Qazaqstan Qazynashylyǵyna - 25 jyl
Qazaqstan qazynashylyǵy eldiń bıýdjet júıesiniń býyny retinde memleket qarjysyn basqarýda laıyqty oryn ala otyryp, qalyptasý men damýdyń orasan jolynan ótti.
QR Prezıdentiniń 1994 jylǵy 27 qańtardaǵy Jarlyǵymen halyqtyń ál-aýqatyn arttyrýǵa baǵyttalǵan memlekettik fýnktsııalardyń sapaly oryndalýyn qamtamasyz etetin ashyq, tıimdi jáne turaqty bıýdjetke qol jetkizý úshin memlekettik qarjyny tıimdi basqarýdyń quraly retinde Qarjy mınıstrligi janynan Qazynashylyqtyń bas basqarmasy quryldy.
Qazynashylyqqa bıýdjetterdi atqarý, bıýdjettik jáne býhgalterlik esepti, bıýdjettik mekemeler men qarjy júıesindegi býhgalterlik esep ádisnamasyn júrgizý fýnktsııalary berildi. Budan basqa, qazynashylyq maqsat boıynsha paıdalanylmaıtyn qarajatty keri qaıtaryp alý quqyǵymen bıýdjet qarajatynyń paıdalanylýyn baqylaý boıynsha úlken ókilettikterge ıe boldy.
Birinshi baǵdarlamalyq qamtamasyz etý BASK-M bolyp tabylady. Ol 2003 jyly qazynashylyqtyń biriktirilgen aqparattyq júıesi dep atalatyn «Oracle» platformasynda memlekettik qarjyny basqarý jónindegi qazirgi qoldanystaǵy aqparattyq júıege jańǵyrtyldy. Bul - biregeı ári TMD elderi arasynda joǵary baǵaǵa ıe bolǵan júıe. Halyqaralyq valıýta qory, Halyqaralyq qaıta qurý jáne damý banki jáne Dúnıejúzilik bank sarapshylarynyń baǵalaýyna sáıkes, Qazaqstannyń aqparattyq júıesi eń tıimdi jáne kıberqorǵalǵan dep tanyldy.
2008 jyldan bastap jańa Bıýdjet kodeksiniń kúshine enýine baılanysty Qazynashylyq damýdyń jańa serpinine ıe boldy.
Osy jyly qarjylyq qujattardy qabyldaý jáne óńdeý jónindegi fýnktsııalardy avtomattandyrý úshin «Qazynashylyq-klıent» aqparattyq júıesi ázirlendi. Ol barlyq deńgeıde memlekettik bıýdjettiń atqarylýyna pármendi baqylaý júrgizýge jáne negizdelgen qarjylyq sheshimder qabyldaýǵa múmkindik beredi.
Qazynashylyq damýdy jalǵastyrýda jáne jańa mehanızmderdi engizý boıynsha jumys isteıdi.
Qazynashylyq organdarynyń jedel jumysyna barlyq óńirlerdiń tynys-tirshiligi, sondaı-aq memlekettik baǵdarlamalardyń oryndalýy baılanysty. Buǵan deıingi jyldary ıe bolǵan zor tájirıbe men damý qarqynyn eskere otyryp, Qazynashylyq organdary onyń aldyna qoıylǵan mindetterdi joǵary deńgeıde oryndaýda.
Qazaqstannyń Táýelsizdik alýymen jáne ony nyǵaıtýmen bıýdjet qarajatyn jumsaýǵa, bıýdjetti josparlaý men atqarýdyń rásimderine jáne memlekettik qarjyny basqarýdyń tıimdiligin arttyrýǵa kózqarastar ózgerdi. Qazynashylyq, basqa memlekettik organdar sııaqty emes, olardyń pármendi iske asyrylýyna tikeleı qatysa otyryp, barlyq osy protsesterdi baqylaýǵa beıimdelgen. Qazaqstan Respýblıkasynyń qazynashylyǵy qarjylyq jetildirýge jáne odan ári órkendeýge baǵdarlanǵan.
