
Dástúrli izdeý júıeleri jaı ǵana siltemeler tizimin usynsa, Perplexity birden keńeıtilgen jáne analıtıkalyq turǵydan negizdelgen jaýap qalyptastyrady ári ol senimdi derekkózderge súıenedi. Sonymen birge, árbir málimet túpnusqa derekkózderge tikeleı siltemelermen beriledi, bul óz kezeginde ashyqtyqty, akademııalyq dáldikti jáne derekterdi tekserý múmkindigin qamtamasyz etedi.
Perplexity-diń basty artyqshylyqtary mynalar:
- Aqparattyń ashyqtyǵy men tekserý múmkindigi, paıdalanýshylar derekterdiń qaı derekkózden alynǵanyn naqty kóre alady;
- Ózektiligi, júıe naqty ýaqyt rejıminde veb-jańartýlardy paıdalanady, bul ǵylymı jáne zertteý jobalary úshin asa mańyzdy;
- Mátin, grafıkter, jarııalanymdar sekildi derekterdiń túrli formattaryn biriktiredi, bul tereńirek izdeýge múmkindik beredi.
Negizgi ekpin analıtıkada bolady, ıaǵnı shyǵarmashylyq kontent generatsııasyna emes, derekterdi taldaý men túsindirýge baǵyttalǵan, bul Perplexity-di ǵylymı jáne bilim berý salalarynda erekshe qundy qural etedi.
Sondyqtan qazirgi ýaqytta Perplexity júıesin AI-powered search engine — ıaǵnı jasandy ıntellekt negizindegi izdeý júıesi dep ataıdy. Ásirese akademııalyq, ǵylymı jáne bilim berý ortada dáldik, ashyqtyq pen senimdilik talap etiletin jaǵdaılarda ony dástúrli Google sııaqty izdeý júıelerine zııatkerlik balama, tıimdi kómekshi retinde qarastyrady.
— Tehnıkalyq turǵydan qoljetimdilik qalaı júzege asyrylady? Qazaqstandyqtar jaı ǵana tirkelip, birden Perplexity Pro qyzmetin paıdalana ala ma?
— Buǵan deıin aıtqanymdaı, bizdiń Perplexity AI kompanııasymen yntymaqtastyǵymyz bir ýnıversıtettiń aıasynan da keń jáne ol is júzinde ulttyq deńgeıdegi joba sanalady. Memorandýmǵa qol qoıylǵan soń, biz jobany ári qaraı iske asyrýdy pysyqtap jatyrmyz.
Kelisim birneshe seriktestiń qatysýymen jasalǵandyqtan platformaǵa tehnıkalyq qoljetimdilikti qamtamasyz etýmen tıisti memlekettik organdar aınalysýy múmkin, bul óz kezeginde protsesti bir ortalyqtan ári paıdalanýshylar úshin yńǵaıly etýge múmkindik beredi.
Oǵan qosa, ınternet qoljetimdi kez kelgen adam Perplexity Pro múmkindikterin tolyq paıdalana alatynyn erekshe atap ótkim keledi.
— Perplexity Pro qyzmetinde qazaqstandyqtarǵa naqty ne qoljetimdi bolady? Oǵan sýret generatsııasy, derekkózdermen keńeıtilgen jumys nemese taldaý fýnktsııalary kire me?
— Perplexity Pro — zertteý, bilim berý jáne analıtıkalyq mindetterge baǵyttalǵan keńeıtilgen múmkindikter toptamasy. Paıdalanýshylar platformadaǵy negizgi fýnktsııalarǵa qol jetkize alady, onyń ishinde derekkózdermen jáne dáıeksózdermen jumys, keńeıtilgen analıtıkalyq rejımder (belgili bir taqyryp boıynsha qorytyndy sholýlardy, qurylymdalǵan tujyrymdardy jáne avtomattandyrylǵan ádebı sholýlardy jasaýǵa kómektesedi), túrli kontent formattarymen jumys isteý múmkindigi (qujattar, PDF-faıldar, sýretter), kóbirek lımıtter men jyldamdyq, sondaı-aq vızýaldy kontent generatsııasy bar.
— Siz Perplexity Pro barlyq azamattarǵa jasy men mártebesine qaramastan qoljetimdi bolatynyn aıttyńyz. Sizdiń oıyńyzsha, bul qural kimge paıdalyraq bolady?
— Perplexity Pro barlyq azamatqa qoljetimdi, áıtse de stýdentterge, oqytýshylarǵa jáne zertteýshilerge kóbirek paıdasyn tıedi. Bul platforma olardyń akademııalyq zertteýler júrgizýine, materıaldar daıyndaýǵa, ádebıetti taldaýǵa jáne jasandy ıntellektini qoldanyp jobalar jasaýyna múmkindik beredi.
Sonymen birge, Perplexity Pro kásipkerlerge, mamandarǵa jáne úlken kólemdegi aqparatpen jumys isteıtin árbir adamǵa paıdaly bolýy múmkin. Sebebi generatıvti jasandy ıntellekt, analıtıka jáne derekkózderdi biriktirý taldaý protsesin jedeldetýge, qorytyndylar jasaýǵa jáne tekserilgen derekterge súıenip sheshim qabyldaýǵa kómektesedi.
