Qazaqstan ınfektsııalyq emes aýrýlardyń profılaktıkasyn damytýdy jalǵastyrady
ASTANA. KAZINFORM — BUU Bas Assambleıasynyń 80-sessııasy aıasynda Nıý-Iorkte ınfektsııalyq emes aýrýlardyń profılaktıkasy jáne oǵan qarsy kúres, psıhıkalyq densaýlyq pen ál-aýqatty nyǵaıtý boıynsha joǵary deńgeıdegi keńes ótti. Bul týraly QR Densaýlyq saqtaý mınıstrligi jazdy.
Kezdesýdiń taqyryby «Ádilettilik pen ıntegratsııa: IEA-ǵa qarsy kúreste kóshbasshylyq pen is-qımyl arqyly ómir men tirshilikti ózgertý jáne psıhıkalyq densaýlyq pen ál-aýqatty nyǵaıtý» boldy. Sharaǵa QR Densaýlyq saqtaý mınıstri Aqmaral Álnazarova qatysty.
Búgingi tańda ınfektsııalyq emes aýrýlar aýyrtpalyǵynyń artýy úlken alańdaýshylyq týǵyzady jáne búkil álemde ólimniń jetekshi sebepteriniń biri bolyp qala beredi. Qazaqstan osyndaı aýrýlardyń profılaktıkasy, erte dıagnostıkalaý jáne emdeý boıynsha keshendi sharalar qabyldaýda.
Qazaqstan jumysynyń negizgi baǵyttary:
- patsıenttiń densaýlyq saqtaý júıesimen alǵashqy baılanys núktesi retinde medıtsınalyq-sanıtarııalyq alǵashqy kómekti damytý;
- júrek-qan tamyrlary, onkologııalyq jáne basqa da áleýmettik máni bar aýrýlardy anyqtaý boıynsha ulttyq skrınıngtik baǵdarlamalar júrgizý;
- emdeý mindettemesin jáne dáriger men patsıenttiń ózara is-qımylyn arttyratyn sozylmaly aýrýlardy basqarý baǵdarlamalaryn engizý;
- temekige, alkogolge jáne energetıkalyq sýsyndarǵa qol jetkizýdiń zańnamalyq shekteýleri, sonyń ishinde olardy 21 jasqa deıingi jastarǵa satýǵa tyıym salý;
- mektepter men densaýlyq saqtaý uıymdarynda tuzdy, qantty jáne trans maılardy tutynýdy azaıtý úshin tamaqtanýdyń jańa standarty; 1,7 mıllıonnan astam bala ystyq tamaqpen qamtamasyz etilgen.
Osy sharalardyń arqasynda oń ózgerister baıqaldy. Temeki shegý men alkogoldi tutyný deńgeıi tómendedi. Tuzdy shamadan tys tutyný azaıyp, halyqtyń fızıkalyq belsendiligi ósip keledi. Kókónister men jemisterdi tutyný artyp otyr.
Budan basqa, ónimderge mindetti tańbalaýdy, fıskaldyq sharalardy jáne balalarǵa arnalǵan zııandy ónimderdi jarnamalaýǵa shekteýlerdi engizý jalǵasyp jatyr.
QR Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń medıtsınalyq-sanıtarııalyq alǵashqy kómek jónindegi elderdiń jahandyq koalıtsııasyn qurý jónindegi bastamasyn odan ári iske asyrý MSAK úzdik praktıkalarmen almasýǵa, saıası qoldaýdy jumyldyrýǵa jáne IEA-nyń profılaktıkasy salasyna ınvestıtsııalar tartýǵa múmkindik beredi.
Qazaqstan halyqaralyq yntymaqtastyqty odan ári nyǵaıtýǵa jáne densaýlyq saqtaý men ornyqty damý salasyndaǵy jahandyq maqsattarǵa qol jetkizýge úles qosýǵa nıetti.
Buǵan deıin Densaýlyq saqtaý mınıstrligi eldegi ınfektsııalyq aýrýlar boıynsha ahýaldyń turaqtanǵanyn habarlady.