Qazaqstan men Qytaı mádenı-gýmanıtarlyq yntymaqtastyǵynyń negizgi baǵyttary aıqyndaldy
ASTANA. KAZINFORM — Qazaqstan Qytaımen mádenı-gýmanıtarlyq jáne aqparattyq saladaǵy strategııalyq seriktestikke erekshe mán beredi. Ekijaqty qarym-qatynastyń mańyzy týraly Mádenıet jáne aqparat mınıstri Aıda Balaeva baıandady.

— «Ortalyq Azııa — Qytaı» gýmanıtarlyq almasý forýmy jaı ǵana dıalog alańy ǵana emes, sonymen qatar birqatar salada keshendi ózara is-qımyldy qalyptastyrý men uzaq merzimdi ári tıimdi seriktestikti qamtamasyz etýge baǵyttalǵan mańyzdy strategııalyq mehanızmge aınaldy. Búginde Ortalyq Azııa óńiri tek Eýropa men Azııa arasyndaǵy senimdi kópir men tranzıttik hab qana emes, sondaı-aq zor ınvestıtsııalyq, saýda-ekonomıkalyq, týrıstik jáne mádenı-gýmanıtarlyq áleýetke ıe jańa sapaly ósim núktesi retinde qarastyrylýda. Bul keńistikte Qazaqstannyń orny erekshe, — dedi Aıda Balaeva elordada ótip jatqan «Tatý kórshi jáne dostyq: bolashaqqa qadam Qytaı-Ortalyq Azııa gýmanıtarlyq almasý» atty forýmda.
Odan ári mınıstr «Ortalyq Azııa men Qytaı» yntymaqtastyǵynyń qazirgi serpini men bolashaǵyn aıqyndaıtyn birneshe negizgi baǵytty atady:
Birinshi. Qazaqstan Qytaımen mádenı-gýmanıtarlyq jáne aqparattyq salalardaǵy strategııalyq seriktestikke erekshe mán beredi. QHR Tóraǵasy Sı Tszınpınniń ótken jylǵy Qazaqstanǵa sapary aıasynda eki mańyzdy qujatqa qol qoıyldy. Ol Qytaı Halyq Respýblıkasynyń radıo men teledıdar isteri jónindegi Bas memlekettik basqarmasymen yntymaqtastyq týraly memorandým jáne Qytaıdyń medıakorporatsııasy CMG (SıEmDjı) uıymymen memorandým.
Atalǵan qujattar birqatar naqty bastamany iske asyrýǵa negiz boldy. Olardyń qatarynda eki eldiń týrıstik áleýeti týraly birlesken derekti fılm túsirý, «Bir beldeý, bir jol» bastamasynyń 10 jyldyǵyna arnalǵan telesıýjetter ázirleý, sondaı-aq jýrnalısterimizdi Big Data, jasandy ıntellekt jáne medıatehnologııalar baǵytynda biliktiligin arttyrý bar.
Forým qarsańynda Mádenıet jáne aqparat mınıstrliginiń bastamasymen túsirilgen «Uly dala eli men aspan asty eli: kórshi, seriktes, dos» atty derekti fılm respýblıkalyq telearnalarda kórsetildi. Medıajoba — elderdiń mádenı dıalogty tereńdetýge jáne Ortalyq pen Shyǵys Azııada ortaq aqparattyq keńistik qurýǵa degen umtylysynyń kórinisi.
Ekinshi. Ekijaqty yntymaqtastyqtyń kúsheıýi aıasynda Qazaqstan Ortalyq Azııada biryńǵaı aqparattyq keńistik qurý ıdeıasyn kóterdi. Bul bastama ǵalamdyq aqparattyq syn-qaterlerge birlesip qarsy turýǵa, qaýipsiz aqparattyq orta qalyptastyrýǵa, sondaı-aq mádenı-gýmanıtarlyq salada ortaq jobalardy iske asyrýǵa múmkindik beredi.
Memleketaralyq mádenı jobalardyń basym baǵyttarynyń biri — parıtetti negizde mádenı ortalyqtar qurý. Elderimizde parıtetti mádenı ortalyqtar ashý — ulttyq mádenıetti ilgeriletý men halyqtar arasyndaǵy ózara túsinistikti nyǵaıtý jolyndaǵy mańyzdy qadam.
