Qazaqstan koronavırýstyń ekinshi tolqynyna qanshalyqty daıyn
Qazirgi ahýal qandaı?
Joǵarydaǵy saýaldarǵa resmı ókildiń derekterine súıene otyryp jaýap bermes buryn respýblıkadaǵy ahýalǵa toqtalar bolsaq, shynymen de qazirgi ýaqytta indettiń beti qaıtyp tur. Osydan bir aı buryn ǵana elimizde ortasha eseppen kúnine koronavırýs juqtyrǵan 1,5 myń adam tirkeletin bolsa, qazirgi ýaqytta bul kórsetkish ondaǵan esege tómendegen. Máselen, sońǵy táýlikte 89 ǵana jaǵdaı tirkelip otyr. Jalpy, 4 qyrkúıektegi málimet boıynsha, 106 121 naýqas koronavırýs ınfektsııasyn juqtyrdy. Qazirgi ýaqytta 6 myńǵa jýyq patsıent em qabyldap jatsa, 98 585 naýqas jazylyp shyqty. Ókinishke qaraı, 1 612 adam qaıtys boldy. Al koronavırýsqa uqsas belgileri bar, biraq PTR-testi teris shyqqan 26 803 adam tirkeldi. Olardyń arasynda 305 patsıent qaıtys boldy. 20 972 naýqas em qabyldap jatyr. Ólim-jitim jaǵdaıyna saraptama jasaıtyn arnaýly komıssııanyń qorytyndysyna sáıkes, 556 adam janama nemese ilespe aýrýlardyń áserinen qaıtys boldy.
Іndettiń aldyn alý úshin qandaı jumys júrgizilip jatyr?
Birden aıtaıyq, qaýiptiń bar ekenin jaqsy biletin Densaýlyq saqtaý mınıstri Alekseı Tsoı búginde óńirlerdi aralap, jergilikti medıtsına mekemeleriniń indetke qarsy turýǵa qaýqary qanshalyqty ekenin tekserip júr. Buǵan deıin Shymkent, Taldyqorǵan, Aıagóz, Óskemen óńirin aralaǵan Alekseı Tsoı qazir Túrkistan oblysynda jumys saparmen júrgeni belgili.
Endi joǵaryda aıtqan medıtsına qyzmetkerlerimizdiń daıyndyǵyna qatysty máselege toqtalsaq, rasynda da koronavırýs indetiniń alǵashqy tolqyny kezinde dárigerlerimizdiń oǵan daıyn bolmaǵany anyq baıqaldy. Bul túsinikti de jaıt edi. Sebebi shyǵý tegi belgisiz, emdeý hattamasy, tipti Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń ózinde vırýsqa qarsy em-domǵa oraı naqty usynymy joq kez bolatyn. Iá, qazir de koronavırýs ınfektsııasyn emdeıdi degen naqty dári-dármekti eshkim naqty ataı almaıdy. Biraq, koronavırýs ınfektsııasyn juqtyrǵan patsıentterdi búgingi kúnge óz tıimdiligin kórsetken klınıkalyq hattamamen jáne dári-dármekpen emdeýge qajetti bilimi men biligi bar dárigerlerdiń kóptigi indettiń ekinshi tolqynyna qarsy turýda úlken kómegi bolary sózsiz. Sondyqtan da Densaýlyq saqtaý mınıstrligi dárigerlerdiń bilimin shyńdaý jumysyna basa nazar aýdaryp otyr.
«Pandemııa jaǵdaıynda kadr qajettiligin sheshý úshin Densaýlyq saqtaý mınıstrligi ózekti máseleler boıynsha 30 myń medıtsına qyzmetkerine qosymsha kýrstar ótkizdi. Sonymen qatar medıtsınalyq joǵary oqý oryndarynyń oqytýshylary medıtsına qyzmetkerleri úshin turaqty túrde vebınarlar ótkizýde. Sońǵy 4 aıdyń ishinde respýblıkalyq bıýdjet qarajaty esebinen juqpaly aýrýlardyń epıdemıologııasy jáne bıoqaýipsizdik, ınfektsııalyq emes aýrýlardyń aldyn alý jáne tıimdi emdeý kýrstary boıynsha 5 myńnan astam medıtsına qyzmetkeri daıyndyqtan ótti. Medıtsına kadrlaryn qaıta daıarlaý kvotasy boıynsha osy jyldyń 1 tamyzynan bastap 45 epıdemıologpen tolyqtyryldy. 1 qarashaǵa taman taǵy da 205 epıdemıolog pen 165 jedel medıtsınalyq járdem dárigerimen tolyǵatyn bolady», - dedi Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń resmı ókili Baǵdat Qojahmetov.
