Qazaqstan men EO arasyndaǵy keńeıtilgen seriktestik týraly kelisimge 10 jyl
ASTANA.KAZINFORM - Eýropalyq Parlament Qazaqstan men EO arasyndaǵy keńeıtilgen seriktestik jáne yntymaqtastyq týraly kelisimniń on jyldyǵyn atap ótti. Kazinform agenttigine bergen eksklıýzıvti suhbatynda Eýropalyq Parlamenttiń Ortalyq Azııa boıynsha delegatsııasynyń basshysy Djýsı Prınchı osy qujattyń mańyzdylyǵy týraly óz pikirimen bólisti.
— Prınchı hanym, bıyl Qazaqstan men Eýropalyq Odaq arasyndaǵy keńeıtilgen seriktestik jáne yntymaqtastyq týraly kelisimniń 10 jyldyǵy atap ótiledi. Qazirgi saıası jáne ekonomıkalyq ózara is-qımyldy, sondaı-aq taraptar arasyndaǵy parlamenttik yntymaqtastyqty qalaı baǵalaısyz?
— Ekijaqty qarym-qatynastyń negizgi qaǵıdaty sanalatyn Eýropalyq Odaq pen Qazaqstan arasyndaǵy keńeıtilgen seriktestik jáne yntymaqtastyq týraly kelisimniń 10 jyldyǵyn shyn júrekten quttyqtaımyn.
Bul kelisim ashyq, móldir jáne syndarly saıası dıalog úshin negizdi nyǵaıtty, turaqty damý, aımaqtyq qaýipsizdik, klımattyń ózgerýi jáne ádil jáne jaýapty saýdany ilgeriletý sııaqty ózekti máselelerdi sheshýge birlesken kúsh-jiger jumsaýǵa múmkindik berdi.
Eýropalyq Odaq pen Qazaqstan arasyndaǵy ekonomıkalyq yntymaqtastyq aıtarlyqtaı damyp, ınvestıtsııalar, tehnologııalardy berý jáne birlesken ósý úshin múmkindikter týǵyzdy.
Eýropalyq Parlament sonymen qatar saılanǵan ókilder arasyndaǵy tikeleı dıalogty jeńildetý, ózara túsinistikti nyǵaıtý jáne eń jaqsy demokratııalyq tájirıbelermen bólisý úshin mańyzdy qural bolyp tabylatyn parlamenttik yntymaqtastyqtyń mańyzdylyǵyn atap ótedi.
Bul yntymaqtastyqtyń adam quqyqtaryn qorǵaý, ashyqtyq jáne sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúres sııaqty negizgi ortaq qundylyqtarǵa negizdelýi óte mańyzdy. Tek úzdiksiz dıalog jáne osy qaǵıdattarǵa ortaq mindetteme arqyly ǵana Eýropalyq Odaqpen qarym-qatynastardy odan ári nyǵaıtý jáne bolashaqtaǵy órkendeý men turaqtylyqty ilgeriletý múmkin bolady.
— Qazaqstandaǵy saıası jáne konstıtýtsııalyq reformalar týraly ne aıtar edińiz? Eldiń 2027 jyly bir palataly parlamentke kóshý josparlaryn qalaı baǵalaısyz?
— Bir palataly parlamentke kóshý týraly usynys Qazaqstannyń saıası jańǵyrtý protsesindegi mańyzdy qadam bolyp tabylady.
Bul ózgerister barlyq múddeli taraptardy tarta otyryp jáne reformalardyń demokratııany, ókildikti jáne adam quqyqtaryn shynymen nyǵaıtýyn qamtamasyz etetin ınklıýzıvti jáne ashyq dıalog arqyly júzege asyrylýy óte mańyzdy.
Eýropalyq Parlament Qazaqstandaǵy saıası jáne konstıtýtsııalyq reforma protsesterin muqııat nazar aýdaryp jáne qyzyǵýshylyqpen baqylap otyr, bul ózgerister eldiń demokratııalyq ınstıtýttaryn nyǵaıtý jáne azamattardyń saıası qatysýyn jaqsartý úshin mańyzdy múmkindik ekenin moıyndaıdy.
Sondaı-aq, kez kelgen ınstıtýtsıonaldyq ózgerister zań ústemdigin nyǵaıtý, sot bıliginiń táýelsizdigin qamtamasyz etý jáne adam quqyqtary men negizgi bostandyqtaryn tolyq qorǵaý boıynsha naqty sharalarmen qatar júrýi óte mańyzdy. Sheshim qabyldaý protsesterindegi ashyqtyq jáne sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúres kúshti jáne senimdi demokratııany qamtamasyz etýdiń mańyzdy elementteri bolyp tabylady.
— 25 qazanda Qazaqstan Memlekettik egemendik týraly deklaratsııanyń 35 jyldyǵyn atap ótedi. Bul kúni Qazaqstan halqyna ne tiler edińiz?
— Qazaqstannyń egemendik týraly deklaratsııasynyń 35 jyldyǵyna oraı men Qazaqstan halqyna shyn júrekten quttyqtaýlarym men eń jaqsy tilekterimdi bildirgim keledi.
Bul ózin-ózi bıleý, ult qurý jáne demokratııalyq egemendikti ilgeriletý jolynda oı júgirtýdiń saltanatty sáti.
Eýropalyq Parlament Qazaqstannyń adam quqyqtaryn qurmetteýge, negizgi bostandyqtardy qorǵaýǵa jáne azamattardyń qoǵamdyq ómirge belsendi qatysýyn ilgeriletýge basymdyq bere otyryp, demokratııalyq ınstıtýttaryn nyǵaıta beretinine úmittenedi. Ashyq jáne móldir qoǵamǵa aparatyn jol tózimsizdiktiń barlyq túrlerimen kúresýge jáne bostandyq pen ınklıýzıvtilikti arttyrýǵa baǵyttalǵan turaqty mindettememen qatar júrýi óte mańyzdy.
Sonymen qatar, Eýropalyq Parlament Qazaqstandy halyqaralyq jáne aımaqtyq yntymaqtastyqty nyǵaıtýǵa shaqyrady, Eýropalyq Odaqpen seriktestiktiń qundylyǵyn turaqty damý, áleýmettik progress, turaqtylyq jáne demokratııa, yntymaqtastyq jáne zań ústemdigi qundylyqtaryn tolyq qurmetteý tutqasy retinde moıyndaıdy.
Buǵan deıin Qazaqstan men EO strategııalyq seriktestigin odan ári keńeıtýdi maqsat etetini habarlanǵan bolatyn.