Jalpy alǵanda, bul qural qyzmet túrine qaramastan tsıfrlyq daǵdylardy damytýǵa jáne aqparatpen jańa deńgeıde jumys isteýge múmkindik beredi.
— Qurylyp jatqan R& D (zertteý men ázirleý) ortalyǵy týraly tolyǵyraq aıtyp berińizshi, ol qandaı maqsattardy kózdeıdi jáne qandaı mindetter atqarady?
— Astana IT University pen Perplexity AI eki negizgi baǵytta yntymaqtasa alady. Birinshiden, Perplexity AITU men Qazaqstannyń basqa da ýnıversıtetterin óziniń ǵalamdyq beta-testileý baǵdarlamasyna qosý múmkindigin qarastyrýda. Bul qazaqstandyq zertteýshiler men stýdentterge platformanyń jańa fýnktsııalary men quraldaryna alǵashqylardyń qatarynda qol jetkizýge múmkindik beredi. Oǵan qosa, taraptar AITU bazasynda jergilikti Perplexity R& D zertteý ortalyǵyn qurý múmkindigin zerttep jatyr, ol jasandy ıntellekt salasyndaǵy birlesken ǵylymı jobalar men tehnologııalyq ázirlemeler alańy bolady.
Ekinshiden, seriktestik aıasynda Qazaqstan ýnıversıtetteri Perplexity tehnologııalaryn bilim berý baǵdarlamalaryna, zertteý laboratorııalaryna jáne ınnovatsııalyq bastamalarǵa ıntegratsııalaı alady. Bul generatıvti JI ozyq sheshimderin bilim berý, ǵylymı zertteýler júrgizý jáne akademııalyq ortaǵa tsıfrlyq tehnologııalardy engizý úshin paıdalanýǵa múmkindik beredi.
Osylaısha, yntymaqtastyq Qazaqstan men jasandy ıntellekt salasyndaǵy álemdik kóshbasshylardyń biri arasynda ǵylymı jáne bilim berýdegi ózara is-áreketti qurýǵa baǵyttalǵan.
— Bul jazylym memlekettik organdar men joǵary oqý oryndary úshin qolaıly dep aıtýǵa bola ma? Muny jazylymnyń bólek formaty deýge bola ma?
— Iá, Perplexity Pro memlekettik organdarǵa da paıdaly, sebebi olar úlken kólemdegi derektermen jumys isteıdi jáne sheshimderdi analıtıkaǵa súıene otyryp qabyldaıdy. Búginde biz barlyq salalardy, sonyń ishinde memlekettik basqarýdy da tsıfrlandyrý dáýirinde ómir súrip jatyrmyz jáne mundaı quraldar aqparat pen tehnologııany tıimdi paıdalanýǵa kómektesedi.
Bizdiń ýnıversıtette de osy baǵytty damytyp jatyrmyz: bıyldan bastap Tsıfrlyq memlekettik basqarý mektebi jumys isteıdi, onda jańa tıptegi mamandar — tsıfrlyq basqarýshylar daıarlanady. Sondyqtan bul platforma oqytý jáne kásibı baǵdarlamalar úshin, ásirese IT mamandarymen qatar qosalqy mamandardy daıyndaıtyn baǵdarlamalar úshin aıryqsha paıdaly bolady.
— 2025-2027 jyldarǵa arnalǵan maqsatty kórsetkishter boıynsha osy kelisimnen ne kútip otyrsyz?
— 2025-2027 jyldary Perplexity AI-pen yntymaqtastyq birneshe negizgi baǵytta naqty nátıjeler ákeledi dep kútemiz. Birinshiden, Astana IT University bazasynda jergilikti Perplexity R& D zertteý ortalyǵy qurylyp, iske qosylady. Ol birlesken ǵylymı jobalar, eksperımentter jáne generatıvti JI men tsıfrlyq tehnologııalar salasyndaǵy ınnovatsııalyq sheshimderdi engizý alańy bolady.
Ekinshiden, Perplexity tehnologııalaryn ýnıversıtettiń jáne Qazaqstandaǵy basqa JOO-lardyń bilim berý baǵdarlamalaryna, laboratorııalaryna jáne zertteý bastamalaryna ıntegratsııalaımyz. Bul stýdentterge, oqytýshylarǵa jáne zertteýshilerge derekterdi taldaý, akademııalyq materıaldar daıyndaý jáne zertteý jumystaryn álemdik deńgeıde júrgizý múmkindigin beredi.
Sonymen qatar, biz stýdentter, ǵylymı qyzmetkerler jáne memlekettik mamandar arasynda platformanyń qatysýshylary men paıdalanýshylarynyń sanyn arttyrýǵa úmittenemiz. Bul jasandy ıntellekt jáne tsıfrlyq tehnologııalar salasyndaǵy ulttyq qabiletter ekojúıesin qalyptastyrady.
Jalpy, kelisimniń maqsaty tek tehnologııany engizý ǵana emes, ǵylym, bilim berý jáne jańa tıptegi mamandardy daıarlaý úshin turaqty platforma qurý, sonda ǵana olar jasandy ıntellektpen ǵalamdyq standarttar deńgeıinde jumys isteı alady.
Aıta keteıik, jasandy ıntellektini qoldaný boıynsha 300 myńǵa jýyq pedagog tegin kýrstan ótti.