Onyń aıtýynsha, bıylǵy jylǵa arnalǵan bilim berý tapsyrysy aıasynda juqpaly aýrýlar, anestezıologııa men reanımatologııa mamandyqtary boıynsha 200 jáne 240 kóleminde memlekettik bilim berý granttaryn ulǵaıtý kózdelgen. Reseılik mamandardy tarta otyryp, «COVID-19-dyń barlyq kezeńinde kómek kórsetý» taqyryby boıynsha syrqattanýshylyq joǵary 4 óńirdiń 200 medıtsına qyzmetkeri oqytylǵan.
«Árıne, kez kelgen dárigerdi daıyndaý úshin ýaqyt kerek. Degenmen, indet ony kútpeıdi. Sondyqtan medıtsına qyzmetkerleriniń sanyn arttyrý úshin osyndaı qadamdarǵa bardyq», - dedi ol.
Tumaýǵa qarsy ekpe 15 qyrkúıekte bastalady
Kúz aılarynda tumaý, JRVI syndy maýsymdy vırýstardyń da órshı túsetindigi belgili. Buǵan koronavırýs indeti qosylsa jaǵdaıdyń odan ary ýshyǵa túseri sózsiz. Al onyń aldyn alý úshin tumaýǵa qarsy halyqty vaktsına jasaý kerek. Bıyl bul jumys ádetki merziminen eki apta buryn bastalatyny da belgili bolyp otyr.
Ol úshin «SQ-Farmatsııa» biryńǵaı dıstrıbıýtory tumaýǵa qarsy ekpeniń 2 mln-nan astam dozasyn satyp alǵan. Bul doza shamamen halyqtyń 11 paıyzyn qamtýǵa jetkilikti. Sonymen qatar densaýlyq saqtaý basqarmalary qosymsha 753 900 dozaǵa tapsyrys berip otyr.
«Elimizde tumaýǵa qarsy ekpe 15 qyrkúıekten bastalady. ıAǵnı ádettegi merzimnen eki apta erterek. Bul epıdemıologııalyq maýsymda týyndaıtyn tumaý sekildi aýrýlarǵa qarsy myqty ımmýnıtet qalyptastyrýǵa septigin tıgizedi. Esterińizge salaıyn, tumaýǵa qarsy ekpeniń kúshi 6 aıdan 12 aıǵa deıin saqtalady. Maýsymdyq tumaýǵa qarsy halyqqa ekpe jasaý úshin 5 myńnan astam egý kabıneti daıyndaldy. Qosymsha ekpe salatyn mamandar oqytylýda. 1 myńnan astam semınar ótkizildi. Nátıjesinde 7 myńnan astam dáriger men 15 myńǵa jýyq kishi jáne orta býyn qyzmetker daıarlyqtan ótti», - dedi Baǵdat Qojahmetov.
Aýrýhanalar daıyn ba?
Endi statsıonar daıyndyǵyna keler bolsaq, buǵan deıin elimizdiń barlyq óńirinde koronavırýs indetiniń órship turǵan kezinde ashylǵan aýrýhanalar búginde jaǵdaıdyń turaqtalýyna baılanysty jabylǵan bolatyn. Degenmen, olar kez kelgen ýaqytta vırýspen kúresýge daıyn tur. Buǵan qosa osy jyldyń sońyna deıin elimizdiń 11 oblys ortalyǵynda 2,5 myń tósek-orynǵa arnalǵan 12 modýldik juqpaly aýrýlar aýrýhanasy salynyp, paıdalanýǵa beriledi dep josparlanǵan. Buǵan qosa Óskemen men Taraz qalasyndaǵy jedel járdem qyzmetteriniń bos turǵan ǵımarattary statsıonarǵa beıimdeledi. Osylaısha elimizdiń 14 oblysynda aýrýhana jumysyn bastaıtyn bolady. ıAǵnı, vırýstyń ekinshi tolqynyna aýrýhanalarymyz daıyn degen sóz.
Koronavırýsqa qarsy dári-dármektiń 48%-n otandyq farmatsevter óndirip otyr
Koronavırýs ınfektsııasyn emdeýge qajetti dári-dármek máselesi de oń sheshimin taýyp jatyr. Elimizdiń barlyq óńirleri aldyn ala 1-2 aıǵa jeterlik qorlaryn jasaqtap otyr. Onyń ústine koronavırýsti emdeýde qoldanylatyn dári-dármektiń 48 paıyzyn búginde otandyq farmatsevtıkalyq kompanııalar qamtamasyz etýge daıyn. Muny joǵaryda atalǵan baspasóz máslıhaty barysynda QR DSM Taýarlar men kórsetiletin qyzmetterdiń sapasy men qaýipsizdigin baqylaý komıteti tóraǵasynyń orynbasary Nurlybek Asylbekov aıtqan edi.
«Qazirgi kezde Biryńǵaı dıstrıbıýter satyp alýlarynda otandyq óndirýshilerdiń qaptamadaǵy ónimi 70 paıyzdan artyq bolyp tur. Onyń ishinde COVID-19 indetinen emdeý úshin dárilik zattardyń 48 paıyzyn otandyq óndirýshiler óndirip jatyr», - dedi ol.
