«Qazaqstan — maıdan arsenaly»: Astanada tyldaǵy jurttyń beınetine arnalǵan kórme ashyldy
ASTANA. KAZINFORM — Astanadaǵy Ulttyq mýzeıde «Qazaqstan — maıdan arsenaly» degen taqyryppen ekinshi dúnıejúzilik soǵys kezinde tyldaǵy jurttyń kórgen beınetine arnalǵan kórme ótip jatyr.
Kórmeniń taqyryby erekshe aýqymdy máselege arnalǵanymen, kólemi áýel basta tym shaǵyn kóringen. Ulytaý oblysynyń Jezdi kentindegi mýzeı 40-tan astam eksponatty Ulttyq mýzeıde 1 aı boıy kelýshiler nazaryna usyný úshin at terlete kelgen eken. Biraq onyń shaǵyn bolsa da mazmundy, bultartpas faktiler men resmı qujattarǵa negizdelgen tarıhı taǵlymy mol kórme ekenin ishine zer salyp qaraǵanda ǵana uqtyq.
Kórmeniń ashylýynda sóz alǵan Ulttyq mýzeı dırektory Berik Ábdiǵalıuly Jezdiniń kent bolyp qurylý tarıhynan az-kem málimet aıtty.
— Soǵys jyldary bul tóńirekten úlken marganets-jez kenishi tabylǵanyn bilesizder. Ýkraınadaǵy marganets óndirisiniń oshaqtaryn fashıstik rejımge berip qoıǵan KSRO úshin bul tyǵyryqtan shyǵaratyn týra joldaı edi. Óıtkeni oq pen snarıadtan qorǵaıtyn qurysh qursaý jasaý úshin marganets qajet. Sol kezde Qanysh Sátbaevtyń bastaýymen Jezdidegi marganets ken orny ashylyp, ónimi maıdanǵa qursaýly tank bolyp attanyp jatty. Osylaısha qazaqtyń jezdi dalasy jeńiske ólsheýsiz úles qosqan bolatyn, — deıdi ol.
Mýzeı dırektory qıyrdaǵy Jezdiden Astana tórine eksponat aldyrǵandaǵy maqsattaryn bylaı túsindirdi.
— Jeńistiń 80 jyldyǵyna arnalǵan kórmeler jalǵasyp jatyr. Ótkende ǵana soǵysta surapyl erlik kórsetken jerlesterimizdiń ómiri men artyndaǵy murasyn kórme etip usynǵan edik. Al búgin soǵys jyldarynda elimizdiń ár aýylynda, qalasynda jeńisti jaqyndatýǵa qyzmet etken aǵa býynnyń beınetti eńbegin pash etetin is-shara uıymdastyryp otyrmyz.
Qıyrdaǵy aýyldar qorasyndaǵy qoıyn, óristegi sıyry men jylqysyn maıdannyń jolyna tosty. Býyny bekip úlgermegen balalar zaýyttarda ákeleriniń ornyn basyp, erkinen tys erte eseıip jatty. Eńbeginiń zeınetin kórer jasynda aýyr jumysqa qaıta aralasqan atalar men ájeler qanshama?! Analarymyz tutas áýlettiń tiregine aınalǵany da sol kez. Onyń bári bizge tarıhtan aıan. Búgingi kórme tyldaǵy otandastarymyzdyń soǵys jolyndaǵy erligine arnalyp otyr, — dedi Berik Ábdiǵalıuly.
Mýzeıdiń bir buryshynan oryn tepken shaǵyn kórmeniń ishinde artıllerııalyq snarıadtyń alyp gılzalary kózge ottaı basylady.
— Bul buryshqa zattaı eksponattarmen birge Jezdini marganets óndirisiniń oshaǵy etip damytýǵa túrtki bolǵan resmı qujattar, «Za med» degen atpen jalǵyz bet bolyp, kún saıyn shyǵyp turǵan jarshy gazettiń alǵashqy nusqalary sııaqty 1941-1945 jyldardy qamtıtyn dúnıelerdi ǵana alyp keldik. Eldiń bir túkpirinde jatqan mýzeıdiń murasyn Astana tórine aldyryp, búkil qazaqstandyqtardyń nazaryna usynýǵa múmkindik bergen Ulttyq mýzeı basshylyǵyna alǵysymyz sheksiz, — deıdi Jezdi kentindegi Máken Tóregeldın atyndaǵy taý-ken jáne balqytý isi tarıhy mýzeıiniń basshysy Zeıpin Qazanbaeva.
Aıta ketý kerek, bıyl ekinshi dúnıejúzilik soǵystyń aıaqtalǵanyna 80 jyl tolýyna oraı 500-den astam kóshege eleýsiz qalǵan qaharmandardyń esimi berilmek.