Qazaqstan men Ázerbaıjan energetıka salasyndaǵy yntymaqtastyqty keńeıtip jatyr
Qazaqstannyń Ázerbaıjandaǵy Elshisi Álim Baıel Ázerbaıjan Respýblıkasynyń Energetıka mınıstri, Qazaqstan – Ázerbaıjan saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyq jónindegi úkimetaralyq komıssııasynyń tóraǵasy Parvız Shahbazovpen kezdesti, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.
Kezdesý barysynda taraptar saýda-ekonomıka, kólik-logıstıka jáne energetıka salalaryndaǵy yntymaqtastyqtyń qazirgi jaǵdaıy men bolashaǵyn talqylady.
Álim Baıel byltyr jáne bıyl ótken Qazaqstan men Ázerbaıjan Memleket basshylarynyń ózara sapary ekijaqty yntymaqtastyqty damytýǵa qýatty serpin bergenin aıtty. Osy jyldyń maýsym aıynda Qazaqstan Premer-Mınıstriniń Ázerbaıjanǵa resmı saparynyń nátıjeliligi týraly atalyp ótti. Qysqa jáne orta merzimdi perspektıvaǵa baǵyttalǵan yntymaqtastyq kontýrlary atalǵan sapar barysynda qol qoıylǵan 40-qa jýyq qujatta kórsetilgen.
Parvız Shahbazov ta Qasym-Jomart Toqaev pen Ilham Álıev arasyndaǵy senimdi dıalogtyń eki eldiń barlyq deńgeıdegi tyǵyz ári jemisti yntymaqtastyǵyna yqpal etip otyrǵanyn atap ótti. Mınıstr 2023 jylǵy 3-4 qazanda Astanada ótetin Shanhaı yntymaqtastyq uıymynyń Birinshi energetıkalyq forýmyna qatysýdy josparlap otyrǵanyn aıtty.
Taraptar ekonomıkalyq saladaǵy birlesken is-sharalardy, sondaı-aq eki el úshin ǵana emes, búkil aımaq úshin úlken geoekonomıkalyq mańyzy bar jobalardyń júzege asyrylýyn joǵary baǵalady. Atap aıtqanda, Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵytyn odan ári damytýǵa, Kaspıı teńiziniń túbimen elektr kabelin tartýdyń jańa jobasyn iske asyrýǵa, sondaı-aq qazaqstandyq munaıdyń Ázerbaıjan arqyly eksportyn arttyrýǵa eki jaqtyń da múddeli ekeni aıtyldy. Kaspıı teńiziniń túbimen talshyqty-optıkalyq baılanys jelisin tartý boıynsha naqty jumystardyń bastalǵany atalyp ótti.
Sondaı-aq saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyq jónindegi birlesken úkimetaralyq komıssııa qyzmetiniń tıimdiligi jáne eki el arasyndaǵy ózara is-qımyl úderisterin jandandyrý úshin komıssııa jumysynyń jańa formatyn engizý múmkindikteri týraly pikir almasty.
Osy rette «QazMunaıGaz» UK AQ men Ázerbaıjannyń Memlekettik Munaı kompanııasy (SOCAR) arasynda qol jetkizilgen kelisimderge sáıkes 2023 jyldyń naýryz aıynan bastap Aqtaý-Baký-Djeıhan baǵyty boıynsha jylyna 1,5 mln tonna kóleminde qazaqstandyq munaıdyń tasymaldana bastaǵanyn atap ótý qajet.
Aldaǵy birneshe jylda bul kólem aıtarlyqtaı ósedi dep josparlanǵan. 2023 jyldyń naýryz-tamyz aıy aralyǵynda Aqtaý portynan Baký-Tbılısı-Djeıhan baǵyty boıynsha munaı jóneltilimderi 520 myń tonnaǵa jetti. Sonymen qatar qazaqstandyq tarap Baký-Sýpsa qubyry arqyly 5 mln tonna munaıdy tasymaldaý, sondaı-aq Qazaqstan munaıyn temirjol arqyly Qara teńiz termınaldaryna tasymaldaý múmkindigin zerdelep jatyr.
Eki el arasyndaǵy saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyqtyń oń dınamıkasy jalǵasýda. 2023 jyldyń 7 aıynyń qorytyndysy boıynsha Qazaqstan men Ázerbaıjan arasyndaǵy taýar aınalymy 50,8 protsentke (229,1 mıllıon dollardan 345,6 mıllıon dollarǵa deıin) ósti.
2023 jyldyń basynan beri Orta dáliz (THKB) boıynsha tasymaldaý 85,3%-ke artyp, 1,7 mln tonnadan asty. Sonymen qatar, 2023 jyly Qazaqstan men Ázerbaıjan arasyndaǵy ózara reıster sany aptasyna 32 reısten 42 reıske deıin arttyryldy.
Áńgime sońynda Qazaqstan Elshisi eki el arasyndaǵy mádenı-gýmanıtarlyq yntymaqtastyqty tereńdetýge baǵyttalǵan birqatar bastamalardy usyndy.