Sonymen qatar, ShYU elderiniń rýhanı murasyn tanytý maqsatynda «ShYU-nyń rýhanı kıeli oryndary» atty beınerolık daıyndaldy. Ol beınerolık 7 shildede Tsındao qalasynda ótetin ShYU Mádenıet mınıstrleriniń aldaǵy otyrysynda usynylady. Atalǵan joba — tarıhı jadymyzdy saqtaý men mádenı baılanystardy nyǵaıtýǵa degen ortaq umtylystyń kórneki sımvoly bolmaq. ShYU, «Ortalyq Azııa — QHR» dıalog alańdary aıasynda jastar almasýy turaqty túrde júzege asyrylyp jatyr.
Sonymen qatar, sońǵy ýaqyttaǵy mańyzdy jetistikterdiń biri — elderimiz sarapshylary arasyndaǵy medıa salasyndaǵy dıalogtyń aıtarlyqtaı nyǵaıýy. Bul baǵyttaǵy biregeı alań — Astanada ótken alǵashqy Ortalyq Azııa-Qytaı medıa forýmy.
Forým aıasynda jalǵan aqparatpen kúres, kıber qaýipsizdik máselesi keńinen talqylandy. Qazaqstan bul baǵytta júıeli tájirıbe jınaqtaǵan. «Onlaın platformalar jáne onlaın jarnama týraly» Zań qabyldandy, tsıfrlyq ortada balalardy qorǵaý týraly zańnama jetildirilýde, stopfake.kz jobasy jumys istep tur.
Sonymen qatar, Qazaqstan telearnalarynyń kórshiles elderde parıtetti negizde habar taratýy boıynsha jumystar istelip jatyr jáne biz bul formatqa qytaılyq seriktesterimizdi belsendi qatysýǵa shaqyrdy.
Úshinshi. Qazaqstan kreatıvti ındýstrııany belsendi damytýda, startaptardy qoldaıdy, salyqtyq jeńildikter usynady, kreatıvti habtar qurýda jáne jas kreatıvshilerge arnalǵan granttyq qoldaý tetikterin engizýde.
Biz kreatıvti sektordy ósý núkteleriniń biri retinde qarastyramyz. Ásirese «Bir beldeý, bir jol» keńistiginde mádenıet, tarıh jáne jańa tehnologııalar birigip, ortaq maǵynalyq alań qurýda. Osyǵan baılanysty biz mádenı týrızmdi, jasyl ekonomıkany jáne ınnovatsııalyq salalardy damytýǵa baǵyttalǵan kontentti birlesip ilgeriletýdi usynamyz.
Qazaqstan men Qytaı zamanaýı formattar arqyly ulttyq mádenıetti nasıhattaýǵa baǵyttalǵan birlesken medıa jobalardy iske asyrýda oń nátıjege qol jetkizdi.
Tórtinshi. Búgingi pikirtalas pen qol qoıylatyn qujattar, sonyń ishinde «Habar» agenttigi» AQ men Sı Em Djı medıakorporatsııasy arasyndaǵy memorandým bizdiń ózara is-qımylymyzǵa jańa serpin beredi. Biz birlesken medıa jobalardy keńeıtýge, oqytý baǵdarlamalaryn ótkizýge, ulttyq kontentti halyqaralyq strımıng platformalarǵa shyǵarýǵa jáne jýrnalıster qaýymdastyqtary arasynda senimdi baılanys ornatýǵa daıynbyz. Sondaı-aq biz teatrlar, balet jáne mýzyka ujymdarynyń ózara gastrolderin, birlesken spektaklder men operalar qoıýdy, mýzeı kórmeleri men ózge de mádenı is-sharalardy ótkizý mańyzdy.
Buǵan deıin Mádenıet jáne aqparat mınıstri Aıda Balaeva Ortalyq Azııa elderi men Qytaı arasyndaǵy mádenı-gýmanıtarlyq qarym-qatynastyń mańyzyna toqtaldy.
Aıta keteıik, elordada «Tatý kórshi jáne dostyq: bolashaqqa qadam Qytaı-Ortalyq Azııa gýmanıtarlyq almasý» atty forým ótip jatyr.