Qazaqstan Qashaǵan operatorynan talap etip otyrǵan somany 160 mlrd dollarǵa ulǵaıtty
ASTANA. KAZINFORM – Qazaqstan tarapy Qashaǵan ken ornyn ıgerýshi alpaýyt kompanııalarǵa qoıǵan talap somasyn 150 mlrd dollardan 160 mlrd dollarǵa deıin ulǵaıtqan. Bloomberg-tiń málimetinshe, Qazaqstan operatorlardan syıbaılas jemqorlyq mámleler boıynsha qosymsha 10 mlrd dollar talap etken.
Eske salsaq, Qazaqstannyń Qashaǵan ken ornyn ıgerýshi kompanııalardan 150 mıllıard dollar talap etkeni týraly málimetter bıylǵy kóktemde shyǵa bastaǵan. Oǵan deıin el úkimeti operatorlardan 16,5 mıllıard dollar óndirý jolynda áreket etip kelgen. Keıin soma kúrt ósip, ústine 138 mıllıard dollar qosylǵan.
Munaı-gaz salasynyń sarapshysy Asqar Smaıylov Kazinform tilshisine bergen suhbatynda talap somasyn 150 mıllıard dollarǵa deıin kóterýdiń astarynda ne jatqany týraly paıymyn aıtqan edi. Onyń aıtýynsha, bastapqy 15 mıllıard dollardy birneshe talappen túsindirýge bolady. Birinshisi — qorshaǵan orta, ekinshisi — ónimdi bólý týraly kelisim (ÓBK) boıynsha Qazaqstan ótegisi kelmeıtin shyǵyndar.
«Nege talap-aryz somasy $138 mıllıardqa ósti? Meniń oıymsha, buǵan birneshe faktordy ataýǵa bolady. Birinshiden, Prezıdenttiń 2029 jylǵa qaraı ishki jalpy ónimdi eki ese arttyrý kerek degen tapsyrmasy bar. …Sondyqtan 138 mıllıard dollardy talap etý Prezıdenttiń JІÓ-ni ulǵaıtý jónindegi tapsyrmasyna sáıkes keledi», — deıdi sarapshy.
Qazaqstan tarapy «Qashaǵan jobasy operatorlar ýáde etkendeı irkilissiz jumys istegen bolsa, keıingi 20 jylda el qazynasyna 138 mlrd dollar kiris túsken bolar edi» deıtin ýájdi alǵa tartyp otyr.
«Munaıdyń qazirgi baǵasy men talap-aryzdyń kólemine qaraıtyn bolsaq, bul shamamen 250 mıllıon tonna munaı degendi bildiredi. Al ken ornyndaǵy qazirgi óndiristi eskere otyryp, bul Qashaǵandaǵy shamamen 15-20 jyldyq óndiris kólemi dep boljaýǵa bolady. Merdiger kompanııalar 2005 jyly kommertsııalyq óndiris bolady dep ýáde etken, sodan keıin 2008 jylǵa shegerdi, odan soń 2013, sosyn 2016 jylǵa aýystyrdy. Bul turǵyda atalǵan soma sonyń ótemine sáıkes keledi. ıAǵnı, 20 jyl óndirý degenimiz 250 mıllıon tonna jáne bul shamamen 138 mıllıard dollar bolady», — dep topshylaıdy Asqar Smaıylov.
Eske sala keteıik, buǵan deıin Energetıka mınıstri Almasadam Sátqalıev Qazaqstannyń Qashaǵan munaı ken ornyn ıgerýshi halyqaralyq munaı kompanııalarynan 150 mlrd dollar talap etýine qatysty pikir bildirip, bul — taza kommertsııalyq daý ekenin aıtqan bolatyn. Onyń paıymynsha, másele ónimdi bólý týraly kelisimdi júzege asyrý aıasyndaǵy respýblıkanyń quqyqtary jaıynda bolyp otyr. Barlyq aqparat qupııa, kelisý, bekitý, sot sheshimi boıynsha resmı protsedýralar júrgizilip jatyr.